8. Sınıf Matematik Akademik Başarısını Yordayan Faktörler-TIMSS 2015

Yıl 2017, Cilt: 8 Sayı: 3, 246 - 265, 30.09.2017

Mehmet Hayri Sarı Serkan Arıkan Hülya Yıldızlı

https://doi.org/10.21031/epod.303689

Cited By: 14

Öz

Bu çalışmada TIMSS 2015 uygulamasında ele alınan öğrenci, öğretmen ve
okul faktörlerinin Türkiye’deki sekizinci sınıf öğrencilerinin matematik
başarıları ile nasıl bir ilişki içinde olduğunun araştırılması amaçlanmıştır.
İlişkisel tarama modeline göre tasarlanan araştırmanın çalışma grubunu,
Uluslararası Matematik ve Fen Eğilimleri Araştırması 2015 uygulamasına katılan 6079
öğrenci ve 220 öğretmen oluşturmuştur. Araştırmanın veri toplama araçları,
TIMSS 2015 uygulamasında elde edilen öğrenci ve öğretmen anketleri ile
matematik başarı testinden oluşmaktadır.
Verilerin analizinde, matematik başarı puanları bağımlı değişken; öğrenci
ve öğretmen özellikleri değişkenleri bağımsız değişken olacak şekilde
hiyerarşik regresyon analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen
bulgulara göre, öğrenci ile ilgili değişkenlerin TIMSS 2015’teki matematik
başarısındaki farklılıkların %34’ünü açıkladığı görülmüştür. Duyuşsal alan
boyutunda yer alan öz-yeterlik inancı 8.sınıf öğrencilerinin TIMSS 2015’te
matematik başarılarını yordamada en önemli değişkendir. Öz-yeterlik inancından
sonra matematik başarısını yordamada diğer bir önemli değişken öğrencilerin
evde sahip oldukları eğitimsel kaynakları olmuştur. Duyuşsal alan içerisinde
yer alan tutum ile matematik başarısı arasında negatif yönde bir ilişki
bulunmuştur. Matematiğe verilen önem ile öğrencilerin matematik başarıları
arasında ise anlamlı bir ilişki çıkmamıştır. Araştırmada okul algısı boyutu
altında ele alınan zorbalık, okula aidiyet ve öğretim etkinlikleri ile
matematik başarısı arasında anlamlı bir ilişki olup bu ilişki göreli olarak
matematik başarısını yordamada daha az öneme sahiptir. Öğrenmede çevre faktörü
altında ele alınan okulda başarıya verilen önem, güvenli ve düzenli okul
ortamı, okul koşulları, iş tatmini, öğretmenin karşılaştığı sorunlar ve
öğrencilerden kaynaklı sorunların hepsi bir araya geldiğinde okullardaki 8.
sınıflar arası başarı farkının %29’unu açıklamaktadır. Öğrenmede çevre
faktöründe yer alan okulda başarıya verilen önem ve öğrencilerden kaynaklı
sorunlar öğrencilerin matematik başarısını yordamada iki önemli değişken
olmuştur

Anahtar Kelimeler

TIMSS, matematik başarısı, duyuşsal alan, çevresel faktör, öğretmen

Factors Predicting Mathematics Achievement of 8th Graders in TIMSS 2015

Öz

In the study, it is aimed
to investigate the student, teacher and school factors predicting mathematics
achievement of Turkish 8th grade students in TIMSS 2015. The group of the study
consists of 6079 students and 220 teachers who attended TIMSS from Turkey. The
data of the study was obtained from student and teacher questionnaires and
mathematics cognitive test scores. In the data analysis, multilevel regression
analysis was used in which dependent variables were plausible mathematics
scores and independent variables were student, teacher and school scale scores.
According to results, 34% percent of student-level variance was explained by
student-level variables. It was found that self-confidence level of students
was the most important predictor of mathematics achievement among student-level
variables. Additionally, educational resources at home variable was also among
the important predictors of mathematics achievement. Teacher and school factors
explained 29% of between school variance. Among these variables, school
emphasis on academic success and teaching limited by student needs were two
significant variables that could predict mathematics achievement of students. 

