Değerlendirme ve Yayımlama

Hakem değerlendirmeli bir dergi olarak amacımız, bilimsel bilgi ve anlayışı geliştirmektir. Tüm yazarlar, hakemler ve editörler tarafından uyulması gereken bir dizi etik ilke belirlenmiştir.

Dergilerimize gönderilen tüm makaleler, derginin kapsamı ile olan ilgisi, dil, yazım talimatları, bilime ve özgünlüğe uygunlukları açısından, telif hakkı ihlali ve intihal ile ilgili mevcut yasal gerekliliklerde göz önüne alınarak ön değerlendirmeye tabi tutulur. Yetersiz veya yazar yönergelerine uymayan makaleler hakem incelemesi yapılmadan reddedilebilir.

Konu Editörleri ve alanında uzman araştırmacı hakemler, dergimize gönderilen bilimsel makaleleri değerlendirir. Değerlendirme sürecine kör bir hakem değerlendirme politikası uygulanır. Baş Editör gerekli gördüğü takdirde makale için bir Editör görevlendirebilir veya makalenin bilimsel değerlendirmesini kendisi yapabilir. Editörler ayrıca makalenin bilimsel değerlendirmesi için hakemler atayabilir ve hakemlerin raporlarına dayanarak kararlarını verebilirler. Yazının yayımlanmasıyla ilgili nihai kararı Baş Editör verir.

Makaleler, yayımlanmadığı ve başka bir yerde yayımlanmak üzere değerlendirilmeyeceği kabul edilerek, değerlendirmeye alınır. Yazarlar, makalenin ve ana içeriğinin daha önce başka bir dergide yayımlanmadığını veya yayımlanmak üzere gönderilmediğini onaylamalıdır.

Dergi; yazarlar, editörler ve hakemler için yüksek kaliteli etik standartlarını karşılamak için Yayın Politikası ve Etik yönergelerini uygular:

Baş Editörün / Yardımcı Editörün Görevleri

Dergi Baş Editörü ve Yardımcı Editör, sürecin adil, zamanında, eksiksiz bir şekilde değerlendirilmesini sağlamakla görevlidir.
Baş Editörün başlıca sorumlulukları şunlardır:
• Yayımlanmaya uygun çalışmaları seçmek ve uygun olmayan çalışmaları reddetmek,
• Önemli çalışmaları belirleyerek dergiye yüksek kalitede çalışma teminini sağlamak,
• Derginin etki faktörünü artırmak ve yayım takvimini sürdürmek,
• Derginin gelişimi için stratejik girdi sağlamak,

Alan Editörlerinin Görevleri

Editörlerin temel sorumlulukları şunlardır:
• Bir editör, makaleyi yayım için tarafsız bir şekilde değerlendirmeli ve milliyet, etnik köken, siyasi inanç, ırk, din, cinsiyet, kıdem veya yazarların kurumsal bağlantılarını gözetmeksizin her birini kalitesine göre değerlendirmelidir. Editörler, potansiyel bir çıkar çatışması olduğunda herhangi bir atamayı reddetmelidir.
• Editörler, hakemlere gönderilen belgelerin yazar hakkında bilgi içermediğinden emin olmalı ve bunun tersini de sağlamalıdır.
• Editörler, hakaret içeren ifadeler içermedikçe, hakemlerin yorumları ile kararlarını yazarlara bildirmelidir.
• Editörler, yazar tarafından önerilen bir kişinin hakem olarak atanmaması gerektiği yönünde gelen taleplere saygı göstermelidir.
• Editörler ve tüm personel, gönderilen makalenin gizliliğini garanti etmelidir.
• Editörlerin, reddettikleri/kabul ettikleri makalelerle ilgili çıkar çatışması olmamalıdır. Editörler, okuyucuların ve yazarların ihtiyaçlarını karşılamaya ve dergiyi sürekli geliştirmeye çalışmalıdır.

