Yağ Emdirilmiş Kağıtlı Kondenser (YEKK) Buşingler İçin Farklı Frekanslarda Kayıp Faktörü Ölçümü

Yıl 2019, Cilt: 9 Sayı: 1, 37 - 44, 30.06.2019

Orhan Cengiz Usta

Öz

Yüksek gerilim Güç trafosu buşinglerdeki nem, izolasyonun bozulmasına
ve buşinglerin zarar görmesine neden olabilir. Uygulamada, Güç trafolarında
kullanılan buşinglerin izolasyon durumlarını tespit etmek amacıyla 50 Hz
frekansta dielektrik kayıp faktörü ölçümü yapılmaktadır. Geleneksel bu metod buşingdeki
nem durumunu tespit etmekte hassas olmayabilir. Değişik frekanslarda kayıp
faktörü ölçümü yapmak daha hassas bir değerlendirme yapma imkanı sunmaktadır. Bu
çalışmada, Güç trafosu yağ emdirilmiş kağıtlı kondenser (YEKK) buşinglerin
kayıp faktörlerinin geleneksel ölçüm metodundaki şebeke frekansından (50 Hz )
farklı olarak, değişik frekanslarda (15-400 Hz arası) buşing kayıp faktörlerinin
ölçülmesi yapılmış ve bu sonuçlar başka çalışmalarla karşılaştırılmıştır. Ölçümler
yıllarca işletmede bulunan ve 50 Hz frekanstaki kayıp faktörü ölçümleri neticesinde
artış bulunan buşinglere uygulanmıştır. Diğer yapılan benzer çalışmalar ile ölçüm
sonucu bulunan   değerler, birbirleriyle
karşılaştırılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Buşing, Kayıp Faktörü, Nem

Kaynakça

• [1] TSE EN60076-1 Güç transformatörleri,Türk Standartları Enstitüsü, Ankara, Nisan 2012.[2] IEC 60137, Insulated bushings for alternating voltages above 1 000 V, 5. Yayım, 2003-08.[3] T. Suwnansri, A. Pongmanee, and C. Suwanasri / Gmsarn International Journal 8 (2014) 47 – 52.[4] TS EN 60137, yalıtkan geçit izolâtörleri - 1 kv.un üzerindeki alternatif gerilimler için, Kasım 2000.[5] Doble M2H Instruction Manual, Doble Energy Company 1988.[6] İsmail YAZGAÇ, Güç Transformatörleri Arızalar ve Saha Testleri, TEİAŞ 1.Bölge Müdürlüğü Davutpaşa/İSTANBUL, Test Müdürü, TEİAŞ Yayını.[7] Mustafa Pustu, Güç Trafoları ve Saha Testleri, Ankara EMO Yayınları, 2013.[8] Haluk ODOĞLU, Transformatör ve şönt Reaktör deneyleri,Emo Yayınları Syf 103[9] Alstom Saha Test Klavuzu Güç Transformatörleri, STM-Rev.004 - 11/2011.[10] ABB Brochure Bushing diagnostics and conditioning,2000.[11] IEEE Std 62 -1995: Guide for Diagnostic Field Testing of Electric Power Apparatus- Part 1: Oil Filled Regulators and Reactors.[12] IEEE Standard Performance Characteristics and Dimensions for OutdoorApparatus Bushings. IEEE C57.19.01-2000.[13] Matz Ohlen and Peter Werelius, Bushing Insulation Diagnostics Based on Dielectric Response, Megger Sweden AB, Box 2970, 187 29 Sweden.[14] Doble, Basic İnstruction Notes.[15] Cigre Guide for Transformer maintenance WG.A2.34, February 2011.[16] M. Krüger, A. Kraetge, M. Koch, K.Rethmeier, M. Pütter, L. Hulka, M. Muhr,C. Summereder New Diagnostic Tools For High Volatage Bushing, Cigre VI Workspot-İnternaional Wuokshop On Power Transformers,25-28 April 2010.[17] Carl Pankratz, Bushing Power Factor Testing Training, 85th İnternational Conference of Doble Client, Massachusetts USA April 8-13,2013