Etik İlkeler ve Yayın Politikası
Etik İlkeler ve Yayın Politikası
Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi, bünyesinde yayınlanan tüm makalelerin yüksek etik ve bilimsel standartlarda olması şartını gözetmektedir. Dergimizde yayınlanmak üzere incelemeye alınan makalelerin tüm süreçlerinde editörler, hakemler ve yazarların uyması gereken etik kurallar bulunmaktadır.
Söz konusu kurallar ve uyulması gereken standartlar, Commitee on Publication Ethics (COPE) (https://publicationethics.org) tarafından yayınlanan Code of Conduct and Best-Practice Guidelines for Journal Editors isimli doküman (http://publicationethics.org/files/Code_of_conduct_for_journal_editors_Mar11.pdf) ve International Committee of Medical Journal Editors (http://www.icmje.org) tarafından yayınlanan Uniform Requirements for Manuscripts Submitted to Biomedical Journals isimli doküman temel alınarak belirlenmiştir.
Dergimize gönderilen tüm çalışmalarda, aşağıdaki etik hususlara uyulmuş olması şartı bulunmaktadır:
• Etik kurul izni gerektiren; insanlar ya da hayvanlar ile yapılan tüm çalışmalar için etik kurul onayı alınmış olmalı, bu onay makalenin yöntem bölümünde etik kurul adı, karar sayısı ve tarihi ile birlikte belirtilmeli ve makale belgelerinin yüklenmesi sırasında belgelendirilmelidir. Etik kurul izni gerektiren tüm çalışmalar aşağıda ayrıntılı şekilde belirtilmiştir.
•İnsanlar ile yapılan tüm araştırmalarda, bilgilendirilmiş onam alındığına dair bilgi makalenin yöntem bölümünde yer almalıdır.
• Çalışmanın planlanması ve yürütülmesinde Araştırma ve Yayın Etiğine uyulduğuna dair ifadeye makale içerisinde yer verilmelidir.
Aşağıda listelenen çalışmaların TÜMÜ için etik kurul izni gerekmektedir:
• Anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem, deney, görüşme teknikleri kullanılarak katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren nitel ya da nicel yöntemlerle yürütülen her türlü araştırma,
• İnsan ve hayvanların herhangi bir bağlam ve kapsamda, bilimsel amaçlarla kullanılmasını içeren araştırmalar,
o İnsanlar üzerinde yapılan klinik araştırmalar,
o Hayvanlar üzerinde yapılan klinik araştırmalar,
• İnsanlara ait bilgilerin ve verilerin kullanıldığı retrospektif (dosya tarama vb.) araştırmalar (kişisel verilerin korunması kanunu gereğince).
Dergimizde yayınlanan ve yayınlanacak olan tüm makalelerde editörlerin, hakemlerin ve yazarların ayrı ayrı bazı sorumlulukları bulunmaktadır.
Editörlerin sorumlulukları
Yayınlanması üzere incelenmesi için dergiye sunulan tüm makaleler ile ilgili kararlar editör ve alan editörleri ile birlikte alınır. Bu süreç içerisinde alınan kararlar hiçbir koşulda yazarların ırkı, cinsiyeti, cinsel yönelimleri, dini inançları, etnik kökenleri, tabiiyetleri veya politik görülerine bağlı olamaz ve/veya yazarların bu özelliklerinden etkilenemez. Makale ile ilgili karar tamamen makalenin bilimsel bağlamda önemi, dergimizin kapsamına uygunluğu, orijinalliği, geçerli ve güvenilir yöntemler ile gerçekleştirilmiş olması ve içeriğinin anlaşılabilir olmasına bağlıdır. Baş editör, alan editörleri ve teknik editörler, taraflarına gelen makaleler ile ilgili bilgileri; diğer editörler, hakemler ve yazarlar dışında hiç kimse ile paylaşamaz. Hakemler ile bilgi paylaşımı sırasında ise hiçbir koşulda yazarların kimlikleri açık edilemez. Dergi kurullarında incelemede olan bir makalenin içeriğinden alınan hiçbir bilgi ya da materyal (görsel, figür, şema vb.), yazarların açık ve yazılı izni alınmadan başka yerde kullanılamaz. Kullanıldığı yerde, kullanan kişi yazarlardan aldığı yazılı izni de paylaşmalıdır.
Hakemlerin Sorumlulukları
Hakem değerlendirme sürecinin amacı incelenen makalenin mutlaka yayınlanmasının sağlanması değil, makale ile ilgili editör ve editör yardımcılarının karar almaları konusunda yardımcı olmaktır. Bu kararın alınmasının kolaylaştırılması için hakemler, makaleyi iyileştirme önerileri sağlayabilir.
