2023–2024 Sezonunda UEFA kulüp turnuvalarında atılan gollerin karşılaştırmalı analizi

Yıl 2025, Cilt: 7 Sayı: 2, 15 - 37

Hüseyin Emirhan Kılınç , Selman Kaya

https://doi.org/10.70053/esas.1734794

Öz

Bu çalışma, 2023–2024 sezonunda UEFA Şampiyonlar Ligi, Avrupa Ligi ve Konferans Ligi’nde çeyrek final aşamasından itibaren oynanan maçlarda atılan golleri analiz etmeyi amaçlamıştır. Toplam 39 maçta kaydedilen 106 gol; gol zamanı, gol bölgesi, vuruş türü ve gol atan oyuncuların mevkisi dahil 11 kategori kapsamında incelenmiştir. Veriler UEFA’nın resmi internet sitesinden toplanmış, normallik Shapiro-Wilk testi ile değerlendirilmiş ve parametrik dağılım sağlanmadığı için ligler arası karşılaştırmalarda Kruskal-Wallis testi uygulanmıştır. Sonuçlar, incelenen parametrelerde ligler arasında anlamlı fark olmadığını göstermiştir (p > .05). Tüm liglerde gollerin çoğunlukla ceza sahası içindeki merkez bölgelerden atıldığı, bitirici vuruşlarda ise direkt şutların yaygın olduğu belirlenmiştir. Şampiyonlar Ligi’nde asist olmadan atılan goller daha fazla görülürken, Avrupa ve Konferans Ligleri’nde merkez bölgelerden yapılan asistlerin öne çıktığı görülmüştür. Bu bulgular, farklı turnuvalarda gol atma bçimlerine ilişkin pratik bilgiler sunmaktadır ve antrenörlerin taktiksel planlamalarına katkı sağlayabilir. Özellikle ceza sahası merkezi bitiriciliği, direkt şut bitiriciliği ve merkezden pas kombinasyonlarına yönelik antrenman planlamalarında kullanılabilir.

Anahtar Kelimeler

Futbol , gol analizi , UEFA turnuvaları

Comparative analysis of goals scored in UEFA club tournaments during the 2023–2024 season

Öz

This study aimed to analyse goals scored in the UEFA Champions League, Europa League, and Conference League matches during the 2023–2024 season, starting from the quarterfinal stage. A total of 106 goals from 39 matches were examined across 11 categories, including goal timing, area, type of shot, and the positions of goal scorers. Data were collected from UEFA’s official website. Normality was assessed using the Shapiro-Wilk test, and due to non-parametric distribution, Kruskal-Wallis tests were conducted to compare leagues. Results showed no significant differences between leagues for any parameter (p > .05). Across all tournaments, most goals were scored from central areas within the penalty box, with direct shots being the most common finishing method. In the Champions League, goals without assists were more frequent, reflecting greater reliance on individual skills, while in the Europa and Conference Leagues, assists from central areas were more prominent, indicating collective attacking strategies. These findings provide practical insights into goal-scoring patterns across different UEFA tournaments and may contribute to coaches’ tactical planning. In particular, they can be utilized in training designs focusing on central finishing inside the penalty area, direct shooting efficiency, and passing combinations through central areas.

Anahtar Kelimeler

Football , goal analysis , UEFA tournaments.

