Mekanik Bel Ağrısı Olan Bireylerde ‘Activity Pacing’ Yaklaşımının Özür, Aktivite-Dinlenme Dengesi ve Yaşam Kalitesine Etkisinin İncelenmesi

Yıl 2021, , 15 - 20, 16.03.2021

Gülistan Gökoğlu Gamze Ekici

https://doi.org/10.30720/ered.578614

Öz

Amaç: Bu çalışmada,
mekanik bel ağrısı olan bireylere ‘activity pacing’ yaklaşımının özür,
aktivite-dinlenme döngüsü ve yaşam kalitesi üzerine olan etkisinin incelenmesi
amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem:
Çalışmaya; 5’i erkek, 10’u kadın toplam 15 birey dâhil edilmiştir.
Katılımcıların fonksiyonel durumu, aktivite-dinlenme dengeleri ve yaşam kaliteleri
tedavi öncesinde ve sonrasında sırasıyla Oswestry Özürlülük İndeksi (OÖİ), Activity
Pacing Anketi (APQ-26) ve Nottingham Sağlık Profili (NSP) kullanılarak değerlendirilmiştir.
Katılımcılara 4 hafta boyunca, haftada 3 gün toplam 12 seans ‘activity pacing’
yaklaşımı uygulanmıştır. Sonuçlar: OÖİ’nin
total puanında (p=0,001), APQ-26’nın (p=0,001) ve NSP’nin enerji seviyesi
(p=0,039), ağrı (p=0,001), emosyonel reaksiyonlar (p=0,008) ve fiziksel
mobilite (p=0,001) parametreleri puanlarında tedavi sonrasında istatistiksel
olarak anlamlı artışlar saptanmakla beraber, NSP’nin sosyal izolasyon ve uyku parametrelerinde
anlamlı bir sonuç bulunmamıştır. Tartışma:
Çalışmanın sonuçlarına göre, ‘activity pacing’ yaklaşımı mekanik bel ağrısı
olan bireylerde fonksiyonel durumu, aktivite-dinlenme dengesini ve yaşam
kalitesini olumlu yönde etkilemektedir. Bireylerin problem alanlarına göre hazırlanan
bu yöntemin olumlu sonuçlar vermesi, mekanik bel ağrısına yönelik
rehabilitasyon programında kullanılabilecek değerli bir yöntem olduğunu
göstermektedir. Ancak bu konuda daha büyük örneklem grupları ile kontrollü, uzun
süreli takibin yapıldığı çalışmalara ihtiyaç vardır.

