Az Gören Bir Bireyde Kişi Merkezli Ergoterapi Müdahale Programının Bireyin Günlük Yaşam Aktivitelerine Etkisinin İncelenmesi: Olgu Çalışması

Yıl 2020, Cilt: 8 Sayı: 1, 71 - 76, 18.12.2019

Seval Cevher Dilek Güven

https://doi.org/10.30720/ered.459244

Öz

Amaç:
Genetik bir hastalık olan retinis pigmentosa nedeniyle görme azlığı olan bir
bireyde ergoterapi müdahalelerinin günlük yaşam aktivitelerinin bağımsızlığına
ve depresyon-anksiyete durumuna etkisini belirlemekti. Gereç ve yöntem: Kişi
merkezli olan bu çalışmaya ergoterapi ünitesine başvuran 46 yaşında bir kadın
retinis pigmentosa hastası dahil edildi. Model Of Human Occupation (MOHO)
doğrultusunda değerlendirme ve müdahale programı oluşturuldu. 6 ay haftada bir
gün 45 dakikalık seanslarla ergoterapist tarafından uygulandı. Barthel Günlük
Yaşam Aktiviteleri Skalası, Lawton-Broody Enstrümental Günlük Yaşam
Aktiviteleri Ölçeği, Beck Depresyon ve Anksiyete Skalası ve Berg Denge Ölçeği
müdahale programı uygulaması öncesi ve sonrası uygulandı. Sonuç: Barthel GYA puanı 5’ten 2’ye, Lawton-Broody EGYA 11’den 14’
yükseldi. Beck anksiyete 34’ten 29’a ve Beck depresyon puanı 26’tan 18’e düştü.
Berg denge ölçeğin 33 iken 29’a artış gösterdi. Tartışma: Olgumuzda el
hareketleri seviyesi görmeye sahip bireyde ergoterapi müdahaleleri temel ve
yardımcı günlük yaşam aktiviteleri, depresyon-anksiyete durumu ve denge üzerinde
olumlu etkisinin olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

