Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

17. YÜZYILDA YAZILMIŞ MÜTERCİMİ BİLİNMEYEN BİR İLMİHÂL: ENVÂRU’L-KULÛB

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 2, 650 - 666, 30.08.2021

Öz

Davranış bilgisi anlamına gelen ilmihal, bir Müslümanın baş ucundan eksik etmeyeceği temel dinî bilgilerin yer aldığı eser anlamında kullanılmaktadır. Hitap edilen insanların yaşadığı coğrafya ve zamana göre değişiklikler gösterse de herkesin bilmesi elzem olan temel hususları içerir. İmân, ibadet ve ahlak unsurları etrafında şekillenerek kişinin mükellef olduğu görev ve sorumlulukları ve ihtiyaç duyduğu gerekli bilgiyi öğrenmesine yardımcı olur. İlmihâller kendilerine özgü ve diğer fıkhî türlerden ayrılarak özellikle fıkhın tüm konularını barındırmayarak iman ve ibadet gibi özel konuları da içerdikleri, konu ve üslup bakımından ayrışan yönlerinin bulunduğu söylenebilir.

Bu çalışmanın konusunu oluşturan ve mütercimi bilinmeyen Envâru’l-Kulûb adlı mensûr ilmihal, 17. yüzyılda padişah I. Ahmet’in isteği üzerine kaleme alınmış olup Farsça Mesâbîhü’l-Îmân adlı bir eserin tercümesidir. İslâm’ın temel dinî kaidelerini anlatan bu eser 50 bölümden oluşmaktadır. Çalışmamızda, mensur olarak kaleme alınan eserin tespit ettiğimiz yedi nüshasının tanıtımı yapılacak ve eserin muhtevası ortaya konulacaktır.

Kaynakça

  • AKÇAY, Ali İhsan (2011). Türk Edebiyatı’nda Manzûm Akâidnâmeler: İnceleme-Metin, Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi, Bursa.
  • Envâru’l-Kulûb, İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi, Nadir Eserler, No: 297.4, vr. 1b-76a.
  • Envâru’l-Kulûb, Ankara Millî Kütüphanesi, Yazmalar, No: 8126, vr. 1b-202b.
  • Envâru’l-Kulûb, Süleymaniye Kütüphanesi, Hamidiye, No: 628, vr. 1b-204b.
  • Envâru’l-Kulûb, Süleymaniye Kütüphanesi, Kemankeş, No: 291, vr. 1b-200b.
  • Envâru’l-Kulûb, Süleymaniye Kütüphanesi, Nuruosmaniye, No: 2329, vr. 1b-141b.
  • Envâru’l-Kulûb, Süleymaniye Kütüphanesi, Nuruosmaniye, No: 2330, vr. 1b-205b.
  • Envâru’l-Kulûb, Süleymaniye Kütüphanesi, Yazma Bağışlar, No: 4916, vr. 1b-190b.
  • İLHAN, Mevlüt (2016). Kasîde-i Emâlî’nin Türkçe Tercümeleri, Yüksek Lisans Tezi, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Rize.
  • KAÇAR, Mücahit (2018). “Kadızâdelilerin Din ve Ahlâk Anlayışını Yansıtan Bir Eser: Seyyidî’nin Şifâ’-i Kulûb’u”, Amasya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 2, Sayı: 3, s. 77-96.
  • KILAVUZ, A. Saim (1989). “Akâid”, DİA, Cilt: II, s. 212-216.
  • LEVEND, Agah Sırrı (1963). “Ümmet Çağında Ahlak Kitaplarımız”, Belleten, Cilt: XXVII, Sayı: 108, s. 89-115.
  • MURAD, Sibel (2018). Eski Anadolu Türkçesi Dönemine Ait Bir Akâid-Nâme: Envaru’l-Kulûb, Ankara: DBY Yayınları.
  • YAZAR, Sadık (2011). Anadolu Sahası Klasik Türk Edebiyatında Tercüme ve Şerh Geleneği, Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
  • YAZAR, Sadık (2014). “Osmanlı Döneminde Fıkıh Sahasında Yapılmış Türkçe Tercümeler”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, Cilt: 12, Sayı: 23, s. 49-166.
Toplam 15 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm MAKALELER
Yazarlar

Ermiş Dandan 0000-0003-3263-713X

Yayımlanma Tarihi 30 Ağustos 2021
Yayımlandığı Sayı Yıl 2021 Cilt: 4 Sayı: 2

Kaynak Göster

MLA Dandan, Ermiş. “17. YÜZYILDA YAZILMIŞ MÜTERCİMİ BİLİNMEYEN BİR İLMİHÂL: ENVÂRU’L-KULÛB”. Eski Türk Edebiyatı Araştırmaları Dergisi [Journal Of Old Turkish Literature Researches], c. 4, sy. 2, 2021, ss. 650-66.

   TARANDIĞIMIZ İNDEXLER  

Görüntünün olası içeriği: yazılogo.png

DRJI.pngici2.pnglogo.png        CenterLogo.png       ESJIndex_logo.png        Ust_bar_tur1a.jpg scholar_logo_64dp.png                       logo-large-explore.png                           logo.png 