Anahtar Kelimeler

TIMSS, mathematics achievement, affective domain, environmental factor, teacher

Kaynakça

• Abazaoğlu, İ., Yatağan, M., Yıldızhan, Y., Arifoğlu, A., ve Umurhan, H. (2015). Öğrencilerin matematik başarısının uluslararası fen ve matematik eğilimleri araştırması sonuçlarına göre değerlendirilmesi. Turkish Studies-International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume, 10(7), 33-50.
• Abazaoğlu, İ., ve Aztekin, S. (2015). Öğretmen moral ve motivasyonlarının öğrencilerin fen ve matematik başarılarına etkisi (Singapur, Japonya, Finlandiya ve Türkiye). Bu çalışma “ICEFIC 2015 International Congress on Education for the Future: Issues and Challenges 13-15 May 2015. Ankara, Turkey” kongresinde bildiri olarak sunulmuştur.
• American Federation of Teachers. (2006). Building minds, minding buildings: turning crumbling schools into environments for learning. http://www.chicagoacts.org/storage/documents/minding-bldgs.pdf adresinden 12.04.2015 tarihinde alınmıştır.
• Anderson, C. M. (2010). Linking perceptions of school belonging to academic motivation and academic achievement amongst student athletes: A comparative study between High-Revenue Student Athletes and Non-Revenue Student Athletes. (Yayımlanmamış doktora tezi). University of California, California, USA.
• Arıkan, S., van de Vijver, F. J. R., & Yağmur, K. (2016). Factors contributing to mathematics achievement differences of Turkish and Australian students in TIMSS 2007 and 2011. EURASIA Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 12(8), 2039-2059.
• Ayan, A. (2014). Ortaokul öğrencilerinin matematik öz-yeterlik algıları, motivasyonları, kaygıları ve tutumları arasındaki ilişki. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Balıkesir Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir.
• Aydın, Y. (1993). Matematik öğretmeni nasıl yetiştirilmeli. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9, 109–114.
• Baker, L., & Bernstein, H. (2012). The impact of school buildings on student health and performance: A call for research. http://www.centerforgreenschools.org/sites/default/files/resource-files/McGrawHill_ImpactOnHealth.pdf adresinden erişildi.
• Bandura, A. (1986). Social foundations of thought and action: A social cognitive theory. Englewood Cliffs, NJ: PrenticeHall.
• Bayar, V., ve Bayar, S. A. (2013). TIMSS 2011 matematik başarısı ulusal değerlendirme raporu. Türk Eğitim Sendikası TIMSS 2011 Matematik Başarısı Ulusal Değerlendirme Raporu, Ankara.
• Baykul, Y. (2009). İlköğretimde matematik öğretimi: 1-5.sınıflar için. Pegem A. Yayıncılık.
• Bilican, S., Demirtaşlı, R. N., ve Kilmen, S. (2011). Matematik dersine ilişkin türk öğrencilerin tutum ve görüşleri: TIMSS 1999 ve TIMSS 2007 karşılaştırması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(3), 1277-1283.
• Bloom, B. S. (2012). İnsan nitelikleri ve okulda öğrenme (D. A. Özçelik, çev.). Ankara: Pegem Akademi.
• Brese, F., & Mirazchiyski, P. (2010). Measuring students’ family background in large-scale education studies. Paper presented in the 4th IEA International Research Conference. July 1 – 3. Gothenburg, Sweden. Retrieved from http://www.iea.nl/irc-2010.html.
• Buluç, B. (2014). TIMSS 2011 sonuçları çerçevesinde, okul iklimi değişkenine göre öğrencilerin matematik başarı puanlarının analizi. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 105-121.
• Büyükkaragöz, S., ve Çivi, C. (1999). Genel öğretim metodları (10. Baskı). İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş.
• Clark, H. (2002). Building education: the role of the physical environment in enhancing teaching and research. Issues in practice. ERIC Document Number: 472 377.
• Çalık, T., Türker, Kurt., ve Çalık, C. (2011). Güvenli okulun oluşturulmasında okul iklimi: Kavramsal bir çözümleme. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 1(4), 73-84.
