Economic Crimes in Turkey: An Evaluation in the Light of Judicial Decisions

Yıl 2025, Cilt: 2 Sayı: 1, 61 - 75, 29.07.2025

Nigar Özçetin

Öz

The term "economic crime" is defined as any action that disrupts the economic order within either the public or private sector, with the primary aim of achieving an unfair profit. Economic crimes, which materialise as a consequence of the abuse of duties on the part of responsible individuals, such as company managers, bank employees and public officials, pose a threat not only to individuals but also to public trust, market order and economic stability. Acts such as embezzlement, fraud, fraudulent accounting practices and banking abuses, which are evaluated within the scope of economic crimes, are included in the category of white-collar crimes. Such acts have the potential to create systemic risks. The rise in economic crime-related incidents in Turkey necessitates an increase in both academic and practical studies in this field. Indeed, the utilisation of corporate assets by corporate managers for personal gain is a recurring theme in litigation, frequently falling under the umbrella of embezzlement or abuse of trust crimes. In the present study, a content analysis of 198 court decisions from 2024 was conducted using the National Judiciary Network Information System (UYAP). Of these decisions, 42 can be evaluated within the scope of economic crimes. Thirty decisions were given by the courts, and in each case the managers of businesses were found to have been guilty of embezzlement and abuse of authority. Two decisions were made for unfair competition and misuse of trade secrets, and ten decisions were made for banking and financial crimes. In this particular context, the study determined that the decisions given by the courts in 2024 were corruption involving company managers and cooperative managers, fraud committed by bank employees and unfair competition crimes committed by employees, respectively.

Anahtar Kelimeler

Economic Crimes , Judicial Decisions , UYAP (National Judiciary Network Information System)

Türkiye'de Ekonomik Suçlar: Yargı Kararları Işığında Bir Değerlendirme

Öz

Ekonomik suçlar, kamu veya özel sektör içinde ekonomik düzeni bozan ve haksız kazanç sağlamaya yönelik eylemler olarak tanımlanır. Özellikle şirket yöneticileri, banka çalışanları ve kamu görevlileri gibi sorumluluk sahibi kişilerin görevlerini kötüye kullanmaları sonucu ortaya çıkan ekonomik suçlar, sadece bireyleri değil aynı zamanda kamu güvenini, piyasa düzenini ve ekonomik istikrarı da tehdit etmektedir. Ekonomik suçlar kapsamında değerlendirilen zimmet, dolandırıcılık, hileli muhasebe uygulamaları ve bankacılık suistimalleri gibi fiiller, beyaz yaka suçları içinde yer almakta ve sistemik riskler doğurabilmektedir. Türkiye’de ekonomik suçlara ilişkin olayların artması, bu alanda hem akademik hem de uygulamaya dönük çalışmaların artırılmasını gerekli kılmaktadır. Nitekim şirket yöneticilerinin şirket varlıklarını kişisel menfaatleri için kullanmaları, zimmet ya da güveni kötüye kullanma suçları kapsamında sıkça yargıya konu olmaktadır. Çalışmada 2024 yılına ait 198 mahkeme kararı, Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) üzerinden içerik analizi yöntemi ile incelenmiştir. Bu kararlar arasında ekonomik suç kapsamında değerlendirilebilecek 42 karar ortaya çıkmıştır. Mahkemeler tarafından verilen 30 karar işletmelerde yöneticilere karşı açılmış zimmet ve yetki suistimali olarak belirlenmiştir. Haksız rekabet ve ticari sırların kötüye kullanılması suçundan 2 karar, Bankacılık ve finans suçlarından ise 10 karar ortaya çıkmıştır. Bu kapsamda çalışmada, 2024 yılında mahkemeler tarafından verilen kararların sırasıyla şirket yöneticileri ve kooperatif yöneticilerinin karıştığı yolsuzluk, banka çalışanları tarafından yapılan dolandırıcılık ve çalışanlar tarafından yapılan haksız rekabet suçları olarak belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Ekonomik Suçlar , Yargı Kararları , UYAP (Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi)

