1930-1950 Yılları Arası Kırklareli Konutlarının Cephe Özelliklerinin Belirlenmesi

Yıl 2022, Cilt: 1 Sayı: 2, 147 - 159, 16.03.2023

Ali Mülayim

Öz

Cumhuriyet dönemi temel hedefi olan modernleşmenin yansımaları tüm alanlarda hissedilmiştir. 20.yy. başlarından itibaren, özellikle de Cumhuriyetin ilanından sonra modern aile yapısı ve dolayısıyla modern konut özendirilmiştir. Oda takımı kavramı ile birlikte mimari biçimlenişte değişmiştir. Erken Cumhuriyet Dönemi Kırklareli Konutlarının araştırıldığı bu makalede, Kırklareli merkezde bulunan modern konutlar incelenmiştir. Konutlar araştırılırken benzer ya da farklı yönleri irdelenmiş, Türkiye’den ve Avrupa’dan benzer örnekleri üzerinden cephe ve planlar incelenmiştir. Cephe özelliklerinde dairesel kavisli pencereler ayırıcı bir özellik olarak karşımıza çıkmıştır. Modern dönem Kırklareli konutlarında belirgin bir şekilde Art Deco üslubunun izleri görülmüştür. Bu makalenin 1930-1950 yılları arasında Kırklareli konutlarının cephe özelliklerinin tanımlanması hususunda literatüre katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Erken Cumhuriyet Dönemi, Modern Konut, Art Deco Üslubu, Kırklareli Konutları

Determination of Facade Characteristics of Kırklareli Houses Between 1930-1950

Öz

The reflections of modernization, which was the main goal of the Republican period, were felt in all areas. From the beginning of the 20th century, especially after the proclamation of the Republic, modern family structure and therefore modern housing were encouraged. With the concept of the room set, the architectural form has changed. In this article, in which the Early Republican Period Kırklareli Houses are researched, the modern houses in the center of Kırklareli are examined. While researching the houses, similar or different aspects were examined, facades and plans were examined through similar examples from Turkey and Europe. Circular curved windows have been found as a distinctive feature in the façade features. Traces of Art Deco style are evident in the modern period Kırklareli residences. It is thought that this article will contribute to the literature in defining the facade features of Kırklareli houses between 1930-1950.

Anahtar Kelimeler

Early Republican Period, Modern Housing, Art Deco Style, Kırklareli Houses, Early Republican Period, Modern Housing, Art Deco Style, Kırklareli Houses

