FİGÜRÜN SERÜVENİ, MEKN VE SÜRREAL

Yıl 2014, Sayı: 1, 43 - 59, 09.03.2014

Nesrin Karacan Ayşe Alp

Öz

İnsan teknoloji ürettiği andan itibaren, heykel sanatı diğer alanlara göre hayli öncelikli olan disiplin özelliklerini bulgulamıştır. Üç boyutu ve katı maddelerinden oluşan bu özelliklerle heykel, insanın yaşadığı gerçek ve gerçekdışı arasındaki sorgu alanını, aşkın, kutsal saydığı içerikleri dile getirmek için kullandığı özel bir dil olmuştur. Bu dil heykelin geleceğe kalacağı kesinlik taşıyan katı maddelerinden oluşmaktadır. Tam da bu nedenle heykel, üç boyutuyla yansıtılmak istenenin fiziki somut bir benzeri, aynı zamanda maddenin dönüştüğü ama gerçek olmayan bir sureti olduğu için, her zaman ve her haliyle sürreal olmuştur.  Tanrılara yapılan tapınakların, büyük hükümranların, mistik düşüncelerin ideal ve geleceğe saklanacak suretleri heykeller ve dayanıklı figürleri olmuştur. Modernizme kadar figüratif heykel ve kalıcı maddeleri bir anı canlandırma, hatta dondurup geleceğe aktarma aracı olmuştur. Ancak Modernizmle birlikte, tanrı, sonsuzluk ve ölümsüzlük gibi Antik ve geleneksel sanatı var eden kavramlar ortadan kalkınca Antikiteden beri heykelin figür etrafında döndüğü tüm değerleri değişmiştir. Bu değişime rağmen figür sanatı eskimeyen bir ilgi ve yönelim olarak kendini ortaya koymaktadır. Figüratif sanat, insanın yine insana ve çevresine duyduğu empati var olduğu sürece de eskimeyen bir yönelim olup, her çağın kendi insan tipini yarattığı gibi, figüratif heykel de güncel ilgileri ve yeni yüzüyle kendini yineleyip ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

Figüratif heykel, sürreal, mekân, antik, modern

Kaynakça

• FOULQUIE Paul (1995). Varoluşçuluk, (Çev. Yakup Şahan), İletişim Yayınlan, İstanbul. 2. Basım.
• FOSTER Hal (2011). Zaraki Güzellik, (Çev. Şebnem Kaptan), Ayrıntı: 599 Sanat ve Kuram dizisi: 29 Ayrıntı Yayıncılık, İstanbul.
• KAGAN Moissej (1993). Esıeiik ve Sanal Dersleri, (Çev. Aziz Çalışlar), İmge Kitabevi, Ankara.
• KUSPİT, Donald, Sanalın Sonu, (Çev. Yasemin Tezgiden), Metis Yayınları, İstanbul, LYNTON Norbert (2006). Modern Sanalın Oyküsü, (Çev. Prof. Cevat Çapan )
• Prof. Sadi Özişler), Remzi Kitabevi Yayınlan, 1991.
• NALBANTOĞLU Hasan Ünal (2005). “Nedir Mekân Dedikleri? “Zaman
• Mekân” lll. Disıplinlerarası Mimarlık — Felsefe Taplaniısı, İstanbul. O’DOHERTY Brian (2010).Beyaz Küpün İçinde Galeri Mekânına? ldealıy'isi,
• (Çev. Ahu Antmen), Sel Yayıncılık, 42? Sanat Kitapları: 06, İstanbul. RAGON Michel (1987). Modern Sana , (Çev. Vivet Kanetti ), Cem Yayınevi, İstanbul.
• SARTRE Jean Paul (2009). Varlık ve Hiçlik: Fenanıanalrnik Onlalry'i Denemesi, i905-1980. (Çev. Turhan Ilgaz, Gaye Çankaya Eksen), İthaki Yayınları. Tarih
• Toplum- Kuram Dizisi, İstanbul. TURANİ Adnan (2000). Dünya Sanai Tarihi. Remzi Kitabevi, İstanbul, 8. Basım.
• WORRİNGER Wilhelm (1985). Sayııılama ve Özdeşleyiın, (Çev. İsmail Tunalı),
• Remzi Kitabevi, İstanbul. ÖZBEK Metin, Dünden Bugüne İnsan, hilaf/kaza? apalilavdinlar. files. wordpress. erim/Zül 0/ l 2/3 i 80 l 4 63 dunden— bügııııe-iı'ısan—m eiin—azbekZ. pd“ Erişim tarihi: 1 6. 1 l .201 3) ERCİYES smut racer;- inıvrrcsı'ı'r—ıı min-.1 :-_:.ıı na'nın—3: 3-01; savı ı