• Çelik E. (2012). Matematik problemi çözme başarısı ile üstbilişsel özdüzenleme, matematik özyeterlik ve özdeğerlendirme kararlarının doğruluğu arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Chen, P. P. (2003). Exploring the accuracy and the predictability of the self-efficacy beliefs of seventh-grade mathematics students. Learning and Individual Differences, 14, 79-92.
• Danielson, C. (2002). Enhancing student achievement: A framework for school improvement. Association for Supervision ve Curriculum Development, Alexandria, VA, USA.
• Doğan, N. ve Barış, F. (2010). Tutum, değer ve özyeterlik değişkenlerinin TIMSS-1999 ve TIMSS-2007 sınavlarında öğrencilerin matematik başarılarını yordama düzeyleri. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 1(1), 44-50.
• Demir, İ., ve Kılıç, S. (2010). Öğrencilerin matematiğe karşı tutumlarının öğrenci başarısına etkisi. İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi, 2(5), 50-70.
• Demir, M. K., ve Arı, E. (2013). Öğretmen sorunları-Çanakkale ili örneği. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(1), 107-126.
• Duru, E., ve Balkıs, M. (2015). Birey-çevre uyumu, aidiyet duygusu, akademik doyum ve akademik başarı arasındaki ilişkilerin analizi. Ege Eğitim Dergisi, 16(1), 122-141.
• Ekinci, A. (2014). İlköğretim okullarında çalışan müdür ve öğretmenlerin mesleki sorunlarına ilişkin görüşleri. İlköğretim Online, 9(2), 734-748.
• Ekizoğlu, N., ve Tezer, M. (2007). İlköğretim öğrencilerinin matematik dersine yönelik tutumları ile matematik başarı puanları arasındaki ilişki. Cypriot Journal of Educational Sciences, 2(1), 43-57.
• Engin, A. O., Özen, Ş., ve Bayoğlu, V. (2009). Öğrencilerin okul öğrenme başarılarını etkileyen bazı temel değişkenler. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3, 125-156.
• Erdoğan, İ (1996). İşletme yönetiminde örgütsel davranış. İstanbul: Avcıoğlu Basım Yayım.
• Ferla, J., Valcke, M., & Cai, Y. (2009). Academic self-efficacy and academic self-concept: Reconsidering structural relationships. Learning and Individual Differences, 19(4), 499-505.
• Frenzel, A. C., Pekrun, R., & Goetz, T. (2007). Perceived learning environment and students' emotional experiences: A multilevel analysis of mathematics classrooms. Learning and Instruction, 17(5), 478-493.
• George, D., & Mallery, P. (2003). SPSS for Windows Step by Step: A Simple Guide and Reference. 11.0 update (4th ed.). Boston: Allyn ve Bacon.
• Goodenow, C., & Grady, K. E. (1993). The relation¬ship of school belonging and friends’ values to academic motivation among urban adolescent stu¬dents. The Journal of Experimental Education, 62(1), 60-71.
• İksara. (2013). Okul güvenliği araştırması. http://content.bahcesehir.edu.tr/public/files/files/CSG_Okul_V5.pdf adresinden erişildi.
• Jan, A., & Husain, S. (2015). Bullying in elementary schools: Its causes and effects on students. Journal of Education and Practice, 6(19), 43-56.
• Karacaoğlu, Ö. C., & Kaçar, E. (2010). Yenilenen programların uygulanmasında öğretmenlerin karşılaştığı sorunlar. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 45-58.
• Karasolak, K. ve Sarı, M. (2011). Mimarî özellikleri farklı okullardaki öğrenci ve öğretmenlerin okullarının binası hakkındaki görüşlerinin incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(40), 132-154.
• Keçeli-Kaysılı, B. (2008). Akademik başarının arttırılmasında aile katılımı. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 9(1), 69-83.
• Ker, H. W. (2016). The impacts of student-, teacher-and school-level factors on mathematics achievement: an exploratory comparative investigation of Singaporean students and the USA students. Educational Psychology, 36(2), 254-276.
• LaRoche, S., Joncas, M., & Foy, P. (2016). Sample design in TIMSS 2015. In Martin, M.O., Mullis, I.V.S., ve Hooper, M. (Eds.). (2016). Methods and procedures in TIMSS 2015. Chestnut Hill, MA: TIMSS ve PIRLS International Study Center, Boston College.
• Lee Van Horn, M. (2003). Assessing the unit of measurement for school climate through psychometric and outcome Analyses of the school climate survey. Educational and Psychological Measurement, 63(6), 1002-1019.
