UNE ÉVALUATION SUR LE DÉVELOPPEMENT DE LA PERCEPTİON ET LES DROITS DES FEMMES DANS LE MONDE ET LA SOCIÉTÉ TURQUE DANS LE PROCESSUS HISTORIQUE

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 1, 1 - 25, 31.01.2019

Hürol Erbay

Öz

ABSTRACT

Depuis
la création, les femmes sont l'élément principal qui assure
l'existence de l'humanité sur terre. Cet élément principal qui
donne la première éducation aux êtres humains et qui constitue
environ la moitié du peuple, n'a pas pu prendre l'endroit où qu' on
a été mérité dans la vie sociale depuis les temps historiques. La
perception de femme de chaque société; ont pris forme dans la
direction de leurs croyances, traditions et style de vie. Cette
perception, ancrée dans le temps avait été répercuté sur le
langage, les œuvres, les attitudes et les comportements des
sociétés. En raison de la perception négative du genre, dans
certaines sociétés, toutes les formes de discriminations et de
violence ont été appliquées aux filles et aux femmes.
Cette discrimination et violence; qui causent de
nombreux effets néfastes sur les domaines individuels, familiaux et
sociaux avaient marginalisé plus ou moins les femmes dans chaque
société et l'avaient éloigné les femmes de la vie sociale. Les
droits des femmes étaient entrés dans l'ordre du jour de l'opinion
publique afin de répondre aux nouveaux besoins découlant des
développements sociaux, politiques, militaires et économiques qui
ont eu lieu au cours des siècles derniers dans le monde, Dans cette
étude premièrement, on avait touché aux attitudes et aux
comportements de certaines sociétés envers les filles et les femmes
dans le passé. Puis, on avait examiné les décisions prises et les
travaux effectués sur les droits des femmes par des grandes
organisations internationales. Ensuite dans ce contexte on avait
tenté d'évaluer la société Turque et
les droits fondamentaux accordés aux femmes pendant la période
républicaine, ainsi que des travaux juridiques
importants
et des statistiques sur la violence contre les femmes.

Anahtar Kelimeler

Droits des femmes, Genre social, Violence, Traditions, Mariage, Esclavage, Turcs, Organisations internationales

TARİHSEL SÜREÇTE DÜNYADA VE TÜRK TOPLUMUNDA KADIN ALGISI VE HAKLARININ GELİŞİMİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Öz

ÖZ

Yaratılıştan
bu yana yeryüzünde insanlığın varlığını sağlayan ana unsur
kadınlardır. İnsanların yaklaşık yarısını oluşturan ve
insanlığa ilk eğitimini veren bu ana unsur, tarihi çağlardan bu
yana toplumsal yaşamda hak ettiği yeri alamamıştır. Her toplumun
kadın algısı; kendi inançları, gelenekleri ve yaşam biçimi
doğrultusunda şekil almıştır. Zamanla kökleşen bu algı,
toplumların diline, yapıtlarına, tutum ve davranışlarına
yansımıştır. Olumsuz cinsiyet algısı nedeniyle bazı
toplumlarda, kız çocukları ile kadınlara ayrımcılık ve
şiddetin her türlüsü uygulanmıştır. Bireysel, ailesel ve
toplumsal alanda birçok zararlı etkilere neden olan bu ayrımcılık
ve şiddet; az veya çok her toplumda kadını ötekileştirip,
toplumsal yaşamdan uzaklaştırmıştır. Dünyada son asırlarda
meydana gelen sosyal, siyasal, askerî ve ekonomik gelişmeler
neticesinde ortaya çıkan yeni ihtiyaçları gidermek amacıyla
kadın hakları, kamuoyunun gündemine girmiştir. Bu çalışmada
önce, bazı toplumların geçmişte kız çocukları ile kadınlara
karşı takındıkları tutum ve davranışlara değinilmiştir.
Müteakiben kadın hakları konusunda bazı uluslararası kuruluşlar
tarafından alınan önemli kararlar ve çalışmalar ele alınmıştır.
Bu bağlamda özellikle Türk toplumu ile Cumhuriyet döneminde
kadınlara sağlanan temel haklar ile kadına karşı şiddetle
ilgili önemli yasal çalışmalar ve bazı istatistiksel veriler
değerlendirilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kadın Hakları, Toplumsal Cinsiyet, Şiddet, Gelenekler, Evlilik, Kölelik, Türkler, Uluslararası Kuruluşlar

