Measuring the Sustainability Performance of G20 Countries

Yıl 2024, Cilt: 20 Sayı: 1, 62 - 78, 25.06.2024

Gül Senir

Öz

Although societies were introduced to the concept of sustainability with the Bruntland Report (Our Common Future) published by the Environment and Development Commission in 1987, the concept of sustainability has become one of the primary agendas of the world public opinion as of the 2000s, with the occurrence of climate change and the increase in the negative effects of environmental pollution. . According to the report, sustainable development is “the ability of humanity to meet its present needs without compromising the ability of future generations to meet their needs.” With the Brundtland Report, the foundation of today's corporate sustainability concept called "sustainable development" was laid. Sustainability has three dimensions: social, economic and environmental. Accordingly, environmental, economic and social dimensions, which are seen separately but related to each other, produce a common value for societies, and this value emerges with sustainable development, which is the intersection point. The aim of this study is to evaluate the sustainability performances of selected G20 countries and make comparisons. The importance levels of the criteria were calculated with ENTROPI, one of the objective multi-criteria decision-making (MCDM) methods, and then the sustainability ranking of the countries was obtained with the WASPAS method. The data used to evaluate the sustainability performance of G20 countries was obtained from the website compiled by Susann Kowalski. According to the results obtained, the ranking of the criteria in terms of their importance is public debt, greenhouse gases and organic agriculture. The first three countries with high scores in the G20 countries' ranking according to their sustainability performance were Canada, the USA and Australia, while Turkey ranked 17th.

Anahtar Kelimeler

Sustainability, G20 Countries, MCDM, ENTROPY, WASPAS

G20 Ülkelerinin Sürdürülebilirlik Performansının Ölçülmesi

Öz

Toplumlar, Çevre ve Kalkınma Komisyonu’nun 1987’de yayımlamış olduğu Bruntland Raporu (Ortak Geleceğimiz) ile sürdürülebilirlik kavramıyla tanışmış olmasına rağmen, sürdürülebilirlik kavramı 2000’li yıllar itibariyle iklim değişikliğinin yaşanması ve çevresel kirliliğin olumsuz etkilerinin artması ile dünya kamuoyunun birincil gündemleri arasında yer almıştır. Rapora göre sürdürülebilir kalkınma, “insanlığın bugünkü ihtiyaçlarını, gelecek kuşakların ihtiyaçlarını karşılama yeteneklerini tehlikeye atmaksızın karşılama yetenekleridir”. Brundtland Raporu ile “sürdürülebilir kalkınma” adıyla günümüz kurumsal sürdürülebilirlik kavramının temeli atılmıştır. Sürdürülebilirliğin sosyal, ekonomik ve çevresel olmak üzere üç boyutu bulunmaktadır. Buna göre ayrı ayrı görülen ancak birbirleriyle ilişkili olan çevresel, ekonomik ve sosyal boyutlar toplumlar için ortak bir değer üretmekte olup, bu değer kesişim noktası olan sürdürülebilir kalkınma ile ortaya çıkmaktadır Bu çalışmanın amacı seçilen G20 ülkelerinin sürdürülebilirlik performanslarını değerlendirerek karşılaştırmalar yapmaktır. Çok kriterli karar verme (ÇKKV) yöntemlerinin objektif olanlarından ENTROPİ ile kriterlerin önem dereceleri hesaplanmış ve daha sonra WASPAS yöntemiyle de ülkelerin sürdürülebilirlik sıralaması elde edilmiştir. G20 ülkelerinin sürdürülebilirlik performansının değerlendirilmesi için kullanılan veri Susann Kowalski’nin derlemiş olduğu web adresinden elde edilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre önem dereceleri açısından kriterlerin sıralaması kamu borcu, sera gazları ve organik tarım şeklindedir. G20 ülkelerinin sürdürülebilirlik performansına göre sıralamasında yüksek puan alan ilk üç ülke Kanada, ABD ve Avustralya olurken, Türkiye 17. sırada yer almıştır.

