Türkiye Ulusal Hesaplar Sistemi ve Sorunları

Yıl 2018, Cilt: 7 Sayı: 2, 37 - 60, 01.05.2018

Mehmet Kula

Öz

Türkiye’de ulusal hesaplar, 2001 yılına kadar Birleşmiş Milletler Ulusal Hesaplar Sistemi (SNA), 2002 yılından itibaren Avrupa Ulusal Hesaplar Sisteminde (ESA) yer alan tanım, kavram ve sınıflamalara göre hesaplanmaktadır. Gerek SNA gerekse ESA’ya göre ulusal hesaplar sisteminin temelini Arz ve Kullanım tabloları oluşturur. Bu tablolar, yıllık ve dönemlik tüm makro ekonomik göstergelere ilişkin tutarlılığı sağlanmış istatistiksel verilerin üretilmesine olanak sağlarlar. Dönemlik Gayrisafi Yurtiçi Hasıla (GSYH) hesapları, referans/baz yıl için hazırlanmış Arz ve Kullanım tablolarından elde edilen teknik katsayılar ve cari döneme ilişkin veriler kullanılarak hesaplanır.
Bu çalışmada amaç, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından Avrupa ESA’ya göre hazırlanan (i) ulusal hesaplar sistemini, (ii) veri revizyon politikasını, (iii) referans – baz yılları seçimini, (iv) dönemlik GSYH serisine veri altlığı oluşturan 2002 ve 2012 yıllarına ait Arz ve Kullanım tablolarını, (v) bu tablolardaki teknik katsayıları ve ayrıca (vi) Yıllık Sanayi ve Hizmet İstatistikleri sonuçlarını karşılaştırmalı olarak irdelemektir. Çalışmada kullanılan veriler TÜİK web sayfasından alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Ulusal hesaplar sistemi, Arz ve Kullanım tabloları, referans-baz yılı, marj oranları, ihracat vergileri

Kaynakça

• United Nations, (2009), System of National Accounts, 2008, New York. https://unstats.un.org/unsd/nationalaccount/docs/SNA2008.pdf United Nations, (2018), Handbook on Supply, Use and Input-Output Tables with Extensions and Applications, New York. https://unstats.un.org/unsd/nationalaccount/docs/SUT_IOT_HB_wc.pdf Eurostat, (2008c), Eurostat Manual of Supply, Use and Input-Output Tables, Luxembourg https://ec.europa.eu/eurostat/documents/3859598/5902113/KS-RA-07-013-EN.PDF/b0b3d71e-3930-4442-94be-70b36cea9b39 United Nations, (2008a), International Standard Industrial Classification of All Economic Activities Revision 4, New York. https://unstats.un.org/unsd/publication/seriesm/seriesm_4rev4e.pdf United Nations, (2008b), Central Product Classification, Rev.2. https://unstats.un.org/unsd/classifications/Econ/Download/In%20Text/CPC_Ver_2_english_structure.txt Eurostat, (2013), European System of Accounts, 2010 https://ec.europa.eu/eurostat/documents/3859598/5925693/KS-02-13-269-EN.PDF/44cd9d01-bc64-40e5bd40-d17df0c69334 Eurostat (2008a), Statistical classification of economic activities in the European Community, https://ec.europa.eu/eurostat/documents/3859598/5902521/KS-RA-07-015-EN.PDF Eurostat (2008b), Statistical Classification of Products by Activity in the European Community https://ec.europa.eu/eurostat/documents/1995700/1995914/CPA-2008-structure-EN.pdf/bed6a577-75ac-4691-a312-6662311a9173 Eurostat, (2019), Practical guidelines for revising ESA 2010 data https://ec.europa.eu/eurostat/documents/3859598/9530664/KS-GQ-18-012-EN-N.pdf TÜİK Web Sayfası, (2019), Yıllık Sanayi ve Hizmet Đstatistikleri, NACE Rev.1.1 ve NACE Rev.2 http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1035