Kaynakça

• Aslanoğlu, İ. (2010), “Erken Cumhuriyet Dönemi Mimarlığı, Bile Kültür Sanat”, İstanbul.
• Aslanoğlu, İ. (1980) "Erken Cumhuriyet Dönemi Mimarlığı", ODTÜ Yayını, Ankara.
• Alsaç, Ü. (1976) “Türkiye’de ki Mimarlık Düşüncesinin Cumhuriyet Devrimindeki Evrimi” Karadeniz Teknik Üniversitesi Yayını. Trabzon.
• Arif, B. (1932) “Türk Şehirlerinin Bünyesi” ARKİTEKT Cilt: 1932 Sayı: 1932-01(13) Sayfa: 1-3 http://dergi.mo.org.tr/dergiler/2/77/770.pdf
• Atasoy, B. "Afife Batur Söyleşi" http://www.arkitera.com/soylesi/index/detay/mimarlik -tarihi-soylesileri--afife-batur/550. Erişim: 25.11.2013.
• Azsöz, G. P. (2022) Kırklareli Merkez Burhanettin ve Mustafa İnci Evi İncelemesi, Cumhuriyet Dönemi Konut Mimarisi. Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 3(1), 50-75.
• Batur, A. (1993) "Art Deco" İstanbul Ansiklopedisi, Cilt;1, Kültür Bakanlığı ve Tarih Vakfı Yayın, S: 326-327. İstanbul 1993,
• Bayer, P. (1992) "Art Deco Architecture", Thames And Hudson Ltd., London,
• Bozdoğan, S. (2002) "Modernizm ve Ulusun İnşası", Metis Yayınları, İstanbul.
• Doğruöz, T. (2011) "Kırklareli Tarihine Işık Tutacak Bir Eser: Türkiye’nin Sıhhi-i İçtimai Coğrafyası Kırklareli Vilayeti", History Studies International Jurnal Of Study.
• Franck, O. A. (2013) "Erken Cumhuriyet Dönemindeki Almanca Konuşan Mimarlar", http://www.goethe.de/ins/tr/ank/prj/urs/arc/trindex.htm#. Erişim: 25.11.2013.
• Fravalo, F. (2014) "L'Hôtel du Collectionneur - Pavillon Ruhlmann", http://www.histoire-image.org/pleincadre/index.php?i=1030 Erişim: 02.03.2014.
• Hasol, D. (2013) "Mimarlığı Tanımlamak", http://www.doganhasol.net/Articles/mimarligi-tanimlamak_10588.html. Erişim: 25.11.2013
• Kaprol, T. (2000) “Bursa’da 1930-1950 Yıllarında İnşa Edilmiş Konutların Cephe Özelliklerinin Değerlendirilmesinde Tipolojik Bir Yöntem Denemesi” Doktora Tezi
• Karaçam, N. (1995) Efsaneden Gerçeğe Kırklareli, Kırklareli: Belediye Başkanlığı Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü.
• Kırklareli Valiliği, (1967) Kırklareli 1967 İl Yıllığı, , 1967
• Özakbaş, D. (2007) “Cumhuriyet Dönemi (1923-1940) İstanbul Konut Mimarisi”, (Yüksek Lisans Tezi), MSGSÜ, İstanbul.
• Özbayraktar, M. (1996) "20.yy Mobilya Tasarımı İle Mimarlığı Üzerine Karşılaştırmalı Bir İnceleme", Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Y.L Tezi.
• Özer, B. (1964) “Rejyonalizm, Üniversalizm Ve Çağdaş Mimarimiz Üzerine Bir Deneme” İTÜ Mimarlık Fakültesi Yayını. İstanbul.
• Özgüven, B. (2009) "Art Deco Architecture in Istanbul", Thirteenth International Congress Of Turkish Arts , Budapeşte.
• Özkan, B. (2013) “Kırklareli Omurgalı Faunası” T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı, İstanbul Orman Bölge Müdürlüğü, Kırklareli Orman İşletme Müdürlüğü.
• Polatkan, H ve Özer, F. (2006) "Art Deco Mimarlığının Kavramsal İçeriği", İstanbul Teknik Üniversitesi Dergisi, Cilt 5, Sayı 1.
• Polat, A. (2011) "20.yy Yapılarını Koruma Sorunları", Mimar.İst, Sayı:39, S; 45-54.
• Turan, G. (2009) "Türkiye’de Erken Cumhuriyet Dönemi Zanaat Ve Endüstri Üretiminde Tasarım", Doktora Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
• Uzunaslan, Ş. (2002) "Erken Cumhuriyet Dönemi Konutlarında Mekan ve Mobilya", Sanatta Yeterlilik Tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, İstanbul.
• Ülker, B. ve Azsöz, G. P. (2020) Burhanettin ve Mustafa İnci evi, Kırklareli - 2020 Docomomo poster sunumları
• Zafer, A. (2011)"İstanbul’un Fark Edilmeyen “Modernite”si", Mimar.İst, Sayı:39, S; 67-72.
• URL 1 "Şapka Devrimi", http://www.haksozhaber.net/tcnin-sapka-ile-cag-atlamasi-18018h.htm. Erişim:17.02.2014.
• URL 2 "Daily Express Binaları", http://en.wikipedia.org/wiki/Daily_Express_Building,_Manchester. Erişim 11.02.2014.
• URL 3 Mimarlar Odası Dergisi, "Taşçı Salih Evi", http://dergi.mo.org.tr/dergiler/2/126/1458.pdf. Erişim: 11.02.2014.
• URL 4 Batır 4.fr. Le Numero. Revue Mensuelle Illustree D’Arcitecture. D’Art et de Decoration 1940. s4. sayfa 14 https://en.calameo.com/read/00211003372e29f9d5212
• URL 5 Pauline Van Dijk, Immeubles à appartements, Régıon De Bruxelles-Capıtale http://patrimoine.brussels/liens/publications-numeriques/versions-pdf/bvah /imme ubles -a-appartements-de-lentre-deux-guerres
• URL 6 Avenue du General de Gaulle 36-37, page publicitaire de la Maison Helman, Reconstruction, 3, 1941, s.p. https://monument. heritage.brussels /fr/buildings/ 19563#&gid=null&pid=5
• URL 7 Avenue du Général de Gaulle 36-37, Plan D’un Etage Type, , L’Art de Bâtir, 6, 1941, p. 18. https://monument.heritage.brussels/fr/buildings/19563#&gid=null&pid=4
• URL 8. https://www.gzt.com/arkitekt/ayaspasa-inonu-caddesi-ve-bosfor-apartmani-3711 163