Anahtar Kelimeler

Sürdürülebilirlik, G20 Ülkeleri, ÇKKV, ENTROPİ, WASPAS

Kaynakça

• Akandere, G., & Zerenler, M. (2022). Doğu Avrupa ülkelerinin çevresel ve ekonomik performansının bütünleşik CRITIC-TOPSIS yöntemiyle değerlendirilmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 25 (Özel Sayı), 524-535.
• Aksoylu, S., & Taşdemir, B. (2020). Kurumsal sürdürülebilirlik performans değerlendirmesi: BİST sürdürülebilirlik endeksinde bir araştırma. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(1), 95-106.
• Alkan, G., & Merdivenci, F. (2021). Sürdürülebilir kalkınma açısından lojistik performans endeksine göre seçilen ülkelerin ENTROPİ temeline dayalı EDAS yöntemi ile değerlendirmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(2), 627-641.
• Alp, İ., Öztel, A., & Köse, M. S. (2015). ENTROPİ tabanlı MAUT yöntemi ile kurumsal sürdürülebilirlik performansı ölçümü: Bir vaka çalışması. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(2), 65-81.
• Altıntas, F. F. (2021a). Ülkelerin çevre performanslarının CODAS ve TOPSIS yöntemleri ile ölçülmesi: G7 grubu ülkeleri örneği. Ulakbilge Sosyal Bilimler Dergisi, 9(59), 544-559.
• Altıntaş, F. F. (2021b). Çevre performanslarının ENTROPİ tabanlı ROV, ARAS ve COPRAS yöntemleri ile ölçülmesi: G20 grubu ülkeleri örneği. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 10(1), 55-78.
• Aracı, H., & Yüksel, F. (2016). Sürdürülebilirlik performansının ölçülmesi: BİST sürdürülebilirlik endeksindeki işletmelerin sürdürülebilir katma değerinin hesaplanması. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 12(12), 786-801.
• Ayçin, E., & Çakın, E. (2019). Ülkelerin çevresel performanslarının çok kriterli karar verme yöntemleri ve bulanık mantık tabanlı bir yaklaşım ile bütünleşik olarak değerlendirilmesi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 14(3), 631-656.
• Ayçin, E. (2019). Çok Kriterli Karar Verme Bilgisayar Uygulamalı Çözümler. Birinci Baskı. Ankara. Türkiye. Nobel Akademik Yayıncılık.
• Bektaş, S. (2022). Türkiye’deki kamu sermayeli bankaların sürdürülebilirlik performanslarının hibrit ÇKKV model ile değerlendirilmesi: 2014-2021 dönemi MEREC-ARAS modeli örneği. Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(4), 426-442.
• Bojković, N., Macura, D., Pejčić-Tarle, S., & Bojović, N. (2011). A comparative assessment of transport-sustainability in central and eastern European Countries with a brief reference to the Republic of Serbia. International Journal of Sustainable Transportation, 5(6), 319-344.
• Borghesi, S., & Vercelli, A. (2003). Sustainable globalisation. Ecological Economics, I. 44, 77-89. http://www.paricenter.com/library/papers/vercelli01.php.
• Brodny, J., & Tutak, M. (2003). Assessing the energy and climate sustainability of European Union Member States: An MCDM-based approach. Smart Cities, 6(1), 339-367.
• Bucher, S. (2016). Measuring of environmental performance index in Europe. Rocznik Ochrona Środowiska, 18, 46-64.
• Cantimur, B. B. (2011). Tarihi Kentlerin Canlandırılmasına Yönelik Sürdürülebilir Yönetim Stratejileri: Balıkesir-Ayvalık Örneği. Doktora Tezi. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir, Türkiye.
• Dike, S., & Sam Dike, V. N. (2016). Decoupling energy development economic growth and environmental sustainability in African States: The tradeoffs, International conference on Energy, Environment and Economics, 16-18 August 2016: 186–95.
• Doğan, H. (2022). Seçilmiş ülkelerin çevresel performanslarının bütünleşik CRITIC-MABAC yöntemleriyle ölçülmesi. Journal of Emerging Economies & Policy, 7(2).
