Public Sphere and Experience: Online Ethnographical Analysis of the Fikir Sahası YouTube Programme as An Example of Proletarian/Counterpublic Sphere

Yıl 2025, Cilt: 3 Sayı: 2, 1 - 19, 26.12.2025

Berkay Yıldırım

https://doi.org/10.69999/emedia.1630583

Öz

This study is based on an online ethnographic approach that aims to highlight and discuss some aspects of the Fikir Sahası programme broadcast on Fikir TV YouTube channel that correspond to Kluge and Negt's definition of the proletarian/counterpublic sphere in the discourse dimension and to understand how new media can provide an environment for the formation of a proletarian/counterpublic sphere. In the YouTube programme under consideration, it is seen that the participants and the moderators of the programme are both activists and use a discourse to critically analyse the conceptions of the dominant public sphere formed by the combination of the bourgeois public sphere and the public sphere of industrialised production. It is tried to be understood how these criticisms are articulated with Kluge and Negt's conception of the proletarian/counterpublic sphere based on the collective experience horizon of the ‘proletarian’/subaltern class. Between 24 November 2024 and 19 January 2025, four programmes that were broadcast on Fikir TV YouTube channel and lasted approximately 4 hours and 15 minutes were selected through the criterion sampling method discussed under the heading of purposive sampling. The discourse-based data obtained from the sample were analysed by making interpretations and inferences by reviewing public sphere themes, codes-themes-categories such as “football as the public sphere of industrialised production”, “alternative football formations” and “gender-oriented football”. It has been concluded that new media is of significant importance in terms of revealing the defects of the mainstream sports media's language, form of representation and the world of meaning it imagines, and understanding the potential of mediating the discourse forms of counterpublic sphere subjects with limited visibility to make them audible-visible.

Anahtar Kelimeler

Football , New Media , Online Ethnography , Proletarian/Counterpublic Sphere

Kamusal Alan ve Tecrübe: Bir Proleter/Karşı-Kamusal Alan Örneği Olarak Fikir Sahası YouTube Programının Çevrimiçi Etnografik İncelemesi

Öz

Bu çalışma, Fikir TV YouTube kanalında yayınlanan Fikir Sahası programının, Kluge ve Negt’in proleter/karşı-kamusal alan tarifine denk düşen kimi yönlerinin söylem boyutunda öne çıkarılmasını, tartışılmasını ve yeni medyanın bir proleter/karşı-kamusal alan biçimlenişine ne şekilde ortam sağlayabildiğini anlamayı amaçlayan çevrimiçi etnografik bir yaklaşıma dayanır. Ele alınan YouTube programında katılımcıların ve programın moderatörlüğünü üstlenen kişilerin hem birer eyleyici hem de burjuva kamusallığı ile endüstrileşmiş üretim kamusallığının birlikteliği ile oluşan egemen kamusal alanın kavrayışlarına eleştirel perspektiften çözümlemeye dönük bir söylem kullandıkları görülüyor. Getirilen eleştirilerin Kluge ve Negt’in proleter/karşı-kamusal alan kavrayışındaki proleter/madun (subaltern) sınıfın kolektif tecrübe ufkuna dayanan karşı-kamusal alan biçimlenişiyle ne şekilde eklemlendiği anlaşılmaya çalışılıyor. 24 Kasım 2024 ile 19 Ocak 2025 tarihleri arasında Fikir TV YouTube kanalında yayınlanan ve yaklaşık 4 saat 15 dakika süren dört program, amaçlı örneklem başlığı altında ele alınan ölçüt örneklem yönetimiyle seçilmiştir. Örneklemden elde edilen söyleme dayalı veriler, “endüstrileşmiş üretimin kamusallığı olarak futbol”, “alternatif futbol oluşumları” ve “cinsiyet odaklı futbol” gibi kamusal temalar, kod-tema-kategoriler bünyesinde gözden geçirilerek yorumlamalar ve çıkarsamalar yapılarak tematik olarak analiz edilmiştir. Anaakım spor medyasının dili, temsil biçimi ve tahayyül ettiği anlam dünyasının defolarının açığa çıkarılmasına, görünürlüğü kısıtlı karşı-kamusal alan öznelerinin söylem biçimlerinin duyulur-görülür kılınmasına aracılık etme potansiyelinin anlaşılması açısından yeni medyanın kayda değer öneme sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Çevrimiçi Etnografi , Futbol , Proleter/Karşı-Kamusal Alan , Yeni Medya

Kaynakça

• Akbal Süalp, Z. T. (2015), “Kamusal alan, deneyim ve Kluge”, içinde Kamusal Alan (Der. Meral Özbek), İstanbul: Hil Yayın. 803-824.
• Binark, M. (2007). “Yeni medya çalışmalarında yeni sorular ve yöntem sorunu”. (Der. Mutlu Binark), Yeni Medya Çalışmaları, Ankara: Dipnot Yayınları. 21-44.