Devlet okullarındaki öğretmenlerin kişisel performanslarına, örgütsel dayanıklılıklarına ve okullarındaki kuantum liderlik düzeyine yönelik algılarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi

Yıl 2024, , 32 - 49, 25.10.2024

Adem Yurdunkulu , Çetin Terzi

https://doi.org/10.70053/esas.1538282

Öz

Bu araştırmanın amacı öğretmenlerin kişisel performansları, çalıştıkları okulların dayanıklılık düzeyleri ile yöneticilerinin kuantum liderlik düzeylerinin incelenmesidir. Araştırma evrenini 2021-2022 eğitim öğretim yılı Düzce ilinde görev yapan 4702 öğretmen, örneklemini ise tabakalı örnekleme yöntemi ile seçilen 409 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada ‘‘Okul Yöneticilerinin Kuantum Liderlik Davranışları Ölçeği’’, ‘‘Öğretmen Performans Değerlendirme Ölçeği’’, ‘‘Örgütsel Dayanıklılık Ölçeği’’ ve kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Verilerin analiz edilmesinde AMOS 21 ve SPSS 24 Paket programlarına başvurulmuş, öğretmenlerin görüşleri çeşitli değişkenler ışığında incelenmiştir. Araştırma sonucunda, erkek öğretmenlerin, kuantum liderlik ve örgütsel dayanıklılık algıları açısından kadın öğretmenlere kıyasla daha yüksek değerlere sahip olduğu, aynı şekilde lisans mezunu öğretmenlerin de yüksek lisans mezunu öğretmenlerden daha yüksek algılara sahip oldukları tespit edilmiştir. Ayrıca, mevcut müdürle çalışma süresi uzadıkça, öğretmenlerin kuantum liderlik, örgütsel dayanıklılık ve performanslarına ilişkin algılarının da artış gösterdiği sonucuna varılmıştır. Buradan hareketle okulların dayanıklılığının yükseltilebilmesi ve kriz yönetiminin sağlanabilmesi için farklı çalışmaların yapılması gerektiği ve mümkün olan tüm paydaşların çalışmaya katılımın sağlanması gerektiği gibi öneriler sunulabilir.

Anahtar Kelimeler

Devlet okulları, kuantum liderlik, Örgütsel dayanıklılık., öğretmen performansı

An examination of teachers' perceptions in public schools regarding their personal performance, organizational resilience, and the level of quantum leadership in their schools in relation to various variables

Öz

The aim of this study is to examine the personal performance of teachers, the resilience levels of the schools they work in, and the quantum leadership levels of their principals. The population of the study consisted of 4,702 teachers working in Düzce during the 2021-2022 academic year, while the sample included 409 teachers selected through the stratified sampling method. The "Quantum Leadership Behaviors of School Administrators Scale," the "Teacher Performance Evaluation Scale," the "Organizational Resilience Scale," and personal information form were utilized in the research. AMOS 21 and SPSS 24 package programmes were used to analyse the data and teachers' opinions were examined in the light of various variables. The research findings revealed that male teachers had higher perceptions of quantum leadership and organizational resilience compared to female teachers. Similarly, it was determined that teachers with a bachelor's degree exhibited higher perceptions in these areas compared to those with a master's degree. Additionally, the results indicated that as the duration of working with the current principal increased, teachers' perceptions of quantum leadership, organizational resilience, and their own performance also showed an increase. Based on these findings, it can be suggested that various efforts should be undertaken to enhance the resilience of schools and to ensure effective crisis management. Additionally, it is recommended that all possible stakeholders.

Anahtar Kelimeler

Public schools, quantum leadership, teacher performance, organizational resilience.

