KAYBEDİLMİŞ BİR KÜLTÜREL MİRAS: ÖZYAĞCI EVİ/BURDUR

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 2, 16 - 36, 23.09.2021

Esra Büyükemir Karagöz Seda Şimşek Tolacı

Öz

Akdeniz Bölgesi sınırları içerisinde yer alan Burdur kenti tarih boyunca birçok farklı etnik gruba ev sahipliği yapmış, bu süreç kentin konut dokusuna farklı ölçeklerde yansımıştır. Rum ve Türk halkının bir arada yaşam sürdürdüğü Zafer Mahallesi, günümüzde Kavaklı Rum Ortodoks Kilisesi ve konut yapıları ile mübadele sonucunda göçen eden Rum topluluğunun fiziksel izlerini taşımaktadır. Bu bütünün bir parçası olan, Eski Ortaokul Sokak üzerinde, büyüklüğü, bahçesi ve mimari özellikleri ile varlığı döneminde dikkat çeken yapılardan bir tanesi Özyağcı Evi olmuştur. Konumu dolayısı ile olsa gerek, ilgili kurumlar tarafından fark edilmemiş olan yapı sahip olduğu tarihi ve mimari niteliğe rağmen tescillenmemiştir. Evin sahibi olan son kullanıcılarından, yapının Osmanlı Dönemi’nde bir süre Rum Hastanesi olarak kullanıldığı bilgisi edinilmiştir. Yapılan tarihsel araştırmalarda ve alan çalışması sırasında edinilen gözlemlerde bu bilgiyi doğrular nitelikte bir veriye ulaşılamamıştır. Bu nedenle çalışma kapsamında yapı, maliklerin yapıyı kullanmaya başladığı dönemki tipolojisi üzerinden geleneksel konut olarak ele alınmıştır. Yapım sistemi, malzeme, plan kurgusu, yapı elemanı ve bezeme ölçeğinde fiziksel anlamda, üstlendiği işlevler bağlamında da sosyal anlamda miras taşıyıcılığını üstlenen bu yapıların korunması, tarihsel sürecin çeşitliğini ve özelliklerini aktarmaları açısından büyük önem taşımaktadırlar. Söz konusu çalışma, yapının yıkımından hemen önce acil tescil çağrısı döneminde elde edilen bilgi, belge ve görsellerin sunulmasını içermektedir.

Anahtar Kelimeler

Burdur, Gayrimüslim, Geleneksel Konut, Koruma, Kültürel Miras

Kaynakça

• Burdur Valiliği (05 Kasım 2018). Coğrafi Yapı. T.C. Burdur Valiliği web adresinden 05 Kasım 2018 tarihinde erişildi: http://www.burdur.gov.tr/cografi-yapi (Erişim Tarihi: 05 Kasım 2018).
• Eldem, S. (1984). Türk Evi Osmanlı Dönemi 1. İstanbul: Türkiye Anıt Çevre Turizm Değerlerini Koruma Vakfı Yayınları.
• Google Earth Görüntüsü. (2017). Özyağcı Evi [Ekran Görüntüsü]. Web adresinden 29 Haziran 2017 tarihinde erişildi: https://earth.google.com/web/search/%c3%b6zya%c4%9fc%c4%b1+evi/@37.71607706,30.28074551,964.96307862a,716.77801461d,35y,-0h,0.40819753t,-0r/data=CigiJgokCbBHN6EW3EJAEbVTZ8Ue20JAGdvYS7NnSj5AIdXmLDczRT5AMicKJQojCiExcHVkeDllLWR3TTFtbXBFNktUczh2MF9XbzJmRTRuYUI
• Karagöz, M. A. (2018). Burdur Kavaklı Rum Ortodoks Kilisesi Mimari Analizi ve Restorasyon Süreci (2009-2014). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Isparta. Web adresinden 11 Mart 2021 tarihinde erişildi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Kuban, D. (2017). Türk Ahşap Konut Mimarisi 17.-19. Yüzyıllar. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Laf Sözlük. (2018). Burdur İl Haritası [Fotoğraf]. Web adresinden 20 Kasım 2018 tarihinde erişildi: https://www.lafsozluk.com/2012/01/burdur-ilinin-turkiye-haritasindaki-yeri.html
• Şimşek Tolacı, S. (2009). Burdur Tarihi Kent Dokusunun İncelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Isparta. Web adresinden 11 Mart 2021 tarihinde erişildi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Şimşek Tolacı, S. (2015). Burdur Kent Yapısının Kültürel ve Mekansal Dinamikleri: Tarihsel Süreçte Konut Yapılarının Mekansal Değişim ve Dönüşümlerinin Saptanmasına Yönelik Tipolojik Bir Araştırma. (Yayımlanmamış Doktora Tezi).Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Isparta. Web adresinden 11 Mart 2021 tarihinde erişildi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Şimşek Tolacı, S., ve Beyhan, Ş. G. (2016). The Physical Analysis and Transformation of Minority Settlements: The Case of Zafer Neighborhood in Burdur. Developments in Science and Engineering içinde (s. 656-676). Sofia: Sofia St. Klimont Ohridski University Publishing.