Tanacetum abrotanifolium (L.) DRUCE (Asteraceae)' un gövde ve çiçek ekstraktlarının Sitophilus granarius ve Sitophilus oryzae (Col., Curculionidae)'ye olan kontakt ve davranışsal etkileri
Öz
Anahtar Kelimeler
Toxic and behavioural effects of Tanacetum abrotanifolium L. DRUCE (Asteraceae) stem and flower extracts on Sitophilus granarius and Sitophilus oryzae (Col., Curculionidae)
Öz
Bu çalışmada Tanacetum abrotanifolium (L.) DRUCE’un gövde ve çiçek ekstraktlarının iki önemli depo zararlısı Sitophilus granarius (L.) ve S. oryzae (L.) (Coleoptera, Curculionidae)’ye karşı kontakt toksisiteleri uzaklaştırıcı ve beslenmeyi engelleyici etkileri laboratuvar şartlarında değerlendirilmiştir. Bitkinin gövde ve çiçek ekstraktları, farklı çözücüler olan hekzan, etil asetat ve methanol kullanılarak elde edilmiştir. T. abrotanifolium’un hem gövde hem de çiçek ekstraktları buğday biti üzerinde yüksek derecede kontakt toksisite göstermiştir. Tek doz tarama testlerinde buğday biti üzerinde en yüksek kontakt toksisiteyi % 64’lük öldürme oranı ile gövde hekzan ekstraktı göstermiştir. S. oryzae, bitki ekstraktlarına daha az duyarlılık göstermiş olup, en yüksek kontakt toksisite %9 ölüm oranı ile etil asetat gövde ekstraktında saptanmıştır. Buğday biti ile yapılan doz-ölüm denemelerinde gövde ekstraktlarının daha ektili olduğu belirlenmiş ve LD50 değerleri hekzan, etil asetat ve metanol ekstraktları için sırasıyla 5.54, 4.81 ve 5.01 µg/böcek olarak hesaplanmıştır. Çalışmanın ikici kısmında, bitki ekstraktlarının uzaklaştırıcı etkisi seçenek testleri ile beslenmeyi engelleyici etkileri seçenek ve zorunluluk testleri ile denenmiştir Yapılan çalışma sonuçları ile bitki ekstraktlarının her iki türde de yüksek oranda uzaklaştırıcı etkisinin olduğu ve etkinliklerinin zaman içerisinde arttığı saptanmıştır. Çalışmada kullanılan tüm bitki ekstraktları S. granarius ve S. oryzae’ nın beslenmesinde azalmaya neden olmuşlardır. Seçenek testlerinde en yüksek beslenmeyi engelleyici etki Buğday biti için % 71 ile gövde-metanol ekstraktından, Pirinç biti için % 69 ile çiçek-hekzan ekstraktından saptanmıştır. Zorunluluk testlerinde ise en yüksek aktivite Buğday biti için % 47 ile çiçek-etil asetat ve çiçek-hekzan ekstraktından Pirinç biti için %71 ile çiçek-hekzan ekstraktından elde edilmiştir. Çalışma sonuçları T. abrotanifolium’ un S. granarius ile mücadelede kullanma potansiyelinin olduğunu ortaya koymuştur
Anahtar Kelimeler
Sitophilus granarius Sitophilus oryzae bitki ekstraktı kontakt toksisite
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Haziran 2012 |
| Gönderilme Tarihi | 8 Şubat 2014 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2012 Cilt: 36 Sayı: 3 |