TÜRKİYE’DE SİYASİ PARTİLERİN YOLSUZLUKLA MÜCADELEYE BAKIŞLARI: PARTİ PROGRAMLARINA DAYALI BİR DEĞERLENDİRME

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 1, 201 - 216, 30.06.2022

Hüseyin Aksu

https://doi.org/10.46737/emid.1113387

Öz

Bu çalışma, Türkiye’de siyasi partilerin yolsuzlukla mücadeleye bakışlarını 24 Haziran 2018 genel seçimi sonrası TBMM’de grubu bulunan partilerin parti programları üzerinden ele almaktadır. Öncelikle yolsuzluğun tanımı, türleri ve etkileri ile yozluğun nedenleri ve yolsuzlukla mücadeleye ilişkin teorik çerçeve oluşturulmuştur. Her partinin parti programında yer alan yolsuzlukla mücadeleye ilişkin verilerin analizinde nitel araştırma yöntemlerinden içerik analizi ve doküman analizi yöntemi birlikte kullanılmıştır. Parti programlarından elde edilen veriler sonuç kısmında karşılaştırılarak değerlendirilmiştir. Araştırmada şu sonuçlara ulaşılmıştır: TBMM’de grubu bulunan partilerden HDP’nin parti programında yolsuzlukla mücadeleye ilişkin herhangi bir politika bulunmamaktadır. AK Parti, CHP ve İYİ Parti yolsuzlukla mücadelede idari ve yasal düzenlenmelerle yolsuzluğu önlemeye ve cezalandırmaya yönelik kurumsal politikaları vurgularken, MHP’nin benzer kurumsal politikalar ile yolsuzlukla mücadeleye ilişkin toplumsal farkındalık oluşturmayı hedefleyen daha kapsamlı politikalar belirlediği görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Yolsuzluk, Yolsuzlukla Mücadele, Türkiye, Parti Programları.

THE PERSPECTIVES OF POLITICAL PARTIES ON ANTI-CORRUPTION IN TURKEY: AN EVALUATION BASED ON PARTY PROGRAMS

Öz

This study deals with the perspective of Turkey's political parties on the fight against corruption through the party programs of the parties that have a group in the Grand National Assembly of Turkey after the June 24, 2018 general election. To do so first of all, the theoretical framework on the definition, types and effects of corruption, the causes of corruption and the fight against corruption has been established. Content analysis and document analysis method, which are among the qualitative research methods, were used together in the analysis of the data on the fight against corruption in the party program of each party. The data obtained from the party programs were compared and evaluated in the conclusion part. The following conclusions were reached in the research: HDP (Peoples’ Democratic Party), one of the parties with a group in the Grand National Assembly of Turkey, does not have any policy regarding the fight against corruption in its party program. AK Parti (Justice and Development Party), CHP (Republican People’s Party) and İYİ Parti (Good Party) emphasize institutional policies aimed at preventing and punishing corruption through administrative and legal regulations in the fight against corruption. It is seen that MHP has determined similar institutional policies and more comprehensive policies aimed at raising social awareness on the fight against corruption.