Hakemlerin Görevleri

Hakemlerin temel sorumlulukları aşağıdaki gibidir:
• Hakemler makalelerle ilgili tüm bilgileri gizli tutmalı ve onlara ayrıcalıklı bilgi olarak muamele etmelidir.
• İncelemeler tarafsız bir şekilde, yazara yönelik hiçbir kişisel eleştiri olmadan yürütülür.
• Hakemler, karar sürecine yardımcı olur ve görüşlerini destekleyici argümanlarla açıkça ifade etmelidir.
• Hakemler, incelemelerini derginin belirlediği zaman aralığında ( maksimum otuz beş (35) gün) içinde tamamlamalıdır. Hakem, makalenin incelemesini belirtilen süre içinde tamamlamasının mümkün olmadığını düşünürse, makalenin başka bir hakeme gönderilebilmesi için editörle iletişim kurmalıdır.
• Gönderilen bir çalışmada açıklanan yayınlanmamış materyaller, yazarın yazılı izni olmadan bir hakemin kişisel araştırmasında kullanılmamalıdır. Yayımlanmamış bir çalışmada yer alan bilgiler gizli kalacaktır ve hakem tarafından kişisel kazanç için kullanılmamalıdır.
• Hakemler, rekabet, iş birliği veya diğer ilişkiler veya bağlantılardan kaynaklanan çıkar çatışmalarının olduğu makaleleri incelememelidir.
• Hakemler, yazar tarafından atıf yapılmamış makalelerdeki benzer yayımlanmış çalışmaları tanımlamalıdır. Hakemler ayrıca, makale ile yayımlanmış veya yayımlanmamış diğer materyaller arasında önemli benzerlikler veya örtüşmeler olduğu konusunda Editörleri bilgilendirmelidir.

Yazarların Görevleri

Yazarların temel sorumlulukları aşağıdaki gibidir:
• Yazar(lar), materyalin daha önce yayımlanmamış olduğunu ve makalenin herhangi bir hakkını başka bir yere devretmediklerini teyit etmelidir.
• Yazar(lar) çalışmanın orijinalliğini sağlamalıdır.
• Yazar(lar) intihal veya kendi kendine intihal yapmamalıdır.
• Tüm bilim dallarında yapılan araştırmalar için etik kurul kararı gerektiren klinik ve deneysel insan ve hayvanlar üzerindeki;
* Anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem, deney, görüşme teknikleri kullanılarak katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren nitel ya da nicel yaklaşımlarla yürütülen her türlü araştırmalar
* İnsan ve hayvanların (materyal/veriler dahil) deneysel ya da diğer bilimsel amaçlarla kullanılması,
* İnsanlar üzerinde yapılan klinik araştırmalar,
* Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalar,
* Kişisel verilerin korunması kanunu gereğince retrospektif çalışmalar,
için ayrı ayrı etik kurul onayı alınmış olmalı, bu onay makalede belirtilmeli ve belgelendirilmelidir.
İzinle ilgili bilgiler (kurul adı, tarih ve sayı no) makalenin “Yöntem” bölümünde ve ayrıca ilk/son sayfasında yer verilmelidir.
Makale yükleme esnasında, makale dosyasına ilave olarak Etik Kurul Onay dosyası da sisteme yüklenmelidir.
Ayrıca, olgu sunumlarında, bilgilendirilmiş gönüllü olur/onam formunun imzalatıldığına dair bilgiye makalede yer verilmesi gereklidir.
• Yazar(lar), veri sahteciliği şüphesi varsa, çalışmanın verilerini ve ayrıntılarını editöre vermelidir. Sahte veriler tolere edilmeyecektir. Şüpheli veriler içeren herhangi bir makale kabul edilmeyecektir. Uydurma veya sahte veriler içerdiği tespit edilen bir yayın geri çekilecektir.
• Yazar(lar) iş, araştırma giderleri, danışman giderleri ve fikri mülkiyet gibi çıkar çatışmasına neden olabilecek her şeyi açıklığa kavuşturmalıdır.
• Yazar(lar) derginin gönderim yönergelerine uymalıdır.
• Yazar(lar) herhangi bir zamanda, gönderilen makalede önemli bir hata veya yanlışlık tespit ederse, hata veya yanlışlık ile ilgili editörü bilgilendirmelidir.
• Yazar(lar), çalışmalarının sonuçlarını veya yorumlarını etkileyebilecek herhangi bir finansal veya diğer önemli çıkar çatışmasını yazılarında açıklamalıdır. Tüm finansal destek kaynakları yayın içerisinde “Teşekkür” veya “Destek” başlığı altında belirtilmelidir.
•Sorumlu yazar(lar), tüm uygun olmayan ortak yazarların makalede yer almadığından, değerlendirme başladıktan sonra yazar ismi eklenmediğinden, çıkarılmadığından ve yazarların adres bilgilerinin değişmediğinden ve tüm ortak yazarların makalenin her aşamasında çalışmanın son halini görüp onayladığından emin olmalıdır. Önemli katkılarda bulunanların tümü ortak yazar olarak listelenmelidir. Araştırma çalışmalarının önemli yönlerine katılmış olan diğer kişiler, katkıda bulunanlar olarak kabul edilmeli ve “Yazar Katkısı” başlığı altında listelenmelidir.

