Spor Alışkanlığı Olan ve Olmayan Üniversite Öğrencilerinde Uyku ve Yaşam Kalitesinin İncelenmesi

Yıl 2017, Cilt: 5 Sayı: 2, 73 - 78, 29.09.2017

Mahmut Yaran , Seydi Ahmet Ağaoğlu , Ercan Tural

Öz

Amaç: Bu araştırmanın amacı, spor yapan ve yapmayan üniversite öğrencilerinin uyku ve yaşam kalitesi dü-zeylerinin incelenmesidir. Gereç ve yöntem:Ondokuz Mayıs Üniversitesi’nde farklı fakülte ve yüksekokullarda
okuyan 378öğrenciye yüz yüze görüşme tekniği ile anket uygulandı. Öğrencilerden haftada en az 3gün ve en
az 1saat süreyle sportif bir aktivite yaptıklarını beyan edenler spor yapanlar olarak kabul edildi. Veriler IBM
SPSS Statistics 20programı kullanılarak analiz edildi. Öğrencilerin fiziksel ve sosyolojik özelliklerine ilişkin
bilgilerini sorgulayan araştırmacı tarafından geliştirmiş kişisel bilgi formu, uyku kalitesini değerlendirmek için
Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi (PUKİ), yaşam kalitesinin değerlendirilmesinde ise Nottingham Sağlık Profili
(NSP) kullanıldı.Sonuçlar:Öğrencilerin 100’ü (% 26.5) spor yapıyorken, 278’i (% 73.5) düzenli olarak spor
yapmıyordu. Spor yapanlar ile spor yapmayanlar arasında PUKİ değerine göre anlamlı bir farklılık bulunmadı.
Spor yapanların NSP toplam değerleri ile NSP alt parametrelerinden enerji seviyesi, emosyonel reaksiyon ve
fiziksel aktivite değerlerinin spor yapmayanlara göre anlamlı derecede düşük olduğu bulundu (p<0.05). Spor
yapan üniversite öğrencilerinin spor yapmayanlara göre uyku kaliteleri arasında bir fark olmadığı ancak yaşam
kalitelerinin daha yüksek olduğu bulundu. Tartışma: Spor yapan öğrencilerin yaşam kalitesinin daha iyi bu-lunması, üniversite öğrencilerinde sporun teşvik edilmesinin gelecekte oluşturacakları yaşam tarzı için önemli
olduğunu göstermektedir. Öğrencilerin uyku kaliteleri arasında bir fark bulunmaması yapılan spor türünün,
spor yapma zamanın da daha detaylı incelenmesi gerektiğini düşündürmektedir.

Anahtar Kelimeler

Spor, Üniversite öğrencisi

Kaynakça

• Ağargün, M.Y., Kara, H., Anlar, O. (1996). Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi’nin Geçerliliği ve Güvenilirliği. Türk Psikiyatri Dergisi, 7(2), 107–115.
• Akdemir, N., Birol, L. (1998). Dinlenme uyku ve düzensizlikleri-yaşam kalitesi. Akdemir N. Editör, İç Hastalıkları ve Hemşirelik Bakımı El Kitabı. 1. Baskı, İstanbul, Vehbi Koç Vakfı Yayınları, 18-139.
• Aktaş H, Şaşmaz CT, Kılınçer A, Mert E, Gülbol S, Külekçioğlu D, ve ark. (2015). Yetişkinlerde fiziksel aktivite düzeyi ve uyku kalitesi ile ilişkili faktörlerin araştırılmasıMersin Univ Saglık Bilim Derg; 8(2).
• Bek, N. (2008). Fiziksel Aktivite ve Sağlığımız. 1. Baskı, Ankara, Klasmat Matbaacılık, 10-13.
• Çölbay, M., Yüksel, Ş., Acartürk, & Ünlü, M. (2007). Hemodiyaliz hastalarının Pittsburgh Uyku Kalite İndeksi ile değerlendirilmesi. Tüberküloz ve Toraks Dergisi, 55(2), 167-173.
• Demir, M., Filiz, K. (2004). Spor egzersizlerinin insan organizması üzerine etkileri. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi, 5(2), 109-114.
• Driver, H., Taylor, S. (1996).Sleep disturbances and exercise. Sports Medicine, 21,1-6.
• Driver, H., Taylor, S. (2000). Exercise and sleep. Sleep Medicine Reviews, 4, 387-402.
• Karadağ, M. (2007). Uyku bozuklukları sınıflaması (ICSD-2). Türkiye Klinik Akciğer Arşivi, 8,88-91.
• King, A.C., Oman, R.F., Brassington, G.S.,&Haskell WL. (1997). Moderate-intensity exercise and self-rated quality of sleep in older adults. A randomized controlled trial. JAMA, 277,32-37.
• Küçükdeveci, A., McKenna, S.P., Kutlay, S., & Arasıl T. (2000).The development and phychometric assessment of the Turkish version of the Notingam Health Profile. Int J Rehabi Res, 23,31–38.
• Mathews, D. (2008). Assessing sleep quality in young adult collage students aged 18-24in relation to quality of life and anthropometrics. B.S. University Of Maine, Master of Sicience Thesis, 1-12.
• Mesquita, G., Reimão, R. (2010). Quality of sleep among university students. Arq Neuropsiquiatr, 68(5),720-725.
• Peel, N.M., Bartlett, H.P., Marshall, A.L. (2007). Reliability and validity of WHOQOL-OLD. Aust J on Ageing, 26(4), 162–167.
• Sarı, Ö.Y., Üner, S., Büyükakkuş, B., Bostancı, E.Ö., Çeliköz, A.H., Budak, M. (2015). Bir üniversitenin yurtta kalan öğrencilerinde uyku kalitesi ve etkileyen bazı faktörler. TAF Prev Med Bull, 14(2), 93-100
• Saygın, Ö., Mengütay, S. (2004). Kız ve erkek çocukların fiziksel aktivite düzeyleri ve fiziksel aktivite yoğunluklarının değerlendirilmesi. Spor ve Tıp, 12(1), 13-16.
• Suen, K.P.L., Hon, E., Tam, W.S. (2008). Association between sleep behavior and sleep‐related factors among university students in Hong Kong. Chronobiology International, 25(5), 760–775.
• Testa, M.A., Simonson, D.C. (1996). Assesment of quality-of-life outcomes. N Engl J Med, 334:835-40.
• Vardar, S.A., Öztürk, L., Vardar, E., Kurt, C. (2005). Ergen sporcu kızlarda egzersiz yoğunluğu ve öznel uyku kalitesi ilişkisi. Anatolian Journal of Psychiatry, 6, 154-162.
• Yang, C.M., Wu, C.H., Hsieh, M.H., Liu, M.H., Lu, F.H. (2003). Coping with sleep disturbances among young adults: a survey of first-year college students in Taiwan. Behav Med, 29, 133-138.
• Youngstedt, S. (2005). Effects of exercise on sleep. Clinical Sports Medicine, 24, 355-365.