KANSERE BAĞLI ORAL MUKOZİTLERDE KANITA DAYALI UYGULAMALAR: GELENEKSEL DERLEME

Yıl 2024, Cilt: 11 Sayı: 2, 20 - 26, 27.12.2024

Naciye Esra Koyuncu , Serpil Su

Öz

Kanser, dünya çapında en yüksek ölüm oranlarına sahip, en yaygın görülen hastalıklardan biridir. Kanser tedavisinde sıklıkla kemoterapi, radyoterapi veya kemoradyoterapi kullanılmaktadır. Bu tedaviler sonucunda ise kilo kaybı, yorgunluk, bulantı-kusma, tat değişikliği, ağız kuruluğu ve mukozit gibi birçok yan etki gelişmektedir. Bu yan etkilerden biri olan oral mukozitler beslenme düzeyini, iletişimi, hasta bireyin konforunu dolayısıyla yaşam kalitesini yüksek oranda etkiler. Oral mukozit gelişen hastada ağrı, çiğneme ve yutmada güçlük, beslenme bozukluğu ve enfeksiyon görülmesi nedeniyle hastanede yatış süreleri de uzamaktadır. Hemşireliğin bakım odaklı bir meslek grubu olması nedeniyle oral mukozitlerin değerlendirilmesi, önleyici stratejilerin geliştirilmesi ve kanıta dayalı uygulamalar ile alandaki çalışmaların desteklenmesi önem kazanmaktadır. Buradan hareketle bu çalışmada hem tıbbi hem de doğal tedavilerin oral mukozit üzerindeki etkilerini inceleyen kanıta dayalı uygulamaları derlemek amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Oral mukozit, kanıta dayalı uygulama, kanser

Kaynakça

• Akkaş, E. A., Yücel, B., Kılıçkap, S., Babacan, N. A., & Altuntaş, E. E. (2013). Baş boyun kanserli hastalarda tedavi sonuçları ve prognostik faktörler. Cumhuriyet Tıp Dergisi, 35(1), 66-75. https://doi.org/10.7197/1305-0028.1744
• Bahar, A., Ovayolu, Ö., & Ovayolu, N. (2019). Onkoloji hastalarında sık karşılaşılan semptomlar ve hemşirelik yönetimi. ERÜ Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 6(1), 42-58.
• Bolouri, A. J., Pakfetrat, A., Tonkaboni, A., Aledavood, S. A., Najafi, M. F., Delavarian, Z., Shakeri, M. T., & Mohtashami, A. (2015). Preventing and Therapeutic Effect of Propolis in Radiotherapy Induced Mucositis of Head and Neck Cancers: A Triple-Blind, Randomized, Placebo-Controlled Trial. Iranian Journal of Cancer Prevention, 8:5, 8(5), 4019. https://doi.org/10.17795/IJCP-4019
• Charalambous, M., Raftopoulos, V., Paikousis, L., Katodritis, N., Lambrinou, E., Vomvas, D., Georgiou, M., & Charalambous, A. (2018). The effect of the use of thyme honey in minimizing radiation - induced oral mucositis in head and neck cancer patients: A randomized controlled trial. European journal of oncology nursing : the official journal of European Oncology Nursing Society, 34, 89-97. https://doi.org/10.1016/J.EJON.2018.04.003
• Çakir, G., Altay, N., & Kiliçarslan Törüner, E. (2022). Kemoterapi Alan Pediatrik Onkoloji Hastalarında Oral Mukozit Yönetimi: Kanıt Temelli Uygulamaların Değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 9(2), 225-232. https://doi.org/10.31125/HUNHEMSIRE.1167350