Öz
Kaynakça
- DEFTERÎ. Dîvân-ı Defterî, İstanbul Topkapı Sarayı Kütüphanesi Türkçe Yazmalar R. 796.
- KÜÇÜK, Sabahattin (2018). Bâkî Dîvânı. Kültür ve Turizm Bakanlığı Web site: http//ekitap.kulturturizm.gov.tr., (E.T.: 22.03.2018)
- MÜSTEKİMZÂDE SÜLEYMAN SÂDEDDİN (2000). Mecelletü’n-Nisâb Fi’n-Nisbi Ve’l-Künâ Ve’l-Elkâb. (Tıpkı Basım), Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
- TUMAN, Mehmed Nâil (2001). Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri II, (Haz: Cemal Kurnaz, Mustafa Tatcı), Ankara: Bizim Büro Yayınları.
- ÖZCAN, Abdülkadir (1989). Nev’î-zâde Atâî Hadaiku’l-Hakaik Fi Tekmileti’ş- Şakaik. Ankara: Çağrı Yayınları.
- YUVACI, Bünyamin (2004). Tuhfe-i Nâilî Metin ve Muhteva (II. Cilt s. 735-999), Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi, Sivas.
Öz
Türk edebiyatının umûmî gelişimi
dâhilinde yaklaşık altı yüzyıl devam eden klasik Türk edebiyatı geleneğine
bağlı yüzlerce şair yetişmiştir. Dijital erişim kolaylığıyla gün geçtikçe
eserler ve sanatçılar üzerine yapılan çalışmalar artmakta ve yeni eserler ilim
âleminin istifadesine sunulmaktadır. Dîvân şiiri geleneğinde yetişen
sanatçılardan biri de bu çalışmaya konu olan XVI. yüzyıl Kanûnî Sultan Süleyman
devri şairlerinden Defterî’dir. Kaynaklarda verilen bilgilere göre 914
(1508/1509) yılında doğan Defterî’nin asıl adı Halîl’dir. Çandarlı Kara Halîl
Paşa sülalesinden gelen şair Şeyhülislam Sa’dî Efendi’nin hizmetinde bulunmuş;
Davut Paşa, Atîk Ali Paşa ve Kadızâde Efendi Medreselerinde müderrislik yapmış;
Şehzade Beyazıd’ın oğlu Sultan Orhan’ın lalalığı görevinde bulunmuş ve Budin
kitabetinde görevliyken 976 (1568/1569) yılında vefat etmiştir. Dîvânın
sonundaki tarih beytine göre şair ölümünden 7 yıl önce 969 (1561/1562) yılında
dîvân tertip etmiştir. Defterî’nin bugüne kadar üzerine çalışma yapılmamış
Dîvânı’nın bilinen tek nüshası İstanbul Topkapı Sarayı Müzesi Türkçe Yazmalar
R. 796 arşiv numarasıyla kayıtlıdır. Elli beş varaktan oluşan dîvân nüshasında
210 gazel, 3 kaside, 1 tahmis, 1 muhammes ve 1 tane tarih beyti bulunmaktadır.
Bu çalışmada öncelikle şair hakkında kaynaklardan elde edilen bilgiler
verilecek, ardından Defterî’nin bilinen tek eseri olan Dîvânı şekil ve muhteva
açısından tanıtılacaktır. Yazının sonunda Dîvân’dan seçilen örnek on beş
gazelin transkripsiyonlu metni de verilecektir. İleride yapılacak kapsamlı bir
kitap çalışmasıyla XVI. yüzyıl klasik Türk edebiyatı tarihinde Defterî’nin de yerini
alacağı ümit edilmektedir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- DEFTERÎ. Dîvân-ı Defterî, İstanbul Topkapı Sarayı Kütüphanesi Türkçe Yazmalar R. 796.
- KÜÇÜK, Sabahattin (2018). Bâkî Dîvânı. Kültür ve Turizm Bakanlığı Web site: http//ekitap.kulturturizm.gov.tr., (E.T.: 22.03.2018)
- MÜSTEKİMZÂDE SÜLEYMAN SÂDEDDİN (2000). Mecelletü’n-Nisâb Fi’n-Nisbi Ve’l-Künâ Ve’l-Elkâb. (Tıpkı Basım), Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
- TUMAN, Mehmed Nâil (2001). Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri II, (Haz: Cemal Kurnaz, Mustafa Tatcı), Ankara: Bizim Büro Yayınları.
- ÖZCAN, Abdülkadir (1989). Nev’î-zâde Atâî Hadaiku’l-Hakaik Fi Tekmileti’ş- Şakaik. Ankara: Çağrı Yayınları.
- YUVACI, Bünyamin (2004). Tuhfe-i Nâilî Metin ve Muhteva (II. Cilt s. 735-999), Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi, Sivas.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | MAKALELER |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 28 Şubat 2019 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019 Cilt: 2 Sayı: 1 |