Anahtar Kelimeler

Corruption, Fight Against Corruption, Turkey, Party Programs

Kaynakça

• AK Parti (2001). Adalet ve Kalkınma Partisi Programı: Kalkınma ve Demokratikleşme, Erişim : 14.01.2022: https://acikerisim.tbmm.gov.tr/xmlui/handle/11543/926.
• Akçay, S. (2000). “Yolsuzluk, Ekonomik Özgürlükler ve Demokrasi”. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (1): 1-15.
• Aktan, C. C. (2015). “Political Corruption: an Introductory Study on Terminology and Typology”. International Journal of Social Sciences and Humanity Studies, 7(1): 47-65.
• Amundsen, I. (1999). Political Corruption: An Introduction to the Issues. Chr. Michelsen Institute. Erişim: 14.12.2021: https://www.cmi.no/publications/file/1040-political-coiTuption.pdf,.
• Anderson, S., Anechiarico, F., (2019). Corruption and Corruption Control: Democracy in the Balance, New York: Routledge.
• Anderson, C. J., Tverdova, Y. V. (2003). “Corruption, Political Allegiances, and Attitudes Toward Government In Contemporary Democracies”. American Journal of Political Science, 47(1): 91-109.
• Bayley, D. H. (1966). “The Effects of Corruption in a Developing Nation”. Western Political Quarterly, 19(4): 719 732.
• Berksoy, T., Yıldırım, N. E. (2017). “Yolsuzluk Kavramına Genel Bir Bakış: Problemler ve Çözüm Önerileri”, Journal of Awareness, 2(1): 1-18.
• Blechinger, V. (2002). Corruption and Political Parties: Sectoral Perspectives on Corruption, Presentation prepared by MSI, Erişim:19.12.2021,https://pdf.usaid.gov/pdf_docs/PNACT879.pdf.
• CHP, (2008). Cumhuriyet Halk Parti Programı: Çağdaş Türkiye İçin Değişim, Erişim: 14.01.2022 https://acikerisim.tbmm.gov.tr/xmlui/handle/11543/918.
• Çingi, S. (1994). “Yolsuzluk Olgusu ve Ekonomik Analizi Üzerine Notlar”. Hacettepe Üniversitesi İktisadî ve İdarî Bilimler Fakültesi Dergisi, (12): 1-18.
• Emir S., Kıymık H., Apalı, A. (2020). “Muhasebe Alanında Yürütülen Çalışmaların Nitel İçerik Analizi Tekniğiyle Değerlendirilmesi (2015-2019)”. Mali Çözüm, 30(162): 95-126.
• Ertekin, E. (2008). “Roma Çağında Cilicia’dan Yolsuzluk Örnekleri”. OLBA, (16): 361-384.
• Friedrich, C. I., (2007). Corruption Concepts in Historical Perspective, in Political Corruption: Concepts and Contexts, (Eds.) A. J. Heidenheimer; M. Johnston, 3rd Edition, pp. 15-24, New Jersey: Transaction Publishers.
• Hacib, Y. H. (2017). Kutadgu Bilig (Çev. Ayşegül Çakan). IV. Basım, İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları
• İYİ Parti, (2017). İyi Parti Programı, [Erişim: 14.01.2022: https://iyiparti.org.tr/storage/img/doc/iyi-parti-guncel parti-program.pdf.]
• Johnston, M., 2000. Corruption And Democratic Consolidation, Hamilton: WP, Erişim: 11.12.2021: http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.203.1955&rep= re p1&ty pe=pdf> , Erişim Tarihi, 11.12.2021.
• Katz, R. S. (1986). “Party Government: A Rationalistic Conception”, F. G. Castles; R. Wildenmann (Eds.), Visions and Realities of Party Government, (Volume 1), 31-71. New York: Walter de Gruyter.
• Kıral, B. (2020). “Nitel Bir Veri Analizi Yöntemi Olarak Doküman Analizi”. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15): 170-189.
• Mény, Y. (1996). “Politics, Corruption and Democracy: The 1995 Stein Rokkan Lecture”. European Journal of Political Research, 30(2): 111-123.
• MHP, (2009). Milliyetçi Hareket Partisi Programı: Geleceğe Doğru, Erişim: 13. 01.2022: https://acikerisim.tbmm.gov.tr/handle/11543/923.
• Myint, U. (2000). “Corruption: Causes, Consequences and Cures”. Asia Pacific Development Journal, 7(2): 33 58.
• Nye, J. S. (2007). “Corruption and Political Development: A Cost-Benefit Analysis”, A. J. Heidenheimer; M. Johnston (Eds.), Political Corruption: Concepts and Contexts, (3rd Edition), 281-302, New Jersey: Transaction Publishers.
• Razzante, R., (2020). “The Fight Against Corruption”, A. Balloni, R. Sette (Eds) Handbook of Research on Trends and Issues in Crime Prevention, Rehabilitation, and Victim Support, 167-186, Hershey/Pennsylvania: IGI Global.
• Rothstein, B. (2018). “Fighting Systemic Corruption: The Indirect Strategy”. Daedalus, 147(3): 35-49.
• Sallan Gül, S., Kahya N., Ö. (2021). “Sosyal Bilimlerde İçerik ve Söylem Analizi”, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 42 (Özel Sayı 1): 181-198.
• Šumah, S. (2018). “Corruption, Causes and Consequences”. V. Bobek (ed.), Trade and Global Market, IntechOpen. DOI: 10.5772/intechopen.72953.
• Uluslararası Şeffaflık Derneği, (2022). Türkiye’de Yolsuzluk, Erişim: 25.04.2022, https://seffaflik.org/wp content/uploads/2022/04/Turkiyede-Yolsuzluk-Neden-Nasil-Nerede.pdf.
• Uslaner, Eric M. 2015. ‘‘The Consequences of Corruption’’. P. M. Heywood (Ed.), Routledge Handbook of Political Corruption, 199–211. London: Routledge.
• Williams, A. (2021). Corruption Definitions And Their Implications For Targeting Natural Resource Corruption. Topic Brief, U4 Anti-Corruption Resource Centre, Erişim: 15.12.2021: https://files.worldwildlife.org/wwfcmsprod/files/Publication/file/ 6fzh5hqkch _Topic_Brief_Corruption_definitions_and_their_implications_for_targeting_natural_reso urce_corruption.pdf, Erişim Tarihi: 15.12.2021.
• Woo, J., Choi, E. (2018). Political Corruption and Democratic Governance, Maryland: Rowman & Littlefield Publishing.
• Zúñiga, N., Jenkins, M. (2018). Methodologies For The Analysis of Political Party Programmes Berlin: Transparency International. Erişim: 04.01.2022, https://knowledgehub.transparency.org/assets/uploads/helpdesk/Methodologies-analysis-party-programmes.pdf