• Ecer, F. (2019). Özel sermayeli bankaların kurumsal sürdürülebilirlik performanslarının değerlendirilmesine yönelik çok kriterli bir yaklaşım: Entropi-ARAS bütünleşik modeli. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 14(2), 365-390.
• Erdin, C., & Özkaya, G. (2017). ASEAN ülkeleri ve Türkiye’nin TOPSIS yöntemiyle sürdürülebilir gelişmişlik endeksi çerçevesinde performans değerlendirmesi. Yıldız Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(2), 150-163.
• Erol, İ., & Özmen, A. (2008). Çevresel düzeyde sürdürülebilirlik performansının ölçülmesi: Perakende sektöründe bir uygulama. İktisat İşletme ve Finans, 23(266), 70-94.
• Ersoy, N. (2018). Entropy tabanlı bütünleşik ÇKKV yaklaşımı ile kurumsal sürdürülebilirlik performans ölçümü. Ege Academic Review, 18(3), 367-385.
• Ersoy, N. (2021). BİST Sürdürülebilirlik endeksinde yer alan firmaların çevresel sürdürülebilirliği: Bütünleşik bir ÇKKV yaklaşımı. XXI. Uluslararası Ekonometri Yöneylem Araştırması ve İstatistik Sempozyumu, 75-89, 2021.
• Eş, A., & Kamacı, T. B. (2020). Bankaların sürdürülebilirlik performanslarının EDAS ve ARAS yöntemleriyle değerlendirilmesi. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(4), 807-831.
• Gallego-Álvarez, I., Galindo-Villardón, M. P., & Rodríguez-Rosa, M. (2015). Analysis of the sustainable society index worldwide: A study from the biplot perspective. Social Indicators Research, 120, 29-65.
• Giddings, B., Hopwood, B., & O'brien, G. (2002). Environment, economy and society fitting them together into sustainable development. Sustainable development, 10(4), 187-196.
• Harris, M. J., & Özmete, E. (2000). Sürdürülebilir kalkınmanın temel prensipleri. Özmete (çev.), Tufts University, USA.
• Hayaloğlu, P., Artan, S., & Demirel, S. K. (2019). Sürdürülebilir gelişme bağlamında çevresel-sosyal faktörler ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkiler. İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 7(2), 52-66.
• Hsu, A., Lloyd, A., & Emerson, J. W. (2013). What progress have we made since Rio? Results from the 2012 Environmental Performance Index EPI) and pilot trend EPI. Environmental Science and Policy(33), 171-185.
• Kaya, M., & Kaya, M. F. (2013). Sürdürülebilir kalkınmaya yönelik tutum ölçeği geliştirme çalışması. Marmara Coğrafya Dergisi, (28), 175-193.
• Kaya, P. Y., & Öztel, A. (2018). Kurumsal sürdürülebilirlik performansının gri ilişkisel analiz yöntemi ile değerlendirilmesi: Otokar örneği. Uluslararası Batı Karadeniz Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 2(2), 98-130.
• Kılıçoğlu, P. (2005). Türkiye'nin Çevre Politikalarında Sürdürülebilir Gelişme. Birinci Baskı. Ankara. Türkiye. Turhan Kitabevi Yayınları.
• Korga, S., & Dirik, C. (2023). Geliştirilmiş ENTROPİ tabanlı TOPSIS yöntemiyle imalat sektöründe sürdürülebilirlik performansı ölçümü ve bir gösterge seti önerisi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 15(1), 561-577.
• Maričić, M., Janković, M., & Jeremić, V. (2014). Towards a framework for evaluating Sustainable Society Index. Revista Română de Statistică nr, 49.
• Noyan, E. (2023). Çevresel sürdürülebilirlik performansının bütünleşik analizi: Zorlu Enerji örneği. Finansal Piyasaların Evrimi-II, 95, 2023.
• Senir, G., & Büyükkeklik, A. (2017). Sürdürülebilirlik raporlaması ve lojistik şirketler üzerine bir uygulama. The International New Issues in Social Sciences, 5(5), 119-138.