• Leder, G. C., & Forgasz, H. J. (2006). Affect and mathematics education: PME perspectives.In A. Gutiérrez ve P. Boero (Eds.), Handbook of research on the psychology of mathematics education: Past, present and future (pp. 403-427). Rotterdam, The Netherlands: Sense Publishers.
• Leung, F. K. (2002). Behind the high achievement of East Asian students. Educational Research and Evaluation, 8(1), 87-108.
• Lezotte, L. (1993). Correlates of effective schools. Maryland Educators Conference, Baltimore, MD.
• Martin, M.O., Mullis, I.V.S., Hooper, M., Yin, L., Foy, P., & Palazzo, L. (2016). Creating and Interpreting the TIMSS 2015 Context Questionnaire Scales. In Martin, M.O., Mullis, I.V.S., ve Hooper, M. (Eds.). (2016). Methods and procedures in TIMSS 2015. Chestnut Hill, MA: TIMSS ve PIRLS International Study Center, Boston College.
• McMahon, S. D., Parnes, A. L., Keys, C. B., & Viola, J. J. (2008). School belonging among low‐income urban youth with disabilities: Testing a theoretical model. Psychology in the Schools, 45(5), 387-401.
• Mcmillian, J.H. (2015). Sınıf içi değerlendirme (çev: Arı, a.). Konya: Eğitim Yayınevi.
• MEB. (2016). PISA 2015 ulusal rapor. http://pisa.meb.gov.tr/wp-content/uploads/2016/12/PISA2015_Ulusal_Rapor1.pdf adresinden erişildi.
• Mohammadpour, E. (2012). Factors accounting for mathematics achievement of Singaporean eighth-graders. The Asia-Pacific Education Researcher, 21(3), 507-518.
• Mullis, I. V.S., Martin, M. O., Ruddock, G. J., O’Sullivan, C. Y., & Preuschoff, C. (2009). TIMSS 2011 Assessment Frameworks. Chestnut Hill, MA: TIMSS & PIRLS International Study Center, Boston College.
• Muthén, L.K., & Muthén, B.O. (2015). Mplus User’s Guide. Seventh Edition. Los Angeles, CA: Muthén ve Muthén.
• Nichols, S. L. (2008). An exploration of students' belongingness beliefs in one middle school. The journal of Experimental Education, 76(2), 145-169.
• Organisation for Economic Co-Operation and Development [OECD]. (2004). Learning for tomorrow’s world – first results from PISA 2003.
• Ölçüoğlu, R., ve Çetin, S. (2016). TIMSS 2011 sekizinci sınıf öğrencilerinin matematik başarısını etkileyen değişkenlerin bölgelere göre incelenmesi. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 7(1), 202-220.
• Ölçüoğlu, R. (2015). TIMSS 2011 Türkiye sekizinci sınıf matematik başarısını etkileyen değişkenlerin bölgelere göre incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Özdemir, S., Sezgin, F., Şirin, H., Karip, E., ve Erkan, S. (2010). İlköğretim okulu öğrencilerinin okul iklimine ilişkin algılarını yordayan değişkenlerin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38(38), 213-224.
• Özer, Y., ve Anıl, D. (2011). Öğrencilerin fen ve matematik başarılarını etkileyen faktörlerin yapısal eşitlik modeli ile incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41, 313-324.
• Özgen, K., ve Bindak, R. (2011). Lise öğrencilerinin matematik okuryazarlığına yönelik öz-yeterlik inançlarının belirlenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(2), 1073-1089.
• Özüdoğru, M. (2013). Dokuzuncu sınıf öğrencilerinin matematik başarılarının yordanması. Yüksek lisans tezi. Ege Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı.
• Pajares, F., & Miller, M. D. (1997). Mathematics self-efficacy and mathematical problem solving: Implications of using different forms of assessment. The Journal of Experimental Education, 65(3), 213-228.
• Pajares, F. (2008). Motivational role of self-efficacy beliefs in self-regulated learning. İçinde, D. H. Schunk, & B. J. Zimmerman (Eds.), Motivation and self-regulated learning: Theory and research and applications (ss. 111-140). New York: Lawrence Erlbaum Associates.
• Papanastasiou, C. (2000). Internal and external factors affecting achievement in mathematics. Studies in Educational Evaluation, 26, 1–7.
• Phan, H.P. (2013). Antecedents and consequences of school belonging: Empirical evidence and implications for practices. Journal of Educational and Developmental Psychology, 3(2), 117-132.