Yayınların İptali ve İadeler

Çalışmalar, özgünlüğünü ve güvenilirliğini artırmak ve etik ihlalleri önlemek amacıyla yazarlarına iade edilebilir. Makaleler kabul edilmiş veya yayımlanmış olsa dahi gerekirse yayımdan çekilebilir. Dergilerin Baş Editörleri aşağıdaki durumlarda makaleleri iade etme veya geri çekme hakkına sahiptir:

• Makalenin dergi kapsamında olmadığı durumlarda,
• Makalenin bilimsel niteliği ve içeriği dergi standartlarını karşılamadığında ve hakem değerlendirmesine gerek olmadığında,
• Araştırmadan elde edilen bulguların reddedildiğine dair kanıt olduğunda, (Makalenin başka bir dergi, kongre, konferans vb. tarafından değerlendirme veya yayım sürecinden geçiyor olduğunda)
• Makale, bilimsel yayın etiğine uygun olarak hazırlanmadığında,
• Makalenin başka bir eserle yüksek benzerliğini tespit edildiğinde,
• Makalede başka bir intihal tespit edildiğinde,
• Yazar(lar)ın talep edilen düzeltmeleri, talep edilen süre içinde yapmaması durumunda (Maksimum 21 gün),
• Yazar(lar)ın talep edilen doküman/materyal/veri vb.'yi talep edilen süre içinde teslim etmemesi durumunda,
• Çalışma güncel olmayan veriler içerdiğinde,
• Yazar(lar), makale gönderildikten sonra editör tarafından onaylanmayan değişiklikler yaptığında,
• Değerlendirme sürecine giren makalede bir yazar eklendiğinde/çıkarıldığında, yazarların isim sırası değiştirildiğinde, sorumlu yazar değiştirildiğinde veya yazarların adresleri değiştirildiğinde,
• Etik kurul onayı gerektiren çalışmalarda herhangi bir bilgi ve İzin Belgesi sunulmadığında (geriye dönük çalışmalar dahil),
• İnsan hakları veya hayvan haklarının ihlal edildiği durumlarda,

ETİK KONULAR

İntihal

Başkasının fikirlerinin veya kelimelerinin veya uygun bir alıntı yapılmadan biraz değiştirilmiş olarak kullanılması intihal olarak kabul edilir ve tolere edilmeyecektir. Bir alıntı yapılsa bile, doğrudan diğer yazarların çalışmalarından alınan kelimelerin etrafına tırnak işaretleri konulmamışsa, yazar yine de intihalden suçludur. Yazarların daha önce yayınlanmış kendi sözcüklerinin alıntılı veya alıntısız olarak yeniden kullanılması, kendi kendine intihal olarak kabul edilir.

Alınan tüm makaleler ve makalenin içeriği web sayfası ve akademik yayın veritabanıyla karşılaştıran bir intihal kontrol sistemi olan iThenticate®'e gönderilir. iThenticate® raporuna veya başka herhangi bir bilgi kaynağına dayalı olarak intihal veya kendi kendine intihal yapıldığına karar verilen makaleler değerlendirilmeyecektir.
Açık erişimli tezler yayımlanmış eser olarak kabul edilir ve benzerlik kontrollerine dâhil edilir.
iThenticate® raporundaki benzerlik oranı tek kaynaktan maksimum %11, toplamda ise maksimum %25 olmalıdır.

Çıkar Çatışmaları

İlgili Eskişehir Teknik Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi A - Uygulamalı Bilimler ve Mühendislik dergisi, editörlerin, yazarların veya hakemlerin herhangi bir önemli çıkar çatışması hakkında, herhangi bir eylemin uygun olup olmayacağını belirlemek için bilgilendirilmelidir (örn. bir yazarın yayımlanmış bir esere yönelik çıkar çatışması beyanı veya bir hakemi diskalifiye etme).

Finansal

Makalenin yazarları ve hakemleri, herhangi bir kuruluşta, makalenin yayımlanmasından bir şekilde mali olarak kazanç veya kayıp getirecek finansal bilgiler hakkında dergiyi bilgilendirmelidir.
*Araştırma fonları; bir personel üyesi için fonlar, danışmanlık ücretleri; patent çıkarları gibi bir çıkarınız varsa, beyan edilmesi gereken bir çıkar çatışmanız olabilir.

Diğer ilgi alanları

Editör veya hakem, bilinirse utanç verici olabilecek bir çıkar çatışmasını (örneğin, akademik bir bağlantı veya rekabet veya yakın bir ilişki veya antipati veya makalenin yayımlanmasından etkilenebilecek bir kişi) kamuoyu ile paylaşılabilir.

Çıkar çatışması beyanı

Lütfen şunu unutmayın: Gönderilen tüm yazılar için bir çıkar çatışması beyanı gereklidir. Herhangi bir çıkar çatışma yoksa, lütfen 'Bildirilecek herhangi bir çıkar çatışması olmadığını' makalenizde, Teşekkürlerinizden önceki son bölüm olarak “Çıkar Çatışmaları” başlığı altında belirtin.