• Senir, G., & Büyükkeklik, A. (2023). Karayolu taşımacılığında sürdürülebilirlik performansının ölçülmesi: Karşılaştırmalı bir analiz. Business & Management Studies: An International Journal, 11(1), 10-30.
• Seppälä, J., Leskinen, P., & Myllyviita, T. (2017). Expert panel weighting and aggregation of the sustainable society index (SSI) 2010–a decision analysis approach. Sustainable Development, 25(4), 322-335.
• Ömürbek, V., Aksoy, E., & Akçakanat, Ö. (2017). Bankaların sürdürülebilirlik performanslarının ARAS, MOOSRA ve COPRAS yöntemleri ile değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 8(19), 14-32.
• Özevin, O. (2022). Kurumsal sürdürülebilirlik performansının ENTROPİ ve TOPSİS yöntemleriyle ölçülmesi: BIST şirketleri üzerine bir uygulama. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (95), 75-98.
• Öztel, A., Köse, M. S., & Aytekin, İ. (2012). Kurumsal sürdürülebilirlik performansının ölçümü için çok kriterli bir çerçeve: Henkel örneği. Journal of History Culture and Art Research, 1(4), 32-44.
• Öztel, A., Aydın, B., & Köse, M. S. (2018). ENTROPİ tabanlı TOPSIS yöntemi İle enerji sektöründe kurumsal sürdürülebilirlik performansının ölçümü: Akenerji örneği. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(24), 1-24.
• Peker, İ., Ar, İ. M., & Birdoğan, Baki. (2019). Lojistik firmalarının çevresel yenilik performanslarının bulanık ÇKKV yaklaşımı ile değerlendirilmesi. Journal of Entrepreneurship and Innovation Management, 8(2), 1-20.
• Tanç, A,. & Gümrah, A. (2015). Sürdürülebilirlik raporlaması ve çevresel performans: Borsa İstanbul’da bir uygulama. İşletme Araştırmaları Dergisi, 7(2), 258-273.
• Terzioğlu, M. K., Temelli, S., Yaşar, A., & Özdemir, Ö. (2023). Bankacılık sektöründe finansal ve çevresel performansların çok kriterli karar verme yöntemleri ile karşılaştırılması. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Dergisi, 13(25), 21-45.
• Ünal, H., & Polat, S. (2019). Çevresel kalite ve ekonomik büyüme ilişkisi: OECD ülkeleri için statik panel veri analizi. Maliye Dergisi, 177, 87-103.
• Van de Kerk, G., & Manuel, A. R. (2008). A comprehensive index for a sustainable society: The SSI—the Sustainable Society Index. Ecological Economics, 66(2-3), 228-242.
• Vassilev, V., Genova, K., & Vassileva, M. (2015). A brief survey of multicriteria decision making methods. Bulgarian Academy of Sciences Cybernetics and Information Technologies. 5(1), 4.
• Yalçın, N., & Karakaş, E. (2019). Kurumsal sürdürülebilirlik performans analizinde CRITIC-EDAS yaklaşımı. Çukurova Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 34(4), 147-162.
• Yıldırım, H., & Yaman, B. O. (2023). Türk bankacılık sektöründe 2018-2022 dönemi sürdürülebilirlik performanslarının ENTROPI, TOPSIS ve ARAS yöntemleri ile analizi. Ardahan Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(1), 39-48.
• Yıldız, G. A., & Yıldız, B. (2022). Çevresel sürdürülebilirlik çerçevesinde ekolojik ayak izi ve ekonomik büyüme ilişkisi: Türkiye üzerine ampirik bir analiz. Sayıştay Dergisi, 33(126), 473-498.
• Yi, P., Li, W., & Li, L. (2018). Evaluation and prediction of city sustainability using MCDM and stochastic simulation methods. Sustainability, 10(10), 3771.
• Yi, P., Li, W., & Zhang, D. (2019). Assessment of city sustainability using MCDM with interdependent criteria weight. Sustainability, 11(6), 1632.
• SSI, (2019), Natural Resources Climate &Energy Transition preliminary 2022-09-27, 26.07.2023 tarihinde https://ssi.wi.th-koeln.de/documents/version2/2019-preliminary.pdf. adresinden alındı.