Kaynakça

• 112 Acil çağrı Merkezleri Kuruluş, Görev ve Çalışma Yönetmeliği, T.C. Resmî Gazete No.: 290002, 16 Mayıs 2014.
• 6284 Sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun, T.C. Resmî Gazete No.: 28239, 20.03.2012.
• 6284 Sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Yönelik Şiddetin Önlenmesine Dair Kanuna İlişkin Uygulama Yönetmeliği, T.C. Resmî Gazete No.: 28532, 18.01.2013.
• 6701 Sayılı Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu Kanunu, T.C. Resmî Gazete No.: 29690, 20.04.2016.
• Akduman, İrem, “Aile İçi Şiddet Bağlamında Takipçi Taciz”, Suç Önleme Sempozyumu, 7-8 Ekim 2011, Bursa, Bursa Emniyet Müdürlüğü Yayınları No. 1, 2012.
• Arsal, Sadri Maksudi, Türk Tarihi ve Hukuk, Türk Tarih Kurumu, Ankara, 2014.
• Atatürk, Gazi Mustafa Kemal, Nutuk, Türk Tarih Kurumu, Ankara, 2012.
• ATO Raporu 2, 2004, http://www.turkhukuksitesi. com/showthread.php? T=3504.
• Bakım, Sevi, ''Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Kararları Çerçevesinde Cinsiyet Ayrımcılığı'', Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, C. 22, Sayı: 3, 2016.
• Belek Erşen, Umut, ''Birleşmiş Milletler Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi ve Denetim Mekanizması'', Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 2016.
• Benazus, Hanri, Bir Millet Böyle Doğdu Türk Kadınının Uyanışı, Toplumsal Dönüşüm Yayınları, İstanbul, 2005.
• Berbercan, Mehmet Turgut, ''Türk Yazı dilinin Tarihî Dönemleri ve Orta Türkçenin Yeri Meselesi'', Tarih Okulu Dergisi (TOD), Yıl: 7, Sayı: XVII, Mart 2014.
• Birleşmiş Milletler Dünya Ekonomik Forumu Küresel Cinsiyet Eşitsizliği Raporu, 2017., http://www3.weforum.org/docs/WEF_GGGR_2017.pdf.
• Bulut, Sedef, ''Türkçülerin Penceresinden Osmanlı'da Kadın Meselesi ve Orta Asya Referansı'', Tarihin Peşinde Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 2013, Sayı: 10, s. 313-336.
• CEDAW Komitesinin Nihai Yorumları (2016), (CEDAW/TUR/CO/7), http://www.un.org.tr/humanrights/images/pdf/CEDAW-Komitesinin-Nihai-Yorumlari.pdf.
• Çakır, Serpil, Osmanlı Kadın Hareketi, Metis Yayınları, İstanbul, 2013.
• Çüçen, A. Kadir, İnsan Hakları, MKM Yayıncılık, Bursa, 2012.
• Dikmen, Mehmet (Ed.), Osmanlıca- Türkçe Sözlük, Türdav, İstanbul, 2011.
• Doğan, Murat, “Türk Medeni Kanunu’nun Evliliğin Genel Hükümleri Bakımından Getirdiği Yenilikler”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 52, Sayı: 4, 2003.
• Durmuş, Mustafa, Tomris'ten Rabiaya, Hermes, Ankara, 2017.
• Duroğlu, Sibel, Türkiye'de ilk Kadın Milletvekilleri, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 2007.
• Dünya Tarihi Ansiklopedisi, Milliyet, İstanbul, 1991.
• Ekinci, Necdet (Çev.), Türkiye'de Yunan Vahşeti, Yeniden Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Yayınları, Antalya, 2006, s. 37.
• Eraslan, Levent, ''Tarihsel Perspektiften Öğretmenlik Mesleği'', https://leventeraslan. files.wordpress.com/2015/11/levent- eraslan-makale-4.pdf.
• Erkan, Vehbi Umut ve Merhacı, Selin Özden, Türk Medeni Kanunu ve ilgili Mevzuat Madde Gerekçeleri İsviçre Medeni Kanunu, Almanca ve İngilizce İlgili Madde Metinleri, Savaş Yayınevi, Ankara, 2015.
• Ertan, Temuçin Faik, “Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Hukuk Reformuna Genel Bir Bakış”, Prof. Dr. Abdurrahman Çaycı’ya Armağan, Hacettepe Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü, Ankara, Ağustos 1995.
• Evlendirme Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, T.C. Resmî Gazete No.: 30258, 02.12.2017.
• Grolier International Amaricana Encyclopedia, Medya Holding A.Ş., İstanbul, 1993.
• Gülensoy, Tuncer, Türkiye Türkçesindeki Türkçe Sözcüklerin Köken Bilgisi Sözlüğü, Türk Dil Kurumu, Ankara, 2011.
• Gültepe, Necati, Türk Kadın Tarihine Giriş, Ötüken Neşriyat, İstanbul, 2013.
• Gümüş, Adnan, “Şiddet Türleri”. Toplumsal Bir Sorun Olarak Şiddet Sempozyumu, Ankara, Eğitim Sen Yayınları, 2006.