Kaynakça

• Aktaş, A. (2020). Okul müdürlerinin otokratik, demokratik, işbirlikçi ve serbest bırakıcı liderlik stillerinin öğretmen performansına etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Sabahattin Zaim Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Büyüköztürk, Ş., Akgün, Ö. E., Demirel, F., Karadeniz, Ş., & Çakmak, E. K. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri.
• Çetin, M., & Gurkan, H. (2021). Okul yöneticilerinin kuantum liderlik davranışları ve öğretmenlerin yaratıcı düşünme eğilimleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. OPUS International Journal of Society Researches, 18(44), 7693-7720.
• Çetin, N. (2008). Kuramsal liderlik çözümlemelerinin ışığında, okul müdürlüğü ve eğitilebilir durumsal liderlik özellikleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. (1) 23. Sayı: 74
• Çoban Kumbalı, H. (2018). Örgüt yapısına göre bilgi yönetimi ve örgütsel dayanıklılık ilişkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Denizli: Pamukkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Deniz, Ü. (2021). Öğretmenlerin Motivasyon Etkenlerini Yeniden Keşfetmek: Sahadan Sesler . İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi , 22 (3) , 2115-2139 . DOI: 10.17679/inuefd.963660.
• Erçetin, Ş.Ş., Çevik, M.S. & Çelik, M.(2018). Okul müdürlerinin kuantum liderlik davranışlarını gerçekleştirme düzeyleri. Uluslararası Liderlik Çalışmaları Dergisi. Cilt. 1. Sayı 2. s.109-124.
• Ertürk Kayman, E. A. (2008). Türkiye’deki mesleki eğitim ve öğretimin güçlendirilmesi projesi (MEGEP) içindeki yaygınlaştırıcı okul yöneticilerinin, kuantum liderlik davranışlarını gerçekleştirme düzeyleri. Yüksek lisans tezi. Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara-Türkiye.
• Genez, E. (2022). Örgütsel dayanıklılık, algılanan örgütsel destek ve işe adanmışlığın işgören performansı üzerine etkileri: Covıd-19 pandemisi sürecinde bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş-Türkiye.
• George, D. & Mallery, P. (2016). IBM SPSS statistics 23 step by step: a simple guide and reference. London: Routledge.
• Godschalk, D. (2003). Urban Hazards Mitigation: Creating Resilient Cities. Natural Hazards Review. 4(3): 136-143.
• Kantur, D. & Işeri-Say, A. (2012). Organizational Resilience: A Conceptual Integrative Framework. Journal Of Management And Organization. 18(6): 762-773.
• Karagöz, Y. (2016). SPSS and AMOS 23 Applied statistical analysis. Ankara: Nobel Academic Publishing
• Karagözoğlu, A. A. (2022). Güçlendirici liderlik, örgütsel dayanıklılık, öz yeterlik ilişkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Elazığ: Fırat Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Karasar, N. (2013). Bilimsel araştırma yöntemi (17. Basım). Nobel Yayın Dağıtım.
• Kosa, G. (2020). Yöneticilerin kuantum liderlik algılarının incelenmesi üzerine nitel bir araştırma. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(2), 916-926.
• Kuzgun, Ş. (2022). Örgütsel dayanıklılık kapasitesi, yeşil yenilik, algılanan yeşil örgütsel davranış, çevresel belirsizlik ve sürdürülebilirlik performansı arasındaki ilişkiler. Yayımlanmamış Doktora Tezi. İstanbul: Arel Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Meyer, A. D. (1982). Adapting To Environmental Jolts. Administrative Science Quarterly. 27(4): 515-537.
• Saylık, A. (2017). Okul müdürlerinin paternalist (babacan) liderlik davranışları ile Hofstedenin kültür boyutları arasındaki ilişki. Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara-Türkiye.
• Seville, E., Porter, J. & Askew, G. (2008). Enterprise Resiliency: A Sustainable Growth Imperative. Aviation Security, 11-13 November 2008.
• Seyidoğlu, Y. (2020). Öğretmen algılarına göre okul müdürlerinin vizyoner liderlik yeterlikleri ile öğretmen performansı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Siirt: Siirt Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Sincer, S. (2021). Öğretmen performansı, örgütsel sadakat ve karizmatik liderlik arasındaki ilişkinin incelenmesi: bir karma yöntem araştırması. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
• Sözgün, E. (2021). Okul yöneticilerinin hizmetkâr liderlik davranişları ile okul öncesi öğretmenlerin performans düzeyleri arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Siirt: Siirt Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Sullivan-Taylor, B. & Wilson, D. C. (2009). Managing The Threat Of Terrorism In British Travel And Leisure Organizations. Organization Studies. 30(2-3), 251-276.
• Tufan, M. (2019). Okul yöneticilerinin kuantum liderlik davranışları ile öğretmenlerin insiyatif alma düzeyleri arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Turan, S. (2017). Okul yöneticilerinin kuantum liderlik davranışlarının örgütsel zekâ düzeyine etkisi. (Zonguldak ili örneği). Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Vogus, T. J. & Sutcliffe, K. M. (2007). Organizational Resilience: Towards A Theory And Study Agenda. Ieee International Conference. 2007.
• Wilson, G. (2010). Multifunctional ‘Quality’ and Rural Community Resilience. Transactions Of The Institute Of British Geographers. 35(3): 364-381.
• Yoz, E. (2020). Öğretmenlerin bireysel yenilikçilik düzeylerinin yordayıcısı olarak okul müdürlerinin kuantum liderlik davranışları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Kültür Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yurdunkulu, A., & Terzi, Ç. (2022). Örgütsel Dayanıklılık Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Anadolu Eğitim Liderliği ve Öğretim Dergisi, 10(2), 133-150.