Kaynakça

• Akdeniz, S. ve F.M. Öcal (2011). Ekonomik Suçlar ve Kriz (Politik İktisat, Kriz ve Kalkınma, Editörler: İsmail Şiriner, Farhang Morady, Janusz Mika, Murat Aydın, Şevket Alper Koç, Hakan Kapucu, Emrah Doğan), 1. Basım, IJOPEC Publication, Londra, UK.
• Ashour, A.J. (2019). Criminal Liability Against Perpetrators of Economic Crimes, International Journal of Innovation, Creativity and Change, 9 (2), 285-289.
• Ayaz, H. (2024). Yargı Kararları Işığında 5411 Sayılı Kanun’da Düzenlenen Bankacılık Zimmeti Suçu, İzmir Barosu Dergisi, 89 (2), 1-64.
• Aydın, S. ve Y. Yılmazer (2007). Yolsuzluk ve Mali Suçlar, Adalet Yayınevi, Ankara.
• Aytekin İnceoğlu, A. (2020). Ekonomik Suçlar, GSÜHFD,1, 119-163.
• Can, N. (2020). Türk Ceza Kanunu’nda Zimmet Suçu (TCK m. 247- 249), DÜHFD, 25 (43), 239-278.
• Doğan, S. ve D. Kayakıran (2017). İşletmelerde Hile Denetiminin Önemi, Maliye Finans Yazıları, !08, 167-188.
• Dursun, H. (2005). Ekonomik Suçlar Ve Türkiye’deki Sürdürülebilir Kalkınmaya Etkileri, TBB Dergisi, 58, 215-245.
• Dülger, M. V. (2021). Ekonomik Suçlar Bağlamında İhale Sürecine İlişkin Suçların Değerlendirilmesi (Evaluation of Crimes Regarding the Tender Process in the Context of Economic Crimes) İnternet Erişim Adresi: https://ssrn.com/abstract=3790505 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.3790505
• Dönmezer, S. (1985). Ekonomik Suçlar, Erciyes University Journal of Faculty of Economics and Administrative Sciences, 7,19-30.
• Ertikin, K. (2017). Hile Denetimi: Kırmızı Bayrakların Tespiti için Kullanılan Proaktif Yaklaşımlar, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Temmuz, 71-94.
• Esin, F.T. (2019). Türk Hukukunda Şirket Yöneticilerinin Cezai Sorumluluğu, İnternet Adresi: https://gun.av.tr/tr/goruslerimiz/makaleler/turk-hukukunda-sirket-yoneticilerinin-cezai-sorumlulugu?utm_source=.
• Görkemli, B. (2021). Ceza Hukukundaki Sahtecilik Suçları İle Vergi Ceza Hukukundaki Sahte Belge Düzenleme-Kullanma Suçları, TAAD, 12(47), 407-434.
• Küçükince, A. (2022). Özel Hukuk Davalarına Etkileri Bakımından Türk Ticaret Kanununda Düzenlenen Haksız Rekabet Suçları, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Van YYÜ 40. Yıl Özel Sayısı, 56-77.
• Küçüktaşdemir, Ö. (2017). Ekonomik Suçlar Bağlamında Türk Ticaret Kanununda Düzenlenen Suçlar Ve Cezalar, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku (Ceza Ve Ceza Muhakemesi Hukuku) Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Doktora Tezi.
• Özcan, S.E. ve F.E. Şirin (2021). Ekonomik Suçlar, Gelir ve İşsizliğin Mekânsal İlişkisi: 2014 Türkiye İncelemesi, Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, ; 19 (4); 79-100.
• Rusanov, G. (2019), "Sources of Criminal Law in TheArea of Responsibility for Economic Crimes in Russia and Italy", Journal of Financial Crime, 26 (4), 1095-1106. https://doi.org/10.1108/JFC-07-2018-0064.
• Souto, M. A. (2020). Admission of Guilt in Economic Crimes, Money Laundering, and Criminal Responsibility of Legal Persons, Advances in Social Science, Education and Humanities Research, 420, 14-18.
• Şentürk, F. ve M. Kasap (2013). Beyaz Yaka Suçları ve Finansal Yolsuzluklar, Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3 (2). 143-167.
• Terzi, S. (2012). Hile ve Usulsüzlüklerin Tespitinde Veri Madenciliğinin Kullanımı, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Nisan, 51-64.