Anahtar Kelimeler

Mekanik bel ağrısı, Yaşam Kalitesi, Aktivite

Kaynakça

• Altinel, L., Kose, K.C., Ergan, V., Isik, C., Aksoy, Y., Ozdemir, A. ve diğerleri. (2008) The Prevalence of Low Back Pain and Risk Factors among Adult Population in Afyon Region, Turkey. Acta Orthopaedica et Traumatologica Turcica, 42 (5). 328-333
• Antcliff, D., Campbell, M., Woby, S., & Keeley, P. (2015). Assessing the psychometric properties of an activity pacing questionnaire for chronic pain and fatigue. Physical therapy, 95(9), 1274-1286.
• Birkholz, M., Aylwin, L., & Harman, R. M. (2004). Activity pacing in chronic pain management: One aim, but which method? Part one: Introduction and literature review. British Journal of Occupational Therapy, 67, 447–452.
• Brown, C. A. (2002). Occupational therapists’ beliefs regarding treatment options for people with chronic pain. British Journal of Occupational Therapy, 65, 398–404.
• Coşkun, G., & Filiz, C. A. N. (2012). Kronik Bel Ağrısında Dinamik Ve Statik Stabilizasyon Egzersizlerinin Ağrı Ve Fonksiyonel düzeye etkileri. Fizyoterapi Rehabilitasyon, 23(2), 65-72.
• Çakmak, A., Yücel, B., Özyalçn, S.N., Bayraktar, B., Ural, H.I., Duruöz, M.T. (2004) The Frequency and Associated Factors of Low Back Pain among a Younger Population in Turkey. Spine, 29 (14). 1567- 1572.
• Durmuş, D., Akyol, Y., Cengiz, K., Terzi, T., Cantürk, F. (2010). Effects of therapeutic ultrasound on pain, disability, walking performance, quality of life, and depression in patients with chronic low back pain: a randomized, placebo controlled trial. Turk J Rheumatol;25(2): 82-7
• Friel, K., Domholdt, E.,Smith, D.G. (2005) Physical and Functional Measures Related to Low Back Pain in Individuals with Lower-Limb Amputation: An Exploratory Pilot Study. Journal of Rehabilitation Research and Development, 42 (2). 155-166.
• Fordyce, W. E. (1976). Behavioural models for chronic pain and illness. St. Louis, MO: Mosby.
• Gill, J. R., & Brown, C. A. (2009). A structured review of theevidence for pacing as a chronic pain intervention. Euro-pean Journal of Pain, 13, 214–216. doi:10.1016/j.ejpain.2008.03.011
• Karan, A. (2008). Mekanik Bel Ağrılarında Tanı ve Tedavi, İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Enstitüsü, İstanbul.
• Kinkade, S. (2007) Evaluation and Treatment of Acute Low Back Pain. American Family Physician, 75 (8). 1181-1188.
• Kos, D., Van Eupen, I., Meirte, J., Van Cauwenbergh, D., Moorkens, G., Meeus, M., & Nijs, J. (2015). Activity pacing self-management in chronic fatigue syndrome: a randomized controlled trial. American Journal of Occupational Therapy, 69(5), 6905290020p1-6905290020p11.
• Kücükdeveci, McKenna, Kutlay ve ark, 2002. Kücükdeveci, A. A., McKenna, S. P., Kutlay, S., Gürsel, Y., Whalley, D., & Arasil, T. (2000). The development and psychometric assessment of the Turkish version of the Nottingham Health Profile. Int J Rehabil Res, 23(1), 31-8.
• Maniadakis, N., & Gray, A. (2000). The economic burden of back pain in the UK. Pain, 84(1), 95-103.
• Maher, C.G., Williams, C., Lin, C.,Latimer, J. (2011) Managing Low Back Pain in Primary Care. Australian Prescriber, 34 (5). 128-132.
• Magee, DJ. (1997). Orthopedic Physical Assessment.Philadelphia: WB.Saunders Company, 362-415.
• Moya F, Grau M, Riesho N, Nunez M, Brancos MA,Valdes M. Chonic low back pain: multispecialty assessmentof 100 patients. Aten primaria 2000;26:239-244.
• Murphy, S. L., Lyden, A. K., Smith, D. M., Dong, Q., & Koliba, J. F. (2010). Effects of a tailored activity pacing intervention on pain and fatigue for adults with osteoarthritis. American Journal of Occupational Therapy, 64(6), 869-876.
• Müslümanoğlu, L. (2002). Bel Ağrılarında Fonksiyonel Değerlendirme. A. Ketenci & E. Özcan (Ed.). Bel Ağrısı Tanı Ve Tedavi (s. 145-187). İstanbul: Nobel Kitabevi
• Narin, S., Bozan, Ö., Cankurtaran, F., & Bakırhan, S. (2008). Kronik bel ağrılı hastalarda fizyoterapi programının fonksiyonel kapasite ve yaşam kalitesi üzerine etkisi.
• Nielson, MP Jensen, JW Vlaeyen (2004). Activity pacing in chronic pain: concepts, evidence and future directions Pain, 109 , pp. 233-241
• Nielson, W. R., Jensen, M. P., Karsdorp, P. A., & Vlaeyen, J. W. (2013). Activity pacing in chronic pain: concepts, evidence, and future directions. The Clinical journal of pain, 29(5), 461-468.
• Özdamar, K., SPSS ile Biyoistatistik, III.Baskı, Kaan Kitabevi, Eskişehir, (1999)
• Racine, M., Jensen, M. P., Harth, M., Morley-Forster, P., & Nielson, W. R. (2018). Operant learning versus energy conservation activity pacing treatments in a sample of patients with fibromyalgia syndrome: A pilot randomized controlled trial. The Journal of Pain.
• W Nielson, MP Jensen, JW Vlaeyen (2004). Activity pacing in chronic pain: concepts, evidence and future directions Pain, 109 , pp. 233-241
• WE Fordyce (1976) , Behavioural Methods for Chronic Pain and Illness Mosby, St. Louis, MO
• Tuna, N. Radiküler Ve Psödoradiküler Sendromlar.İstanbul: Nobel Tıp Kitapevi, 2000; 91-99.
• Türk, Ş. (2016). Kronik Bel Ağrısında Tedavinin Uyku Ve Yaşam Kalitesi Üzerine Etkisi. Uzmanlık Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi, Konya
• Yedeler, E. (2006). Kronik Mekanik Bel Ağrısında Yatarak Veya Ayaktan Uygulanan Fizik Tedavinin Yaşam Kalitesi Ve Fonksiyonel Durum Üzerine Etkileri. Uzmanlık Tezi, Trakya Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Edirne
• Yılmaz, Ö., Eroğlu, P. K., Yurdakul, F. G., Çimen, Y. G., Eser, F., Alhan, A., & Bodur, H. (2015). Kronik mekanik bel ağrısı olan hastalarda egzersizle beraber fizik tedavi uygulamalarının sadece egzersiz tedavisi ile karşılaştırılması. Türk Osteoporoz Dergisi, 21, 73-8.