Kaynakça

• Afyon, Y. A., Boyacı, A., & Mülazımoğlu, O. (2018). Farklı kategorideki amatör futbol maçlarında atılan gollerin taktik analizi. CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 13(2), 376-387.
• Ağyol, M. A. A., & Çinan, İ. (2023). Türkiye A Milli Futbol Takımının 2022-2023 UEFA Uluslar C Ligi 1. grupta attığı gollerin farklı parametreler açısından incelenmesi. Kafkas Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 3(2), 11-27.
• Ağyol, M. A. A., & Tanyeri, L. (2022). Euro 2020 Avrupa Futbol Şampiyonasında atılan gollerin teknik analizi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 5(3), 23-42.
• Ağyol, M. A. A., Tanyeri, L., Çinan, İ., & Senger, K. (2023). 2022 Kadınlar Avrupa Futbol Şampiyonasında atılan gollerin teknik ve taktik parametreler açısından incelenmesi. Uluslararası Bozok Spor Bilimleri Dergisi, 4(1), 52-65.
• Akgül, F., & Pepe, H. (2017). Spor toto süper lig Süleyman Seba sezonunda atılan gollerin analizi. Arı R, Uslu M, Pepe H, editörler. Sağlık ve Spor Bilimleri Araştırmaları, 1, 98-110.
• Alberti, G., Iaia, F. M., Arcelli, E., Cavaggioni, L., & Rampinini, E. (2013). Goal scoring patterns in major European soccer leagues. Sport Sciences for Health, 9, 151-153.
• Alibeyoğullari, C. (2018). EURO 2016 Avrupa Futbol Şampiyonasında atılan gollerin teknik analizi, (Yüksek Lisans tezi). Kütahya Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya.
• Arı, E., & Apaydın, N. (2024). UEFA Şampiyonlar Ligi’nde gol zamanının müsabaka sonuçları üzerindeki belirleyici rolü. Spor Eğitim Dergisi, 8(3), 218-228.
• Arikan, İ. N. (2009). FIFA 2006 dünya kupasında çeyrek final, yarı final ve final oynayan futbol takımlarının hücum organizasyonlarının incelenmesi ve maç sonuçlarına etkileri (Yüksek Lisans tezi). Ege Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Armatas, V., & Yiannakos, A. (2010). Analysis and evaluation of goals scored in 2006 World Cup. Journal of Sport and Health Research, 2(2), 119-128.
• Başkaya, G. (2023). 2022 Kadınlar Avrupa Futbol Şampiyonası: Gol Analizi: Betimsel Araştırma. Turkiye Klinikleri Journal of Sports Sciences, 15(1).
• Bilgin, S., & Bozyilan, E. (2024). Dünya Kupası maçlarında atılan gollerin analizi: 2014, 2018 ve 2022 Şampiyonaları. Journal of ROL Sport Sciences, 5(4), 594-609.
• Carling, C., Williams, A. M., & Reilly, T. (2007). Handbook of soccer match analysis: A systematic approach to improving performance. Routledge.
• Castellano, J., & Pic, M. (2019). Identification and preference of game styles in LaLiga associated with match outcomes. International Journal of Environmental Research and Public Health, 16(24), 5090.
• Çobanoglu, H. O. (2019). Analysis of goal scored on Russia World Cup 2018. Journal of Education and Training Studies, 7(2), 184-191.
• Çobanoğlu, H. O., & Terekli, M. S. (2018). 2016 Avrupa Futbol Şampiyonası: Gol Analizi. Turkiye Klinikleri Journal of Sports Sciences, 10(3).
• Doğan, M., Doğan, A., & Alkan, A. (2010). 2001-2002 Futbol sezonunda Türkiye 1. süper liginde atilan gollerin incelenmesi/the study of goals scored in turkish super league in 2001-2002 football season. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 6(1).
• Durlik, K., & Bieniek, P. (2014). Analysis of goals and assists diversity in English Premier League. Journal of Health Sciences, 4(05), 047-056.
• Eniseler, N., & Egesoy, H. (1995). Analysis of goals scored by the teams ın the turkish professional soccer leagues and comparing them according to league levels. Dept. Of Physical Education, Celal Bayar University, Turkey.
• Ertetik, G., & Müniroğlu, R. S. (2021). Avrupa kupalarına katılan türk futbol takımlarının maçlarının teknik ve taktik analizi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 19(1), 156-163.
• Flôres, F. S., dos Santos, D. L., Carlson, G. R., & Gelain, E. Z. (2019). What can coaches do? The relationship between substituion and results of professional soccer matches. RBFF-Revista Brasileira de Futsal e Futebol, 11(43), 215-222.
• Glazier, P. S. (2010). Game, set and match? Substantive issues and future directions in performance analysis. Sports medicine, 40, 625-634.
• Güneri, Ş. (2014). 2012 Avrupa Futbol Şampiyonası'nda atılan gollerin taktik-teknik analizi, (Yüksek lisans tezi). Kocaeli Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Kocaeli.
