KÜRESEL FİNANS KRİZİ EKSENİNDE PARA POLİTİKASI TARTIŞMALARI

Yıl 2013, Cilt: 4 Sayı: 2, 32 - 55, 01.07.2013

Arş. Gör. Dr. Özgür Balmumcu

https://doi.org/10.18354/esam.81723

Cited By: 2

Öz

Dünya ekonomisinde son yirmi yılda yaşanan hızlı finansallaşma, giderek sıklaşan ve yaygınlaşan ekonomik krizleri beraberinde getirmiştir. Küresel ekonominin yaşadığı temel sorun, krizlerden ziyade bu krizlerin yol açtığı reel ekonomik daralmadır. Krizlerin uzun sürmesi, çok sayıda ülkeyi etkilemesi ve uygulanan para politikalarının kriz sürecinde beklenen etkileri yaratmaması, merkez bankalarına ve para politikalarına yönelik eleştirilerin çoğalmasına neden olmuştur. Enflasyon, üretim ve finans üçgeninde para politikalarının yürütülmesi giderek güçleşmektedir. Politik, iktisadi ve küresel dalgalanmalar para politikasının arzulanan etkinlik düzeyine ulaşmasına engel olmaktadır. Merkez bankaları daha esnek ve etkin politika araçları ile reel ve finansal değişkenleri de hesaba katmalıdır. Politika uygulayıcıların dış şokları ülkeye taşıyan aktarım mekanizmalarına yönelik tedbirler almaktan kaçınmaları, bu tür krizlerin orta vadede tekrarlanabileceğini ve para politikalarının çözümsüz kalacağını göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Global Crisis, Monetary Policy, New Consensus, Filexible Inflation Targeting, Macroprudential Policy

KÜRESEL FİNANS KRİZİ EKSENİNDE PARA POLİTİKASI TARTIŞMALARI

Öz

Dünya ekonomisinde son yirmi yılda yaşanan hızlı finansallaşma, giderek sıklaşan ve yaygınlaşan ekonomik krizleri beraberinde getirmiştir. Küresel ekonominin yaşadığı temel sorun, krizlerden ziyade bu krizlerin yol açtığı reel ekonomik daralmadır. Krizlerin uzun sürmesi, çok sayıda ülkeyi etkilemesi ve uygulanan para politikalarının kriz sürecinde beklenen etkileri yaratmaması, merkez bankalarına ve para politikalarına yönelik eleştirilerin çoğalmasına neden olmuştur. Enflasyon, üretim ve finans üçgeninde para politikalarının yürütülmesi giderek güçleşmektedir. Politik, iktisadi ve küresel dalgalanmalar para politikasının arzulanan etkinlik düzeyine ulaşmasına engel olmaktadır. Merkez bankaları daha esnek ve etkin politika araçları ile reel ve finansal değişkenleri de hesaba katmalıdır. Politika uygulayıcıların dış şokları ülkeye taşıyan aktarım mekanizmalarına yönelik tedbirler almaktan kaçınmaları, bu tür krizlerin orta vadede tekrarlanabileceğini ve para politikalarının çözümsüz kalacağını göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Küresel Kriz, Para Politikası, Yeni Uzlaşı, Esnek Enflasyon Hedeflemesi, Makro İhtiyat Politikası