• Peker, M., ve Mirasyedioğlu, Ş. (2003). Lise 2.sınıf öğrencilerinin matematik dersine yönelik tutumları ve başarıları arasındaki ilişki. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(14), 157-166.
• Rutkowski, L., Gonzalez, E., Joncas, M., & von Davier, M. (2010). International large-scale assessment data issues in secondary analysis and reporting. Educational Researcher, 39(2), 142-151. doi:10.3102/0013189x10363170
• Sarı, M. (2012). Sense of school belonging among elemantary school students. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 42(1), 1-11.
• Sarı, M. (2013). Lise öğrencilerinde okula aidiyet duygusu. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(1), 147-160.
• Schunk, D. H. (2008). Metacognition, self-regulation, and self-regulated learning: Research recommendations. Educational Psychology Review, 20, 463–467.
• Strom, I. F., Thoresen, S., Wentzel-Larsen, T., & Dyb, G. (2013). Violence, bullying and academic achievement: a study of 15-year-old adolescents and their school environment. Child Abuse Negl, 37(4), 243-251.
• Şimşek, A. (2009).Öğretim tasarımı. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Şimşek, H., ve Katıtaş, S. (2014). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinde okula yabancılaşmanın çeşitli değişkenler açısından. Incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1). 81-99.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics. Pearson Education.
• Tuncer, M., ve Yılmaz, Ö. (2016). Ortaokul öğrencilerinin matematik dersine yönelik tutum ve kaygılarına ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 47-64.
• Turgut, M. F., ve Baykul, Y. (2012). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Pegem Akademi.
• Usta, H. G. (2014). PISA 2003 ve PISA 2012 matematik okuryazarlığı üzerine uluslararası bir karşılaştırma: Türkiye ve Finlandiya (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Uygun, N., ve Işık Tertemiz, N. (2014). Matematik dersinde probleme dayalı öğrenmenin öğrencilerin derse ilişkin tutum, başarı ve kalıcılık düzeylerine etkisi. Eğitim ve Bilim, 39(174), 75-90.
• Uzun, S., Bütüner, S. Ö., ve Yiğit, N. (2010). A comparison of the results of TIMSS 1999-2007: The most successful five countries-Turkey sample. Elementary Education Online, 9(3), 1174-1188.
• Yaman, E., Eroğlu, Y., Bayraktar, B., ve Çolak, T. S. (2010). Öğrencilerin güdülenme düzeyinde etkili bir faktör: Okul zorbalığı. Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi, 20, 1-17.
• Yavuz, H., Demirtaşlı, R., Yalçın, S., ve İlgün Dibek, M. (2017). Türk öğrencilerin TIMSS 2007 ve 2011 matematik başarısında öğrenci ve öğretmen özelliklerinin etkileri. Eğitim ve Bilim, 42(189), 27-47.
• Yıldırım, H. H., Yıldırım, S., Yetişir, M. İ., ve Ceylan, E. (2013). PISA 2012 ulusal ön raporu. Millî Eğitim Bakanlığı Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Yılmaz, H. R., ve Bindak, R. (2016). Ortaokul öğrencilerinde matematik başarısının matematik kaygısı, sınav kaygısı ve bazı demografik değişkenlerle ilişkisinin incelenmesi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 30-42.
• Yücel, C., ve Karadağ, E. (2016). TIMSS 2015 Türkiye: Patinajdaki eğitim. Eskişehir: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi.
• Wigfield, A., & Eccles, J. S. (1992). The development of achievement task values: A theoretical analysis. Developmental review, 12(3), 265-310.
• Wilkins, J. L. M., & Ma, X. (2003). Modeling change in student attitude toward and beliefs about mathematics. The Journal of Educational Research, 97(1), 52-63.
• Wilson, K., & Narayan, A. (2016). Relationships among individual task self-efficacy, self-regulated learning strategy use and academic performance in a computer-supported collaborative learning environment. Educational Psychology, 36(2), 236-253.
• Wood, R., & Bandura, A. (1989). Social cognitive theory of organizational management. Academy of Management Review, 14(3), 361-384.
• Zimmerman, B. J. (2002). Becoming a self-regulated learner: An owerview. Theory Into Practice, 41(2), 64-70.