Hakemler, taraflarına gelen tüm makaleleri ve makale ile ilgili diğer belgeleri mutlak gizlilik ile ele almalıdır. Hakemler, doğrudan editör tarafından yetkilendirilmiş kişi ya da kişiler dışında hiç kimse ile makaleye ait belgeleri ya da belgelerin içeriğinden alınmış parçaları paylaşamazlar. Dergimizde çifte körleme ile hakemlik uygulaması gerçekleştirildiğinden, yazarlar ve hakemler hiçbir şekilde birbirlerinin kimliklerini bilemezler. Hakem, herhangi bir şekilde yazarların kimliğini öğrenirse ya da çıkarsarsa, bu durumu anında editöre bildirmekle yükümlüdür. Bu durumda hakemin ilgili makaledeki görevi sonlandırılır ve başka bir hakem görevlendirilir.
Hakemler, inceledikleri makalede kaynak gösterme açısından var olan problemleri de tespit ederler. Bu kapsamda makalenin içeriğinde alıntı yapılan bir yayına kaynakça bölümünde atıfta bulunulmamışsa, hakemin bu durumu belirlemelidir. Ek olarak hakemler, inceledikleri makale ile bildikleri başka yayınlar arasındaki önemli benzerlikleri tespit ettikleri durumda, editöre bildirmekle yükümlüdür.
Hakemler tüm incelemelerini tarafız olarak yapmalıdır. Bilimsel bir konsept ile ilgili hakemin belirli bir görüşü olsa da, aynı ya da benzer bir konsept ile ilgili makaleyi tamamen önyargısız olarak incelemek, hakemin en büyük sorumluluklarından bir tanesidir. Hakemin yapacağı tüm değerlendirmeler ve iyileştirme önerileri, nesnel temellere dayanmalıdır ve kişisel fikirler bu değerlendirmeleri etkileyemez.
Hakemlik için davet edilen kişi, hakemlik yapıp yapamayacağını hızlı bir şekilde editöre bildirmelidir. Ek olarak, hakemlik yapmayı kabul etmiş olan hakem, gelişen yeni bir durumdan dolayı hızlı ve etkin bir şekilde hakemlik görevlerini yapamayacak ise bu durumu gecikmeden editöre bildirmekle sorumludur.
Yazarların görevleri
Orijinal araştırma makalelerinin yazarları, başkalarının çalışmayı tekrarlayabilmesine imkân verecek yeterli ayrıntı ve referansı “yöntemler” bölümüne dahil etmelidir. Hileli veya bilerek yanlış beyanlarda bulunulması etik olmayan davranışlar oluşturur ve kabul edilemez.
Bazı durumlarda, yazarlardan çalışmalarına ait ham veriler istenebilir. Verilerin paylaşımı uygun olduğunda, mutlak anonimleştirme yapılarak veriler sorumlu yazar tarafından paylaşılmalıdır.
Yazarların en büyük sorumluluklarından bir tanesi, tamamen orijinal eserler üretmektir. Eğer dergimizde incelenen bir çalışmanın tamamının ya da bir kısmının yazarların orijinal ürünü olmadığı tespit edilirse, makale doğrudan reddedilecektir. Bu nedenle yazarlar makalelerinin orijinal olarak oluşturmalı ve başka yayınlardan alınan ifade ve bölümleri uygun bir şekilde alıntılamalıdır.
Dergimizde incelemede olan bir yayının, aynı ya da büyük ölçüde benzer bir şekilde başka bir dergide de incelemede olması, etik dışı bir davranıştır.
Yazarlık, bildirilen çalışmanın kavramsallaştırılmasına, tasarımına, yürütülmesine veya yorumlanmasına önemli katkı sağlayan kişilerle olmalıdır. Önemli katkılarda bulunan herkes ortak yazar olarak listelenmelidir. Buna paralel olarak, makaleye anlamlı katkı vermemiş olan hiç kimse yazar olarak listelenmemelidir. Sorumlu yazar, yazarlar listesinde katkıda bulunan tüm ortak yazarlar dışında katkısı olmayan başka bir kimsenin bulunmamasını sağlar. Sorumlu yazar ayrıca, tüm ortak yazarların makalenin son halini onayladığını ve yayımlanmak üzere gönderilmesini kabul ettiğini teyit etmekle yükümlüdür.
Tüm yazarlar, makalelerinin sonuçlarını veya yorumunu etkileyebileceği düşünülebilecek tüm mali veya diğer önemli çıkar çatışmalarını açıklayan bir beyanda bulunmalıdır.
Bir yazarın kendi yayınlanmış çalışmasında önemli bir hata veya yanlışlık tespit etmesi durumunda, dergi editörünü veya yayıncısını derhal bilgilendirmek ve bir hata düzeltme formu yoluyla makalede düzeltme yapmak veya makaleyi geri çekmek üzere editörle işbirliği yapmak yazarın yükümlülüğüdür.
Açık Erişim Yayın Politikası
Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi içeriğindeki tüm makalelere açık erişim yayın politikası kapsamında anında ve kesintisiz erişim sağlamaktadır.
Açık Erişim Lisansları
Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi, Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı altında lisanslanmıştır. Bu lisansın bir kopyasını görüntülemek için bağlantıyı kullanınız.
Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi by Hacettepe University, Faculty of Health Sciences is licensed under Attribution-NonCommercial 4.0 International