Kaynakça

• ANGERIZ, A. ve ARESTIS, P. (2009). The Consensus View on Interest Rates and Fiscal Policy: Reality or Innocent Fraud?. Journal of Post-Keynesian Economics, Vol: 31, No: 4, s.s. 567-586.
• ARESTIS, P. ve KARAKITSOS, E. (2009). What Role For Central Banks in View of The Current Crisis?. The Levy Economics Institute of Bard Collage Policy Note, No:2009-2, http://www.levyinstitute.org/pubs/pn_09_02.pdf, Erişim Tarihi: 20.03. 2012.
• ATAY, M. (2010). 1980 Sonrası Türkiye Ekonomisinde Uygulanan Para Politikasının Konjonktür Hareketleri Üzerine Etkisi: Teori ve Uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Anabilim Dalı, Kayseri.
• BAKIR, C. (2007). Merkezdeki Banka Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ve Uluslararası Bir Karşılaştırma. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• BERNANKE, B. S. (2010). Monetary Policy and the Housing Bubble, Annual Meeting of the American Economic Association Atlanta. http://www.federalreserve.gov/newsevents/speech/bernanke20100103a.pdf, Erişim Tarihi: 23.04.2011.
• BERNANKE, B. S. ve GERTLER, M. (2001). Should Central Banks Respond to Movement in Asset Prices. The American Economic Review, Vol: 91, No: 2, s.s. 253-257.
• BIS (2009). Policy Responses to the Crisis, 79th Annual Report. http://www.bis.org/publ/arpdf/ar2009e6.pdf, Erişim Tarihi: 20.03.2012. BIS (2010). 80th Annual Report. http://www.nextnewdeal.net/sites/default/files/wp-content/uploads/2010/07/ar2010e.pdf, Erişim Tarihi: 15.03.2012.
• BLANCHARD, O., DELL’ARICCIA, G. ve MAURO, P. (2010). Rethinking Macroeconomic Policy. IMF Staff Position Note, No: SPN/10/03, http://www.imf.org/external/pubs/ft/spn/2010/spn1003.pdf, Erişim Tarihi: 15.09.2012.
• BOFINGER, P. (2001). Monetary Policy: Goals, Institutions, Strategies and Instruments. London: Oxford Press.
• BORDO, M. D. ve JEANNE, O. (2002). Monetary Policy and Asset Prices: Does ‘Bening Neglect’ Make Sense?. IMF Working Paper, No: WP/02/225, s.s. 1-27, http://www.imf.org/external/pubs/ft/wp/2002/wp02225.pdf, Erişim Tarihi: 12.12.2011.
• BUITER, W. H. (2009). Negative Nominal Interest Rates: Three Ways to Overcome the Zero Lower Bound. North American Journal of Economics and Finance, Vol: 20, No: 3, s.s. 213-238.
• CARNEY, M. (2009). Some Considerations on Using Monetary Policy to Stabilize Economic Activity. Remarks at the Federal Reserve Bank of Kansas City, http://www.bis.org/review/r090826a.pdf, Erişim Tarihi: 15.03.2011.
• CARUANA, J. (2010). Macroprudential Policy: Working Towards a New Consensus. Remarks at the High Level Meeting on “The Emerging Framework for Financial Regulation and Monetary Policy”, BIS’s Financial Stability Institute, s.s. 1-6, http://www.bis.org/speeches/sp100426.pdf, Erişim Tarihi: 02.03.2012.
• CECCHETTI, S. G. (2006). The Brave New World of Central Banking: Policy Challenges Posed by Asset Price Booms and Busts. National Institute Economic Review, No: 196, s.s. 1-13.
• CECCHETTI, S. G., GENBERG, H., LIPSKY, J. ve WADHWANI, S. (2000). Asset Prices and Central Bank Policy. The Geneva Report on the World Economy, No: 2, http://down.cenet.org.cn/upfile/8/2010318204458149.pdf, Erişim Tarihi: 15.07.2011.
• CLAESSENS, S., ARICCIA, G. D., IGAN, D. ve LAEVEN, L. (2010). Lessons and Policy Implication from the Global Financial Crisis. IMF Working Paper, No: WP/10/44, http://www.imf.org/external/pubs/ft/wp/2010/wp1044.pdf, Erişim Tarihi: 05.05.2012.
• CLARIDA, R., GALI, J. ve GERTLER, M. (2000). Monetary Policy Rules and Macroeconomic Stability: Evidence and Some Theory. Quarterly Journal of Economics, s.s. 147-180, http://www.nyu.edu/econ/user/gertlerm/qje00.pdf, Erişim Tarihi: 31.01.2011.
• CUARESMA, J. C. ve GNAN, E. (2008). Four Monetary Policy Strategies in Comparison: How to Deal with Financial Stability?. Monetary Policy&The Economy, No: Q3/08.
• ÇİÇEK, S. ve ALÇIN, S. (2010). Kriz Sonrasında Para Politikasında Yeni Yaklaşım Önerisi: Esnek Enflasyon Hedeflemesi. Uluslararası Sempozyum 5, 27-29 Mayıs, iç. Küresel Kriz Sonrasında Ekonominin Yeniden Yapılanması, Balıkesir: Bildiri Kitabı, s.s. 549-559.