• Günay, Hüseyin, “6284 Sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun ve Yargısal Uygulamalar”, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Kadına Yönelik Şiddetle Mücadelede Kolluğun Rolü ve Önemi Konferansı, Jandarma Okullar Komutanlığı Ankara, 2012.
• Güncel Türkçe Sözlük, Türk Dil Kurumu, www.tdk.gov.tr/
• Gündüz, Ahmet ''Tarihi Süreç İçerisinde Türk Toplumunda ve Devletlerinde Kadının Yeri ve Önemi'', The Journal of Academic Social Science Studies, Ankara, Volume 5, Issue 5, October 2012.
• Güneş, Mehmet, "Osmanlı Dönemi Nüfus Sayımları ve Bu Sayımları İçeren Kayıtların Tahlili’’ Gazi Akademik Bakış, C. 8 Sayı: 15, Eylül 2015.
• İlal, Ersan, ''Magna Carta'' İstanbul üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, C. 34, Sayı 1-4, 1968.
• İstatistiklerle Kadın 2016, Haber Bülteni, Türkiye İstatistik Kurumu, Sayı 24643, 07.03.2017, http://www.tuik.gov.tr/HbPrint.do?id=24643.
• Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu 2016 Yılı Raporu, http://kadincinayetlerinidurduracagiz.net/veriler/ 2786/ kadin-cinayetlerini-durduracagiz-platformu-2016-yili-raporu.
• Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu 2017 Veri Raporu, http://kadincinayetlerinidurduracagiz.net/ veriler/2845/kadin-cinayetlerini-durduracagiz-platformu-2017-veri-raporu.
• Karadoğan, Umut ''Meşrutiyet Döneminde Hukuksal ve Toplumsal Alanda Kadın Algısı, Nisa Hapishaneleri Örneği'', Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi, 5 (17), 2018.
• Kâşgarlı Mahmud, Divanü Lûgat-it-Türk, Çev. Atalay, Besim, Türk Dil Kurumu, Ankara, 2013.
• Korkmaz, Murat; Demiray, Emine, Sevil, Ümran vd.; Dünyada, Türkiye’de Kadın ve Şiddet, Nobel Akademik Eğitim Danışmanlık Tic. Ltd. Şti., Ankara, 2015.
• Meydan, Sinan, 1923 Kuruluş Ayarlarına Dönmek, İnkılap Kitabevi, İstanbul, 2017.
• Milletlerarası Ahvali Şahsiye Komisyonu Genel Kurulunun 16 Numaralı Tavsiye Kararı, 1976, http://www.ciec1.org/SITECIEC/PAGE_Recommandations/.
• Özön, Nijat, Türk Sineması Tarihi 1896-1960, Doruk, İstanbul, 2013.
• Öztürk, Necla, ''Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanunun Getirdiği Bazı Yenilikler ve Öneriler'', İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 8, Sayı: 1 Yıl: 2017.
• Parlatır, İsmail, ''Osmanlı Sosyal Hayatından Köleliğin Kaldırılışı'', http://dergiler.ankara.edu.tr/ dergiler/26/1029/12462.pdf.
• Sami, Şemseddin, Kamus-ı Türkî, Hazırlayan Paşa Yavuzaslan, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara, 2015.
• Sever, D. Çiğdem, “Kadına Karşı Ev içi Şiddette Devletin Sorumluluğu ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Opuz v. Türkiye Kararı”, Atılım Sosyal Bilimler Dergisi, C. 1, Sayı 2, 2012.
• T.B.M.M. Tutanak Dergisi, Dönem: 21, C. 76, Yasama Yılı: 4, Birleşim 24, 22.11.2001.
• T.B.M.M. Tutanak Dergisi, Dönem: 24, C. 15, Yasama Yılı: 2, Birleşim 76, 08.03.2012.
• T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele Ulusal Eylem Planı 2012-2015, Ankara, 2012.
• T.C. Anayasası, T.C. Resmî Gazete No.: 17863 Mükerrer, 09 Kasım 1982.
• Tellioğlu, İbrahim, ''İslam Öncesi Türk Toplumunda Kadının Konumu Üzerine'', Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi [TAED], Sayı 55 Kış, Erzurum, 2016.
• The Global Gender Gap Report 2017, https://www.weforum.org/reports/the-global-gender-gap-report-2017.
• The Journal of Academic Social Science Studies, Ankara, Volume 5, Issue 5, October 2012.
• Türkçe Sözlük, Dil Derneği, Ankara, 1999.
• Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu, 6701 Sayılı Kanun, T.C. Resmî Gazete No.: 29690, Tarih: 20.04.2016.
• Uzun, Hakan, ''Yazdığı Eserlerde Atatürk'ü Tanımak ve Anlamak: M. Kemal Atatürk'ün Karlsbad Hatıraları'', Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, Sayı 59, Güz 2016.
• Velidedeoğlu, Meriç, ''Göksel Dinler Kadınlara Nasıl Bakıyor'', http://dergipark.gov.tr/download/article-file/7125.
• Yaraman, Ayşegül, Türkiye'de Kadınların Siyasal Temsili Dişiliksiz Siyaset, Bağlam Yayıncılık, İstanbul, 2015.
• Yücel, İrfan, Peygamberimizin Hayatı, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, Korza Yayın Basım, Ankara, 2105.