retinis pigmentosa, az gören, ergoterapi

Kaynakça

• AYDIN, A., & DÜRÜK, K. (2003). Görsel Rehabilitasyon ve Görsel Yardım Aletleri. Turkiye Klinikleri Journal of Ophthalmology, 12(2), 116-120. BAKBAK, B., GEDIK, Ş., & GÜZEL, H. (2011). Az görenlere yardım cihazı uygulamaları ve klinik sonuçlarımız. Ret-Vit, 19, 246-249. BERGER, S., MCATEER, J., SCHREIER, K., & KALDENBERG, J. (2013). Occupational therapy interventions to improve leisure and social participation for older adults with low vision: A systematic review. American Journal of Occupational Therapy, 67(3), 303-311. CANAN, F., & ATAOĞLU, A. (2010). Anksiyete, depresyon ve problem çözme becerisi algısı üzerine düzenli sporun etkisi. Anatolian Journal of Psychiatry, 11(38), 38-43. CEYHAN, D. (2010). Makula hastalıklarında görme rehabilitasyonu. Journal of Retina-Vitreous, 18(4), 151-157. CHEN, E. W., FU, A. S., CHAN, K., & TSANG, W. W. (2012). Balance control in very old adults with and without visual impairment. European journal of applied physiology, 112(5), 1631-1636. CUBIE, S. H., & KAPLAN, K. (1982). A case analysis method for the model of human occupation. American Journal of Occupational Therapy, 36(10), 645-656. ÇELIK, M. E., & KARAGÖZ, İ. (2017). Elektrot etkileşimi ve uyartım eşiğinin azaltılmasına yönelik sonlu elemanlar yöntemi tabanlı yeni bir retina uyartım stratejisi. Gazi Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 32(2). DAYANIR, V., ELDEM, B., İRKEÇ, M., & SANAÇ, A. Ş. (1995). Düşük Görmeye Yardımcı Cihaz Uygulamaları ve Sonuçları. Turkiye Klinikleri Journal of Ophthalmology, 4(1), 17-20. GRAF, C. (2008). The Lawton instrumental activities of daily living scale. AJN The American Journal of Nursing, 108(4), 52-62. GUVEN, D., WEILAND, J. D., & HUMAYUN, M. S. (2005). Retinal protezler. Journal of Retina-Vitreous, 13(4), 247-256. HANTAL, A. Ö., DOĞU, B., BÜYÜKAVCI, R., & KURAN, B. (2014). İnme etki ölçeği 3, 0: Türk toplumundaki inmeli hastalarda güvenilirlik ve geçerlilik çalışması. Türk Fiz Tıp Rehab Derg, 60, 106-116. HURİ, M., ARSLANTEKİ, B. A., ALTUNTAŞ, O., & ESRA, A. (2015). Görme keskinliği ile fonksiyonel denge arasındaki ilişkinin incelenmesi. Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi, 3(1), 7-12. KIELHOFNER, G. (2002). A model of human occupation: Theory and application: Lippincott Williams & Wilkins.KOVAR, M. G., & POWELL LAWTON, M. (1994). Functional disability: activities and instrumental activities of daily living. Annual review of gerontology and geriatrics, 14, 57-57. MOLLAOGLU, M. (2011). Disability, activities of daily living and self efficacy in dialysis patients. TAF Preventive Medicine Bulletin, 10(2), 181-186. ÖNCEL, Ç., KALAYCI, D., CURA, Ç., CAN, İ., & KALKANCI, Ö. (2009). Akut İnmeli Hastalarda Depresyon ve Kognitif Bozukluk. ÖZDİKİCİ, M., BAYKAL, O., SUNA, S., OKUR, A., TÜFEKÇİ, A., & ENERGİN, F. (1995). Retinitis pigmentozada renkli Doppler ultrasonografi bulguları. Turkiye Klinikleri Journal of Ophthalmology, 4(2), 129-131. ÖZEN TUNAY, Z., İDIL, A., PETRIÇLI, İ. S., & ÖZDEMIR, Ö. Geriatrik Yaş Grubunda Az Görme Rehabilitasyonu. ÖZKAN, E. (2013). Kör ve Az Gören Erişkin Bireylerde Öz Yeterlilik, Sosyal Kaygı, Başetme Becerileri ve Çevrenin Toplumsal Katılıma Etkisinin İncelenmesi. RECEP, Ö. F., ERDOĞAN, S., & HASIRİPİ, H. (2008). Az gören hastalarda görsel rehabilitasyonun değerlendirilmesi. Turkiye Klinikleri Journal of Ophthalmology, 17(2), 80-83. REES, G., TEE, H. W., MARELLA, M., FENWICK, E., DIRANI, M., & LAMOUREUX, E. L. (2010). Vision-specific distress and depressive symptoms in people with vision impairment. Investigative ophthalmology & visual science, 51(6), 2891-2896. RESNIKOFF, S., PASCOLINI, D., ETYA'ALE, D., KOCUR, I., PARARAJASEGARAM, R., POKHAREL, G. P., & MARIOTTI, S. P. (2004). Global data on visual impairment in the year 2002. Bulletin of the world health organization, 82, 844-851. TATLIPINAR, S., AYATA, A., ÜNAL, M., AYDIN, A., ERŞANLI, D., & BILGE, A. H. (2007). Fundus Otofloresansının Herediter Retina Hastalıklarında Kullanımı. Retina-Vitreus/Journal of Retina-Vitreous, 15(2). TUNAY, Ş., & SOYGÜT, G. (2009). Türk Üniversite Öğrencileri Üzerinde Endişe Şiddeti Ölçeği'nin Güvenirlik ve Geçerliği. Turk Psikiyatri Dergisi, 20(1).