ANALYSING THE FILM “COLD EYES” (GAM-Sİ-JA-DEUL) IN THE CONTEXT OF SURVEILLANCE SOCIETY

Yıl 2024, Cilt: 2 Sayı: 2, 205 - 223, 15.12.2024

Mehmet Yiğit Çekilmez

https://doi.org/10.69999/emedia.1485751

Öz

The phenomenon of surveillance has been utilized in various functions by authorities throughout the historical process to ensure the continuity of control and oversight mechanisms. In the early periods when societies began to organize, surveillance served as a method employed for espionage activities. Over time, authorities realized that surveillance could be a significant tool for the continuity of power and societal control. As a result, surveillance has evolved into a tool used by authorities for the sake of their continuity in power and societal control. Societal and technological developments over time have led to the emergence of a surveillance society. Initially based on the panopticon model and termed as the panopticon society, surveillance society has transformed into super-panopticon, synopticon, and omnipoticon in parallel with technological advancements. Nowadays, the concept of surveillance manifests its influence in all aspects of life. With the continuous advancement of technology, the inevitable transformation of the world into a global surveillance space is foreseeable. This study conducts an analysis of the film "Cold Eyes" (Gam-Si- Ja Deul) within the context of surveillance society. Content analysis method is employed for the analysis of the film. The aim of the study is to reveal how surveillance society is depicted within the film and to demonstrate the impact of surveillance on societies through the findings of the film. The reason for selecting the film "Cold Eyes" is the absence of any scientific study related to this film in the literature review. This study contributes an original academic work to the literature.

Anahtar Kelimeler

Surviellance, Surviellance Society, Panopticon, Super Panopticon, Cinema

GÖZETİM TOPLUMU BAĞLAMINDA "GİZLİ TAKİP" (GAM-Sİ-JA-DEUL) FİLMİNİN ANALİZİ

Öz

Gözetim olgusu tarihsel süreç boyunca iktidarlar tarafından kontrol ve denetim mekanizmasının devamlılığın sağlanması için bir araç olarak kullanılması gibi çeşitli işlevlerde kullanılmıştır. Toplulukların örgütlenmesi sonucu devlet yapılarının ortaya çıktığı ilk dönemlerde gözetim, casusluk faaliyetleri için başvurulan bir yöntem olmuştur. Zaman içerisinde iktidarlar gözetim olgusunun iktidarın devamlılığı ve toplumsal kontrol konularında önemli bir araç olabileceğini anlamışlardır. Bunun sonucunda gözetim iktidarların devamlılığı ve toplumun kontrolü amacıyla kullanılan bir araç haline gelmiştir. Zaman içerisinde meydana gelen toplumsal ve teknolojik gelişmeler gözetim toplumunun ortaya çıkmasına neden olmuştur. İlk olarak panoptikon modelinden temel alınarak panoptikon toplumu olarak adlandırılan gözetim toplumu, teknolojinin gelişmesine paralel olarak süper-panoptikon, sinoptikon ve omniptikon dönüşüme uğramıştır. Günümüzde gözetim kavramı hayatın her alanında etkisini gösterir. Teknolojinin ilerleyiş hızının bu ölçüde devam etmesi durumunda dünyanın küresel bir gözetim alanı haline gelmesi kaçınılmaz bir durumdur. Bu çalışmada "Gizli Takip" (Gam-si-ja-deul) filminin gözetim toplumu bağlamında analizi gerçekleştirilmiştir. Filmin analizi gerçekleştirilirken içerik analizi yönteminden yararlanılmıştır. Çalışmanın amacı gözetim toplumunun film içerisinde ne şekilde ele alındığının ortaya çıkarılması ve gözetlemenin toplumlar üzerinde yaratmış olduğu etkinin filmdeki bulgular aracılığıyla ortaya koyulmasıdır. Çalışmada "Gizli Takip" filmin seçilmesinin nedeni yapılan literatür taraması sonucunda bu filmle ilgili bilimsel bir çalışmaya rastlanmamış olmasıdır. Gerçekleştirilen bu çalışmayla literatüre özgün bir akademik eser kazandırılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Gözetim, Gözetim Toplumu, Panoptikon, Süper Panoptikon, Sinema

Kaynakça

• Bauman, Z. (2021). “Küreselleşme”. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Bauman, Z. (2015). “Özgürlük”. çev . Kübra Eren,İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Çakır, M. (2014). “Görsel Kültür ve Küresel Kitle Kültürü”. Ankara: Ütopya Yayınevi
• Çatalbaş,S. & KAYA,B.(2017). “Gözetim Toplumu ve Distopik Filmlerde Göz’ün İktidarı: The Lobster ve Equilibrium Filmlerinin Analizi”. Online Academic Journal of Information Technology,Cilt:8,Sayı:30, 21-44. https://doi.org/10.5824/1309-1581.2017.5.002.x
• Dolgun, U. (2005). “İşte Büyük Birader”. İstanbul: Hayy Kitap.
• Marx, K. (1975).” Kapital”. çev. Alaattin Bilgi, Ankara: Sol Yayınları
• Weber, M.(1996). “Sosyoloji Yazıları” çev. Taka Varlam,İstanbul: İletişim Yayınları.
• Özdel, G. (2012, Ocak). “Foucault Bağlamında İktidarın Görünmezliği ve “Panoptikon” ile İktidarın Gözü”.Göstergeleri”. The Turkish Online Journal of Design, Art andCommunication, Cilt 1 (Sayı 2), 22-29. DOI:10.7456/10201100/003
• Foucault, M. (1992). “Hapishanenin Doğuşu”. çev. Mehmet Ali Kılıçbay, Ankara: İmge Yayınevi.
• Kesim Güven, S. (2007). “Gözetim toplumu ve toplumsal meşruiyet”. Doktora Tezi. Mimar Sinan Üniversitesi, İstanbul.
• Krippendorff, K. (2004). “Content Analysis: An Introduction To Its Methodology”. New York: Sage Publication.
• Okmeydan, S. B. (2017). “Postmodern Kültürde Gözetim Toplumunun Dönüşümü: ‘Panoptikon’dan ‘Sinoptikon’ ve ‘Omniptikon’a”. Online Academic Journal of Information Technology 8, (30), 43-63. https://doi.org/10.5824/1309-1581.2017.5.003.x
• Öztürk, S. (2013). “Filmlerle Görünürlüğün Dönüşümü: Panoptikon, Süperpanoptikon, Sinoptikon”. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, (Sayı 36), 133-151. Mayring, P. (2000). “Qualitative Content Analysis. ForumQualitativeSozialforschung/Forum: Qualitative Social Research”. Art. 201(2),Haziran 2000, http://nbnresolving.de/urn:nbn:de:0114-fqs0002204 (Erişim Tarihi 22 Ocak 2024): 1-10
• Toktaş, S. A.(2012). “Türkiye’de Dijital Gözetim: T.C. Kimlik Numarasından e-kimlik Kartlarına Yurttaşın Sayısal Bedenlenişi”. İstanbul: Alternatif Bilişim Derneği.
• Tümurtürkan, M. (2010). “Gündelik Hayatın Gözetimi: Panoptikon toplumu”. ETHOS: “Felsefe ve Toplumsal Bilimlerde Diyaloglar”, Cilt:2 Sayı:3,1-19.
• https://www.nytimes.com/2013/07/21/books/review/the-panopticon-by-jenni-fagan.html . (Erişim Tarihi: 25.01.2024)