KORONAVİRÜSÜN (COVID-19 )FİNANSAL GÖSTERGELER ÜZERİNE ETKİLERİ
Yıl 2020,
, 20 - 32, 30.06.2020
Samet Gürsoy
,
Mert Baran Tunçel
,
Burak Sayar
Öz
Bu çalışmada, Covid-19 Koronavirüs salgınıyla finansal göstergeler arasındaki nedensellik ilişkisini ortaya koymak amaçlanmıştır. Bu bağlamda virüsün ortaya çıktığı ülke olan Çin`in gösterge pay piyasası olan SSEC endeksi bağımlı değişken olarak alınırken bağımsız değişken olarak altın, Brent petrol, Bitcoin ve VIX endeksi verileri kullanılmıştır. Ayrıca her bir bağımlı değişken için bağımsız modellerinde kurulduğu çalışmada 03.01.2017 ile 10.03 .2020 arasındaki günlük veriler (790 Gözlem) kullanılmıştır. Sonrasında yine aynı ülke verileri virüsün tespit edildiği 06.12.2019 ile 10.03.2020 dönemlerini kapsayacak şekilde düzenlenmiştir. Toda-Yamamoto (1995) nedensellik testi kullanılarak korona virüsün finansal göstergeler üzerindeki etkileri araştırılmıştır. Elde edilen analiz sonuçlarına göre, SSEC endeksi ile Altın ve Vıx (korku endeksi) arasında %5 anlamlılık düzeyinde bir nedensellik ilişkisine rastlanmıştır. SSEC endeksinden Altına doğru tek yönlü bir nedensellik olduğu görülürken Vıx (korku endeksi) ile iki taraflı bir nedensellik ilişkisinin olduğu saptanmıştır. Bu sonuçlar çalışmada belirtilen her iki dönem içinde değişim göstermiştir. FakatSSEC endeksi ve altın fiyatları arasındaki ilişkinin anlamlı olmasının yanında 2019 Aralık sonrasında SSEC endeksinin Altın fiyatları üzerinde etkisinin arttığı yönünde bulgulara erişilmiştir.
Teşekkür
Değerlendirme sürecinde emeği geçen herkese teşekkür ederiz.
Kaynakça
- Ay, A., Kızılkaya, O. ve Koçak, E. (2013). Sağlık Göstergeleri İle Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği, Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 2013, 6(1), ss. 163-172.
- Barnett, T.,Whitesideb, A., Khodakevichc, L. Kruglovd, Y. AndSteshenko, V. (2000). The HIV/AIDS Epidemic İn Ukraine: ItsPotentialSocialAndEconomicImpact, SociaScience&Medicine, 51, ss. 1387-1403.
- Bloom, D. E. and Mahal, A. S. (1997). Does The AIDS Epidemic Threaten Economic Growth?,Journal Of Econometrics, 77, ss. 105-124.
- Bobdey S, Ray S. GoıngVıral(2020). Covid-19 ImpactAssessment: A Perspective Beyond ClinicalPractice, J Mar Med Soc;22:9-12. DOI: 10.4103/Jmms.Jmms_12_20
- Brempong, Kwabena G. Ve Wilson, Mark (2003), “Health Human CapitalAndEconomicGrowth İn Sub-SaharanAfricanAnd OECD Countries”, TheQuarterlyReview Of EconomicsAnd Finance, 1-25.
- Carpenter, T. E. O’Brien, J. M. Hagerman, A. D. AndMccarl, B. A. (2011). EpidemicAndEconomicİmpacts Of DelayedDetection Of Foot-And-MouthDisease: A Case Study Of A SimulatedOutbreak İn California, J VetDiagnInvest, 23: ss. 26–33.
- Doğan, İ. (2013). Verimlilik, Ekonomik Büyüme Ve Sağlık İlişkisi; Türkiye İçin Doğrusal Olmayan Nedensellik Testi. Ekonomi Ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 5(2).
- Gülçiçek, M. (2019). 1929-1945 Yılları Arasında İzmir’de Salgın Hastalıklar Ve Çözüm Arayışları. Yüksek Lisans Tezi. T.C. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İzmir.
- Koyuncu, M. (2008). Salgın Hastalıkların Önlenmesinde Kaynak Atama Probleminin İncelenmesi. Doktora Tezi. Çukurova Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü. Adana.
- Luo, S. AndTsang, K. P. (2020). How Much Of ChinaAnd World GDP Has TheCoronavirusReduced?,SocialScienceResearch Network Report.
- Mckıbbın, Warwıck J. AndFernando, Roshen, The Global MacroeconomicImpacts Of COVID-19: Seven Scenarios (March 2, 2020). CAMA WorkingPaper No. 19/2020. Available At SSRN: Https://Ssrn.Com/Abstract=3547729 Or Http://Dx.Doi.Org/10.2139/Ssrn.3547729
- T. C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü (2020). COVID-19 (SARS-Cov-2 Enfeksiyonu) Rehberi. Erişim Tarihi: 20.04.2020 Erişim Adresi: https://covid19bilgi.saglik.gov.tr/depo/rehberler/COVID-19_Rehberi.pdf
- Vijayakumar, K., George, B. Anish, T. S. Rajasi, R. S., Teena, M. J. AndSujina, C. M. (2013). EconomicImpact Of ChikungunyaEpidemic: Out-Of-Pocket HealthExpendituresDuringThe 2007 OutbreakInKerala, India, SoutheastAsian J Trop MedPublicHealth, 44(1) ss. 54-61.
- World HealthOrganızatıon. Erişim Adresi: Https://Www.Who.İnt/News-Room/Q-A-Detail/Q-A-Coronaviruses Erişim Tarihi: 31.03.2020
Worldometers (2020). Erişim Tarihi: 20.04.2020 Erişim https://www.worldometers.info/coronavirus/
- Zeren, F. And Hızarcı, A. E. (2020). TheImpact Of Covıd-19 Coronavırus On StockMarkets: EvıdenceFromSelectedCountrıeS. Muhasebe Ve Finans İncelemeleri Dergisi, ,3 (1), ss. 78- 84, DOI: 10.32951/Mufider.706159