TAHİR NADİ’NİN II. ABDÜLHAMİD’LE İLGİLİ BİR MEDHİYESİ

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 4, 617 - 625, 23.12.2025

Alim Yıldız

https://doi.org/10.58659/estad.1820288

Öz

Sultan II. Abdülhamid saltanat yıllarında yapmış olduğu icraatlarıyla hakkında birbirinden çok farklı görüş ve iddialara konu olan bir Osmanlı hükümdarıdır. Yönetim tarzıyla ilgili birçok yazar ve şairin hakkında yazdığı yazı ve şiirleri bulunmaktadır. Abdülhamid’le ilgili şiir kaleme alan şairlerden birisi de Tahir Nadi’dir (1876-1952). Sivas’ın Divriği ilçesinde doğan ve babasının memurluk görevinden dolayı Kilis ve Kahramanmaraş’ta ilk eğitimini alan Tahir Nadi daha sonra İstanbul’da Üsküdar idadisini bitirmiştir. Yükseköğrenimini İstanbul Dârü’l-fünûn Edebiyat Fakültesinde tamamlayarak öğretmen olmuştur. Mardin’de başlayarak Selanik, Ankara, Kerkük, Basra ve İstanbul’un çeşitli okullarında kırk beş yıl müddetince Farsça ve Türkçe öğretmenliği yapan Tahir Nadi aynı zamanda bir şairdir. Mardin’de öğretmenken yazmış olduğu Mevlid isimli eseri eski ve yeni harflerle iki kez basılmıştır. Eğitimciliğinden ziyade hiciv yönüyle tanınan ve hiciv şiirleriyle ünlenen bir şairdir. Birçok kişiye hicviyeler kaleme alan şair, Sultan Abdülhamid aleyhinde yazdığı hiciv şiirlerinden dolayı takibata uğramış ve bu nedenle bir süre de hapis yatmıştır. Böyle olmasına rağmen şairin Sultan Abdülhamid’den övgüyle bahsettiği 15 Ekim 1905 tarihinde “Musavver Terakkî Gazetesi”nde yayımlanan bir şiiri bulunmaktadır. Çalışmamızda işlediğimiz konu Tahir Nadi’nin Sultan Abdülhamid’e hem hiciv hem de övgü şiiri yazmış olmasıdır.

Anahtar Kelimeler

Türk İslam Edebiyatı , Medhiye , II. Abdulhamid , Tahir Nadi , Şiir.

A Tribute by Tahir Nadi About Abdulhamid II

Öz

Sultan Abdulhamid II is an Ottoman ruler who has been the subject of many different opinions and claims about his actions during his reign. Many writers and poets have written articles and poems about his style of government. One of the poets who wrote poems about Abdulhamid is Tahir Nadi (1876-1952). Tahir Nadi, who was born in the Divriği district of Sivas and received his primary education in Kilis and Maraş due to his father's civil service position, later graduated from Üsküdar high school in Istanbul. He completed his higher education at the Faculty of Literature of Istanbul Darü'l-fünûn and became a teacher. Tahir Nadi, who started in Mardin and taught Persian and Turkish in various schools in Thessaloniki, Ankara, Kirkuk, Basra and Istanbul for forty-five years, is also a poet. His work Mevlid, which he wrote while he was a teacher in Mardin, was printed twice in old and new letters. He is a poet who is known for his satire rather than his education and is famous for his satirical poems. The poet, who wrote satires against many people, was prosecuted for his satirical poems against Sultan Abdulhamid and was imprisoned for a while because of them. Despite this, there is a poem published in the “Musavver Terakki Newspaper” on October 15, 1905, in which the poet speaks highly of Sultan Abdulhamid. The subject we deal with in our article is that Tahir Nadi wrote both satirical and praise poems for Sultan Abdulhamid.

Anahtar Kelimeler

Turkish Islamic Literature , Medhiye , II. Abdulhamid , Tahir Nadi , Poetry

Kaynakça

• ASLANOĞLU, İbrahim (2006). Sivas Meşhurları, 2. Cilt, Sivas: Sivas Valiliği Yayınları.
• İNAL, İbnülemin Mahmut Kemal (1988). Son Asır Türk Şairleri, İstanbul: Dergah Yayınları.
• İZ, Mahir (1990). Yılların İzi, İstanbul: Kitabevi Yayınları.
• KÜÇÜK, Cevdet (1988). “Abdülhamid II”, TDV İslam Ansiklopedisi, C. 1, s.s. 216-224.
• OGAN, M. Raif (1953). “Merhum Tahir Nadi”, İslam Dünyası, Cilt: 3, Sayı: 50, s. 11.
• TAHİR NADİ (1905). “Dârü’l-Fünûn-ı Şâhâne Edebiyat Şubesi Mezunlarından Divriğili Tahir Nadi Efendinindir”, Musavver Terakkî Gazetesi, Sayı: [Belirtilmemiş], s. 195.
• - (1953). “Sönen İki Hiciv Yıldızı”, Milli Mecmua, Cilt: 13, Sayı: 12, s. 11.
• YILDIZ, Alim (2009). “Bir Hiciv Şairi: Tahir Nadi”, Cumhuriyet Döneminde Sivas Sempozyumu Bildirileri, (Ed: İdris Ekinci), Sivas: Sivas Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Yayınları, s.s. 545-566.
• YILDIZ, Alim (2003). “Divriğili Bir Şair: Tahir Nadi ve Mevlid’i”, Revak Dergisi, Sayı: 3, s.s. 23-36.