• DE GRAUWE, P. ve GROS, D. (2009). A New Two-Pillar Strategy fort he ECB. Economic Policy CEPS Policy Briefs, No: 191, http://www.ceps.eu/book/new-two-pillar-strategy-ecb, Erişim Tarihi: 01.10.2011.
• DENKTAŞ, E. (2009). Aktif Fiyatları, Köpükler ve Optimal Para Politikası Tepkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Kadir Has Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Finans ve Bankacılık Anabilim Dalı, İstanbul.
• EROĞLU, N. ve EROĞLU, İ. (2010). 2008 Finans Krizi Çerçevesinde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın Kriz Yönetimi ve Çıkış Stratejisi. Ed: İ. Kalaycı, Halil Seyidoğlu’na Armağan: Finansal Kriz Yazıları, İstanbul: Nobel Kitap Dağıtım, s.s. 233-253.
• FILARDO, A. (2004). How Important Should Bubbles Be in the Conduct of Monetary Policy?. 10th Dubrovnik Economic Conference, Croatian National Bank.
• FUJITA, K., HABERMEIER, K., NIER, E., ROGER, S., SACASA, N., STONE, M. ve VLCEK, J. (2010). Central Banking Lessons From The Crisis. IMF Monetary and Capital Department, http://www.imf.org/external/np/pp/eng/2010/052710.pdf, Erişim Tarihi: 22.02.2011.
• GALBRAITH, J. K. (2008). The Collapse of Monetarism and the Irrelevance of the New Monetary Consensus. The Levy Economics Institute of Bard College Policy Note, No: 2008/1, http://www.levyinstitute.org/pubs/pn_08_1.pdf, Erişim Tarihi: 18.12.2011.
• GOODFRIEND, M. (2002). Monetary Policy in the New Neoclassical Synthesis: A Primer. International Finance, Vol: 5, No: 2, s.s. 165-191.
• GOODFRIEND, M. ve KING, R. G. (1997). The New Neoclassical Synthesis and the Role of Monetary Policy. NBER Macroeconomics Annual, Vol: 12, s.s. 231-296.
• GOODHART, C., SUNIRAND, P. ve TSOMOCOS, D. P. (2009). The Optimal Monetary Instrument for Prudential Purposes. Journal of Financial Stability, Vol: 7, No: 2, s.s. 70-77.
• GOODHART, C. ve HOFMANN, B. (2002). Asset Prices and the Conduct of Monetary Policy. Royal Economic Society Annual Conference, No: 88, http://repec.org/res2002/Goodhart.pdf, Erişim Tarihi: 15.06.2011.
• GÜNEY, P. Ö. (2006). İstikrar Politikaları, Hedefleme Stratejileri ve Türkiye Örneği. Hacettepe Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt: 24, Sayı: 1, s.s. 21-44.
• HARGREAVES, H. (1992). The New Keynesian Macroeconomics: Time, Blief and Social Interdependence. HampshireUK: Edward Elgar Publishing Limited.
• IMF (2009). World Economic Outlook: Crisis and Recovery. http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2009/01/pdf/text.pdf, Erişim Tarihi: 12.06.2011.
• ISSING, O. (2009). Asset Prices and Monetary Policy. Cato Journal, Vol: 29, No: 1, s.s. 45-51.
• KOYUNCU, F. T. (2009). Türkiye’de Konjonktürel Dalgalanmaların Arz ve Talep Şokları ile Analizi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Anabilim Dalı, Eskişehir.
• MANKIW, N. G. (2009). Makroekonomi. 6. Baskı, Çeviri Ed: Ö. F. Çolak, Ankara: Efil Yayınevi.
• MCCALLUM, B. T. (2001). Monetary Policy Analysis in Models Without Money. Federal Reserve Bank of St. Louis, s.s. 145-160, http://research.stlouisfed.org/publications/review/01/05/145-160McCallum.qxd.pdf, Erişim Tarihi: 08.08. 2011.
• MISHKIN, F. S. (2002). The Role of Output Stabilization in the Conduct of Monetary Policy. International Finance, Vol: 5, No: 2, s.s. 213-227.
• MISHKIN, F. S. ve SAVASTANO, M. (2001). Monetary Policy Strategies For Latin America. Journal of Development Economics, Vol: 66, s.s. 415-440.
• OKTAR, S., TOKUCU, E. ve KAYA, Z. (2012). Finansal Küreselleşme Sürecinde Merkez Bankacılığı ve Para Politikaları. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• ONUR, S. (2008). Türkiye Ekonomisi’nde Faiz Oranları-Enflasyon İlişkisi Üzerine Bir Model Denemesi (1980-2005). Journal of Qafgaz University, No: 24, s.s. 123-145.
• ÖZATAY, F. (2012). Para Politikasında Yeni Arayışlar. İktisat İşletme ve Finans Dergisi, Cilt: 27, Sayı: 315, s.s. 51-75.
• ÖZDEMİR, M. (2005). Enflasyon Hedeflemesi Teorisi ve Gelişmekte Olan Ülkelerde Uygulanabilirliği. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Anabilim Dalı, Bursa.
• ÖZDEMİR, M. (2009). Wicksell’in Dirilişi Monetarizmin Sonu(Mu)?. EconAnadolu 2009: Anadolu International Conference in Economics, 17-19 Haziran, Eskişehir.
