İLİM VE TALİM YOLUNDA 40 YIL: PROF. DR. ÂDEM CEYHAN’IN HAYATI VE İLMÎ ÇALIŞMALARI

Yıl 2024, , 223 - 298, 30.06.2024

İlyas Kayaokay

https://doi.org/10.58659/estad.1492865

Öz

1964 yılında Sivas’ın Şarkışla ilçesine bağlı Harun köyünde doğan Âdem Ceyhan, ilk tahsilini Berlin’de tamamlamış; 1977’de yurda dönüp orta öğrenimine İstanbul’da devam ederek 1984’te Sivas Gazi Lisesi’nden mezun olmuştur. Aynı yıl Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’ne girmiş; 1988’de lisans öğrenimini tamamlamıştır. Anılan senede adı geçen üniversiteye bağlı sosyal bilimler enstitüsünde yüksek lisansa başlayan Ceyhan, 1990’da Edirneli şair Enis Receb Dede’nin hayatı ve divanı hakkındaki teziyle bu çalışmasını bitirmiştir. Doktorasına Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsünde başlayan Ceyhan, 1994’te Bedr-i Dilşâd’ın Murad-nâme’si isimli teziyle doktor unvanını almış; 1995 yılında Celal Bayar Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde öğretim üyesi olarak ilim dalıyla alâkalı çeşitli dersler vermiştir.

2000 yılında makale, bildiri gibi yayınları ve Türk Edebiyatında Hazret-i Ali Vecizeleri hakkındaki kitabıyla doçent unvanını almış; 2007’de profesörlüğe yükseltilmiştir. Lisans ve lisansüstü dersleriyle birlikte kitap, makale, bildiri gibi çalışmalarını sürdüren Ceyhan, adı geçen bölümde 2008-2018 yılları arasında bölüm başkanlığı yapmıştır. 2020 Şubat’ında Manisa Celal Bayar Üniversitesi’nden ayrılan Ceyhan, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Eğitim Fakültesi Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Bölümünde bir yıl çalıştıktan sonra 2021’de aynı üniversitenin Edebiyat Fakültesi Türk Halkbilmi Bölümüne geçmiş olup burada görevine devam etmektedir.
Bu yazıda, Klâsik Türk Edebiyatı, Tasavvufî Türk Edebiyatı, Yeni Türk Edebiyatı gibi bilim dallarına dair kırk küsur yıldır yayınlar yapan Prof. Dr. Âdem Ceyhan’ın kısaca hayat hikâyesinin kaleme alınması ve makale, bildiri, kitap neşri ve diğer akademik faaliyetleri hakkında bilgi verilmesi hedeflenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Hz. Ali, türkçe, edebiyat, araştırma, şiir, kırk hadis

Kaynakça

• Arı, Abdullah. (2010), Sufi Araştırmaları, Kış, c. 1, s. 1, s. 93-94.
• Avcı, İsmail (2006). “Âdem Ceyhan, Türk Edebiyatı’nda Hazret-i Ali Vecizeleri”, Öncü Kitap, Ankara, 559 s.”, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2, s.110-114.
• Avcı, İsmail. “Ceyhan, Âdem (2006), Türk Edebiyatı’nda Hazret-i Ali Vecizeleri”, Öncü Kitap, Ankara, 559 s. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 3/1 Winter, s. 405-408.
• Aybay, Hatice (2017). “A’mâk-ı Hayâl’in Yeni Bir Yayını”, Bartın Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi Dergisi, c. 4, S. 7, s. 53-58.
• Ayten, Emine (2010). “Türk Edebiyatı’nda Hazret-i Ali Vecizeleri”, Ayraç, Aylık Kitap Tahlili ve Eleştiri Dergisi, Haziran Temmuz, 9, 66-67.
• Bâkiler, Yavuz Bülent (2011). “Hz. Ali’nin vecizeleri”, Türkiye gazetesi, (10 Temmuz 2011):
• Ceyhan, Âdem (2014). “Bir Yüksek Lisans Hikâyesi”, Berceste Aylık Kültür Sanat Edebiyat Dergisi, 143, s. 15-22.
• Doğan, Okan (2023).”Tuhfetü’l-İhvân (Dostlara Armağan) Hazret-i Ali’nin Yüz Sözü, Prof. Dr. Âdem Ceyhan ve
• Muhammet H. Cankurt (Çeviren ve Açıklayan: Vardarlı Abdülhâdî Efendi), Aksaray Valiği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Yayınları, ISBN: 978-975-17-4963-5, Aralık 2021, 100 sayfa.” Mecmua, Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, S. 15, s.188-191.
• Eren, Fâzıle (2006). Edebiyat Otağı, 11, Ağustos, s. 46.
• Günaydın, Yusuf Turan (2008) Hece, yıl: XII, Kasım, 143 s. 159-160.
• Kayaokay, İlyas (2016). “Recâî-zâde Mahmûd Ekrem’in Ders Notları: Kudemâdan Birkaç Şâir”, Hikmet-Akademik Edebiyat Dergisi, Nisan, 2/ 4, s. 88-93
• Öztekin, Nezahat (2004). “Niyâzî-i Mısrî’nin Tuhfetü’l-uşşâk’ında Panteizmin İzleri”, Bursa’da Dünden Bugüne Tasavvuf Kültürü-3, Bursa Kültür Sanat ve Turizm Vakfı Yay. Bursa, s. 273-289.
• Öztekin, Nezahat (2006). İbn Arabî, Tuhfetü’l-uşşak ve Turfetü’l-Müştak, Niyâzî-i Mısrî Şerhi, Akademi Kitabevi Yay.
• “Prof. Dr. Âdem Ceyhan’ın kitabı yayınlandı” (2014), Hürışık gazetesi, Manisa, (6 Mayıs).
• Sarıkaya, Meliha Y. (2008). “Âdem Ceyhan, Türk Edebiyatı’nda Hazret-i Ali Vecîzeleri”, Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, 34, s. 259-263.
• Sevgi, Ahmet. Yeniçağ gazetesi (17 Ekim. 2008)
• Sevinç, İsmail “Âdem Baba’dan Nükteler- I”, Edebiyat Otağı, 3/33, (2008): 35-37.
• Sezer, Aynur (2009). “Alın, Okuyun, Koklayın…”, Hayat Ağacı, Sivas şehir kültürü dergisi, sayı 13, s. 47.
• Şen, Can (2010). “Ayla Demiroğlu Kitabı Üzerine”, Müsvedde, Nisan Mayıs, 10, s. 27.
• Türküm, Mehmet Tevfik (2018). “Nâbî’ye Göre Eğitim”, Bir Devr-i Kadîm Efendisi Prof. Dr. Tahir Üzgör’e Armağan, Ankara, s. 646-679.
• Yazıcı, Tahsin (1996). “Gülistân”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, İstanbul, c. 14, s. 240-241.
• Yıldız, Alim (2006). Ay Vakti, Temmuz Ağustos, 6/70-71, 40.
• Yıldız, Alim (2003). Sivaslı Şairler Antolojisi, Sivaslılar Vakfı, İstanbul.
• Yıldızeli, Ecem (2024). “Sad-Kelime-i Hz. Ali (Hz. Ali’nin Yüz Sözü), Prof. Dr. Âdem Ceyhan”, Külliyat, Nisan, S. 23, s. 126-130.