ASPİR (Carthamus tinctorius L.) BİTKİSİNDE YABANCI TOZLANMA ORANININ BELİRLENMESİ

Yıl 2020, Cilt: 9 Sayı: 2, 249 - 254, 30.07.2020

Arzu Köse

https://doi.org/10.18036/estubtdc.565172

Öz

Bu
çalışma, aspir bitkisinde yabancı tozlanma oranının belirlenmesi amacı ile
2016-2018 yılları arasında yürütülmüştür. Araştırmada, farklı özelliklere sahip
(dikenli ve dikensiz) iki aspir saf hattı kullanılmıştır. Dikenli ve sarı çiçek
yapısına sahip hat (ES.TÇ.05.22.5)  polen verici, dikensiz ve kırmızı çiçekli hat
(ES.TÇ.07.2.1.4.1)
ise polen alıcı olarak belirlenmiştir. Yabancı tozlanma oranı 2017 yılında %
2.1, 2018 yılda ise % 2.9 olarak hesaplanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre;
gerek aspir ıslah programlarının yürütüldüğü alanlarda, doğru ıslah
stratejilerinin belirlenmesi, gerek ise tohumluk üretiminin yapıldığı
bölgelerde çeşit safiyetinin korunması için aspir bitkisinin yabancı tozlanma
oranının belirlenmesine yönelik lokal çalışmaların yapılması gerektiği sonucuna
varılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Aspir, tozlanma, yabancı tozlanma oranı

DETERMINATION of CROOS POLLUNATION RATIO in SAFFLOWER (Carthamus tinctorius L.)

Öz

Kaynakça

• [1] Turan ZM, Göksoy AT. Yağ Bitkileri. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Notları No: 80, Bursa: Uludağ Üniversitesi Basımevi, 1998.
• [2] Knowles PF. Safflower. Oil crops of the World. In: Röbbelen G, Downey RK, Ashri A, editors. NY, USA: McGraw-Hill, 1989; 363-374.
• [3] Dajue L, Mündel H. Safflower. Promoting the conservation and use of underutilized and neglected crops. 7. Institute of Plant Genetics and Crop Plant Research, Gatersleben/International Plant Genetic Resources Institute Italy: Rome, 1996.[4] Singh V, Nimbkar N. Safflower (Carthamus tinctorius L.). In: Singh RJ, editor. Oilseed crops Genetic resources, chromosome engineering, and crop improvement., Boca Raton, FL, USA: CRC Press, 2007; 67-194.
• [5] Pandey AK, Kumari A. Pollination ecology of Safflower (Carthamus tinctorius L.). 7th International Safflower Conferance. 3-6 November 2008; Wagga Wagga, Australia.
• [6] Golkar P, Arzani A, Rezaei AM. Inheritance of flower color and spinelessness in Safflower (Carthamus tinctorius L.). Journal of Genetics 2010; 89: 259-262.
• [7] Koçak N, Uyanık M, Gürbüz B, Beyzi E. Determination of cross-pollination ratio in Safflower (Carthamus tinctorius L.) using different experimental designs. Journal of Agricultural Sciences 2014; 20:120-125.
• [8] McPherson MA, Good AG, Topinka AKC, Yang RC, Mckenzie RH, Cathcart RJ, Christianson JA, Strobeck C, Hall LM. Pollen-mediated gene flow from transgenic safflower (Carthamus tinctorius L.) intended for plant molecular farming to conventional safflower. Environ Biosafety Res, 2009; 8: 19-32.
• [9] Rudolphi S, Becker HC, Von Witzke-Ehbrecht S, 2008. Outcrossing rate of safflower (Carthamus tinctorius L.) under the agro climatic conditions of Northern Germany. Proc.7th Int Safflower Conf Wagga Wagga, Australia, November 3-6.
• [10] Christianson J, Mcpherson M, Topinka D, Hall L, Good AG. Detecting and quantifying the adventitious presence of transgenic seeds in safflower, Carthamus tinctorius L. J Agric Food Chem., 2008; 56: 5506-5513.
• [11] Knowles PF. Centers of plant diversity and conservation of crop germplasm, Safflower, Econ Bot., 1969; 23: 324-329.
• [12] Langridge DF and RD Goodman. A study of pollination of safflower (Carthamus tinctorius) cv. Gila. Australian Journal of Experimental Agriculture and Animal Husbandry, 1980; 20:105-107.
• [13] Shao JF, Quan QM, Cai WG, Guan LL, Wu W. The effect of floral morphology on seed set in Carthamus tinctorius Linnaeus (Asteraceae) clones of Sichuan province in China. Plant Systematics and Evolution, 2012; 298: 59-68.
• [14] Knowles PF. Safflower genetics and breeding. Improvement of Oil-Seed and Industrial Crops by Induced Mutations. International Atomic Energy Agency, Vienna, Austria, 1982.
• [15] Woods PW. Pollination patterns in Safflower (Carthamus tinctorius L.). Master of Agricultural Science in Plant Science at Massey University, New Zealand, 1981.