• ÖZTÜRK, S. ve BİNER, C. (2008). Gelişmekte Olan Ülkelerde Kurala Dayalı Para Politikasının Etkinliği Enflasyon Hedeflemesi Stratejisi: Türkiye Örneği. Cumhuriyet Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt: 9, Sayı:1, s.s. 19-37.
• PAPADATOS, D. (2010). Günümüz Kapitalizminde Merkez Bankacılığı: Enflasyon Hedeflemesi ve Finansal Krizler. Ed: C. Lapavitsas, Finansallaşma ve Kapitalizmin Krizi, Çev: T. Öncel, s.s. 171-202.
• PAPADEMOS, L. (2011). Central Bank Mandates and Governance Arrangements. BIS Papers: The Future of Central Banking Under Post-Crisis Mandates, 9th BIS Annual Conference, No: 55, 24-25 Haziran 2010, s.s. 25-29, http://www.bis.org/publ/bppdf/bispap55.pdf, Erişim Tarihi: 14.06.2012.
• POON, W. C. (2010). Augmented MCI: An Indicator of Monetary Policy Stance For Asean-5?. Department of Economics Discussion Paper, No: 25/10, http://www.buseco.monash.edu.au/eco/research/papers/2010/2510augmentedpoon.pdf, Erişim Tarihi: 05.08.2011.
• SARDONI, C. ve WRAY, L. R. (2005). Monetary Policy Strategies of the European Central Bank and the Federal Reserve Bank of the U.S.. The Levy Economics Institute of Bard College, Working Paper No: 431, http://www.levyinstitute.org/pubs/wp_431.pdf, Erişim Tarihi: 05.08.2011.
• SHIN, H. S. (2010). Macroprudential Policies Beyond Basel III. Princeton University Policy Memo, http://www.princeton.edu/~hsshin/www/MacroprudentialMemo.pdf, Erişim Tarihi: 31.01.2012.
• SÜSLÜ, B. ve DİŞBUDAK, C. (2012). TCMB’nin Para Politikası Duruşunun Alternatif Açıklaması: Parasal Durum Endeksi (MCI). Yönetim ve Ekonomi Dergisi, Cilt: 19, Sayı: 2, s.s. 67-85.
• SVENSSON, L. E. O. (1997). Optimal Inflation Targets, ‘Conservative’ Central Bank and Linear Inflation Contracts. American Economic Review, No: 87, s.s. 98-104.
• SVENSSON, L. E. O. (2003). Monetary Policy and Real Stabilization. NBER Working Paper Series, No: 9486, Cambridge: Massachutetetts.
• SVENSSON, L. E. O. (2010). How Has Our View of Central Banking Changed with the Recent Financial Crisis?. Speech at the CEPR/ESI 14th Annual Conference of Central Bank of Turkey, http://www.cepr.org/meets/wken/1/1745, Erişim Tarihi: 15.02.2012.
• SVENSSON, L. E. O. (2011). Monetary Policy After The Financial Crisis. Speech at the Asia’s Role in the Post-Crisis Global Economy Concerence, San Francisco, USA, http://www.bis.org/review/r111201a.pdf, Erişim Tarihi: 23.03.2012.
• TAYLOR, J. B. (2001). Low Inflation, Deflation and Policies for Future Price Stability. Institute for Monetary and Economic Studies, Bank of Japan, Vol: 19, No: S1, s.s. 35-51.
• TOBIN, J. (1986). A New Consensus on the Management of the Economy by Federal Fiscal and Monetary Policies. The Committee on Developing American Capitalism, Vol: 4, No: 2.
• TOKUCU, E. (2010). Kriz ve Para Politikaları: Para Politikalarının Başarısızlığı Üzerine. Ekonomik Yaklaşım, Cilt: 21, Sayı: 76, s.s. 31-54.
• TOKUCU, E. ve AYKIRI, M. (2011). Makro İhtiyat Politikaları ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın 2011 Para Politikası. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar, Yıl: 48, Sayı: 556, s.s. 17-30.
• WADHWANI, S. (2008). Should Monetary Policy Respond to Asset Price Bubbles? Revisiting the Debate?. National Institute Economic Review, Vol: 206, No: 1, s.s. 25-34.
• WALSH, C. E. (2003). Monetary Theory and Policy. USA: The MIT Press. WHITE, W. R. (2006). Is Price Stability Enough?. BIS Working Papers, No: 205, http://www.bis.org/publ/work205.pdf, Erişim Tarihi: 20.03.2011.
• WOODFORD, M. (2003). Interest and Prices. USA: Princeton University Pres.
• WOODFORD, M. (2010). Optimal Monetary Stabilization Policy. Ed: B. E. Friedman ve M. Woodford, Handbook of Monetary Economics, http://www.columbia.edu/~mw2230/OMP_Hbook.pdf, Erişim Tarihi: 06.06.2012.
• WRAY, L. R. (2004). The FED and The New Monetary Consensus: The Case For Rate Hikes, Part Two. Levy Economics Institute of Bard Collage Public Policy Brief, No: 80.
• WRAY, L. R. (2007). A Post Keynesian View of Central Bank Independence, Policy Targets and the Rules Versus Discretion Debate. The Levy Economics Institute of Bard College Working Paper, No: 510, s.s. 1-26, http://www.levyinstitute.org/pubs/wp_510.pdf, Erişim Tarihi: 12.02.2011.