• Gürkan, O., Ertetik, G., & Müniroğlu, S. (2018). An examination of goals in the Turkish Super League according to time periods and scoring types Türkiye Süper Liginde atılan gollerin zaman dilimlerine ve türlerine göre incelenmesi. Journal of Human Sciences, 15(1), 499-508.
• Gürkan, O., & Karabıyık, H. (2023). UEFA turnuvalarında topa daha fazla oranda sahip olmak bir başarı göstergesi midir?(UEFA Şampiyonlar Ligi, Avrupa Ligi ve Konferans Ligi Örneği). Uluslararası Bozok Spor Bilimleri Dergisi, 4(2), 52-64.
• Hadi, G., & Göral, K. (2022). UEFA EURO 2020: An analysis on the first goal and the first half lead in football matches. Turkish Journal of Sport and Exercise, 24(3), 227-232.
• Hughes, M. (2004). Performance analysis–a 2004 perspective. International journal of performance analysis in sport, 4(1), 103-109.
• Imamoglu, O., Cebi, M., & Kilcigil, E. (2007). 2006 Fifa Dünya Futbol Kupasındaki gollerin teknik ve taktik kriterlere göre analizi. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 5(4), 157-165.
• Işıkdemir, E. (2020). Futbolda puan ve elem usulüne göre oynanan karşılaşmalarda ev sahibi olmak bir avantaj mıdır?: 2018-2019 Şampiyonlar Ligi analizi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 18(2), 157-165.
• Karasar, N. (2013). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayıncılık
• Kartal, A., & Yıldız, Y. (2023). Futbolda Gol Beklentisi (Xg) Nedir: Şut ve Gol. Spor Bilimleri Alanında Güncel Yaklaşımlar-II, 41.
• Kaya, S., & Kılınç, H. E. 2024 European Football Championship: An Analysis of goal-scoring patterns. International Journal of Sport Culture and Science, 12(4), 444-460.
• Kubayi, A., & Toriola, A. (2019). Trends of Goal Scoring Patterns in Soccer: A Retrospective Analysis of Five Successive FIFA World Cup Tournaments. J Hum Kinet, 69, 231-238. https://doi.org/10.2478/hukin-2019-0015
• Leite, W. S. (2013). Euro 2012: analysis and evaluation of goals scored. International Journal of Sports Science, 3(4), 102-106.
• Liu, T., García-de-Alcaraz, A., Wang, H., Hu, P., & Chen, Q. (2021). Impact of scoring first on match outcome in the Chinese Football Super League. Frontiers in Psychology, 12, 662708.
• López-Araya, S., Sánchez-Ureña, B., Gómez-Ruano, M. Á., & Ibáñez, S. J. (2025). Analysis of the differences in the 2023 FIFA Women’s World Cup according to match outcome and confederation of origin. International journal of performance analysis in sport, 1-15.
• Martínez Martínez, F. D., & González-García, H. (2019). Effect of scoring first and match period in football world cup and UEFA EURO. European Journal of Human Movement, 42, 123-137.
• Michailidis, Y., Michailidis, C., & Primpa, E. (2013). Analysis of goals scored in European Championship 2012. Journal of Human Sport and Exercise, 8(2), 367-375.
• Mitrotasios, M., & Armatas, V. (2014). Analysis of goal scoring patterns in the 2012 European Football Championship. The sport journal, 19(1), 11.
• Njororai Simiyu, W. (2013). Analysis of goals scored in the 2010 world cup soccer tournament held in South Africa. Journal of Physical Education and Sport, 13, 6-13. https://doi.org/10.7752/jpes.2013.01002
• Palomino, F., Rigotti, L., & Rustichini, A. (1998). Skill, strategy and passion: An empirical analysis of soccer. In Econometric Society World Congress 2000 Contributed Papers (No. 1822). Econometric Society.
• Sarmento, H., Clemente, F. M., Afonso, J., Araújo, D., Fachada, M., Nobre, P., & Davids, K. (2022). Match analysis in team ball sports: an umbrella review of systematic reviews and meta-analyses. Sports Medicine-Open, 8(1), 66.
• Tokul, E. (2017). 2016 Avrupa Futbol Şampiyonası'nda atılan gollerin ve şutların teknik ve taktik kriterler açısından incelenmesi, (Yüksek Lisans tezi). Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Muğla.
• Travassos, B., Davids, K., Araújo, D., & Esteves, T. P. (2013). Performance analysis in team sports: Advances from an Ecological Dynamics approach. International journal of performance analysis in sport, 13(1), 83-95. UEFA.com. (2024).
• Wright, C., Atkins, S., Polman, R., Jones, B., & Sargeson, L. (2011). Factors associated with goals and goal scoring opportunities in professional soccer. International journal of performance analysis in sport, 11(3), 438-449.
• Yiannakos, A., & Armatas, V. (2006). Evaluation of the goal scoring patterns in European Championship in Portugal 2004. International journal of performance analysis in sport, 6(1), 178-188.
• Yolgörmez, A. C., & Tütüncü, O. (2023). 2022 FIFA Katar Dünya Kupası'nda gerçekleşen gollerin analizi. Spor Bilimleri Dergisi, 34(3).