İktisat Araştırmalarında Sorgulayıcı Veri Çözümlemesi

Yıl 2015, Cilt: 4 Sayı: 2, 1 - 23, 01.05.2015

Ümit Şenesen

Öz

Sorgulayıcı veri çözümlemesi (SVÇ) yöntemleri iktisat araştırmalarında kullanılan verilerin içerdiği yapıyı önceden inceleyerek anlamaya yarar. Böylece, kurulan modellerin daha uygun yapıda olmasını sağlar. Buna karsın, günümüzde ne yazık ki pek yaygın kullanılmamaktadır. Bu eksiklik, bulguların yanlış yorumlanmasına neden olmaktadır. Bu yazıda çok kısa bir tarihçeden sonra SVÇ’nin ne anlama geldiği açıklanıp belli baslı SVÇ araçları tanıtılacaktır. Bu araçların araştırmalarda nasıl uygulanması, sonuçların nasıl yorumlanması gerektiği iki özgün uygulama örneği eşliğinde açıklanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Sorgulayıcı veri çözümlemesi, dal-yaprak, besli-özet, kutu-çizim, serpilme çizimi, lowess ya da loess eğrisi

Exploratory Data Analysis in Economic Research

Öz

Exploratory data analysis (EDA) provides insights into data patterns that can be used in economic research. Its advantage lies in its ability to produce excellent model structures. Unfortunately, EDA methods have become neglected, being rarely used nowadays in practice. As a result, many cases in the empirical research now contain misleading inferences. This paper offers a brief history, followed by a description of EDA and its major tools. Two examples help to explain the use of these tools in research and the interpretation of the findings they yield.

Anahtar Kelimeler

Exploratory data analysis, stem-and-leaf, five-point summary, box-plot, scatter diagram, lowess or loess curve

Kaynakça

• Anscombe, F. J., (1973), "Graphs in Statistical Analysis," American Statistician 27 (1), ss. 17–21.
• Chatfield, C., (1986), “Exploratory Data Analysis” European Journal of Operational Research, 23, ss. 5-13.
• Cleveland, W. S., (1985), The Elements of Graphing Data. Wadsworth.
• Cleveland, W. S., (1993), Visualising Data. Hobart Press, AT&T Bell Laboratories.
• Hartwig, F. ve B. E. Dearing, (1979), “Exploratory Data Analysis” SAGE University Paper, No. 16.
• Hoaglin, D. C., F. Mosteller ve J. W. Tukey, (1983), Understanding Robust and Exploratory Analysis. John Wiley.
• Hoaglin, D. C., F. Mosteller ve J. W. Tukey, (1985), Exploring Data Tables, Trends, and Shapes. John Wiley
• Marsh, C., (1988), Exploring Data: An Introduction to Data Analysis for Social Scientists. Polity Press.
• Mosteller, F., W. H. Kruskal, R. S. Peters, G. R. Rising ve R. F. Link, (1973a), Statistics by Data: Exploring Data. Addison-Wesley.
• Mosteller, F., R. S. Peters, W. H. Kruskal, G. R. Rising ve R. F. Link, (1973b), Statistics by Data: Weighing Chances. Addison-Wesley.
• Mosteller, F., R. S. Peters, W. H. Kruskal, G. R. Rising ve R. F. Link, (1973c), Statistics by Data: Detecting Patterns, Addison-Wesley.
• Mosteller, F., R. S. Peters, W. H. Kruskal, G. R. Rising ve R. F. Link, (1973d), Statistics by Data: Finding Models, Addison-Wesley.
• Mosteller, F., J. W. Tukey, (1977), Data Analysis and Regression, Addison Wesley.
• Newbold P., W. L. Carlson, B. M. Thorne, (2013), Statistics for Business and Economics, Pearson.
• Senesen, Ü., (2004), Đstatistik: Sayıların Arkasını Anlamak, Literatür Yayınevi.
• Senesen, Ü., (2011), “Đktisatta Nicel Yöntemlerin Kötü(ye) Kullanılması: Örnekler, Öneriler”, E. Uygur (Ed.) Küresel Bunalım ve İktisat Eğitimi içinde, ss. 11-127.
• Tufte, E. R., (1983), The Visual Display of Quantitative Information, Graphic Press.
• Tufte, E. R., (1990), Envisioning Information, Graphic Press.
• Tufte, E. R., (1997), Visual Explanations, Graphic Press.
• Tufte, E. R., (2006), Beatiful Evidence, Graphic Press.
• Tukey, J. W., (1962), “The Future of Data Analysis” The Annals of Mathematical Statistics, 33 (1), ss. 1-67.
• Tukey, J. W., (1977), Exploratory Data Analysis, Addison Wesley.
• Tukey, J. W., (1980), "We Need Both Exploratory and Confirmatory" The American Statistician, 34 (1), ss. 23–25.
• Velleman, P. F. ve D. C. Hoaglin, (1980), Applications, Basics, and Computing of Exploratory Data Analysis (ABC of EDA), Duxbury. The Internet-First University Press 2004’te bu kitabın tıpkıbasımını yayımlamıstır. Kitap, Cornell Üniversitesi’nin su adresinden ücretsiz indirilebilmektedir: http://dspace.library.cornell.edu/handle/1813/62.