Ortaokul Öğrencilerinin Fen Bilimleri Dersine İlişkin Bilimsel İçerik Bilgi Seviyeleri

Yıl 2016, Cilt: 1 Sayı: 1, 19 - 38, 31.07.2016

Hande Keskin Özden Tezel M. Bahaddin Acat

Öz

Bu araştırma, 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin bilimsel içerik bilgi seviyeleri ve bu seviyelerinin bazı demografik değişkenlere göre farklılaşma durumunun tespit edilmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Bu amaç doğrultusunda, Kocaeli İl Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı yirmibir ortaokulda öğrenim gören yedi ve sekizinci sınıfa kayıtlı toplam 1484 öğrenci örneklem olarak seçilmiştir. Araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmada, örneklemi oluşturan 7. ve 8. sınıf öğrencileri arasında; kız ve erkek öğrenciler arasında; yüksek-orta-düşük sosyo-ekonomik çevredeki okullarda öğrenim gören öğrenciler arasında; bilimsel içerik bilgi seviyeleri yönünden anlamlı bir farklılaşma olup olmadığı belirlenmiştir. Ayrıca, anne ve baba öğrenim durumlarına ve evlerinde modern araç-gereç bulundurma, bilimsel dergileri takip etme ve kendilerine ait odalarının bulunması durumlarına göre de öğrencilerin bilimsel içerik bilgileri yönünden anlamlı bir farklılaşma olup olmadığı araştırılmıştır. Bilimsel içerik bilgi seviyesinin tespiti için, araştırmacı tarafından “Bilimsel İçerik Testi” hazırlanmıştır. Pilot uygulama sonucunda, Bilimsel İçerik Testi’nin güvenilirlik katsayısı 0,76 olarak bulunmuştur. Verilerin analizinde, öğrencilerin bilimsel içerik bilgi seviyelerinin tespiti için aritmetik ortalama, standart sapma, t-testi ve varyans analizi kullanılmıştır. Bu araştırmanın bulgularına bakıldığında, öğrencilerin bilimsel içerik bilgi seviyeleri arasında; cinsiyetlerine, anne-baba öğrenim durumlarına, modern araç-gereç ve kendilerine ait odaya sahip olma, bilimsel dergi okuma durumlarına, okulun sosyo-ekonomik çevresine, 7. ve 8. sınıflar arasındaki bilimsel içerik bilgi seviyesine göre anlamlı bir farklılaşma olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Bilimsel içerik bilgi testi, fen öğretimi

Kaynakça

• Aydoğdu, B. (2006). İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersinde Bilimsel Süreç Becerilerini Etkileyen Değişkenlerin Belirlenmesi (Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Collette, A. T., & Chiappetta, E. L. (1989). Science Instruction in the Middle and Secondary Schools (Second Edition), Colombus-Ohio: Merrill Publishing Company.
• Çoban, G. Ü. ve Ergin, Ö. (2013). Modellemeye Dayalı Fen Öğretiminin Etkilerinin Bilimsel Bilgi Açısından İncelenmesi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H.U. Journal of Education) 28(2), 505-520.
• Demir, N. ve Akarsu, B. (2013). Ortaokul Öğrencilerinin Bilimin Doğası Hakkındaki Algıları, JEE ISSN 2146- 2674 Volume 3 Issue1.
• Demircioğlu, G., ve Geban, Ö., (1996). Fen Bilgisi Öğretiminde Bilgisayar Destekli Öğretim ve Geleneksel Problem Çözme Etkinliklerinin Ders Başarısı Bakımından Karşılaştırılması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12, 183-185.
• Dykstra, D. (1986) Science Education in Elementary School: Some Observations . Journal of Research in Science Teaching. 23, 9, 853-856.
• Ergün, S., S. (2006). İlköğretim 8.Sınıf Öğrencilerinin Fotosentezi Algılayışı: Fotosentezin Tüm Alt Kavramlarını İçeren Bir Ölçme Aracı (Anket) Uygulaması. XV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi. Muğla: Muğla Üniversitesi 13-15 Eylül.
• Fensham, P., Gunstone, P., White, R. (1994). The Content of Science. The Falmer Press.
• Keskin, H., Tezel, Ö. ve Acat, M. B. (2016). Ortaokul Öğrencilerinin Fen ve Teknoloji Dersine İlişkin Bilimsel Okuryazarlık Seviyeleri, The Journal of Academic Social Science Studies (JASSS), 47, 1-18.
• Lucas, K. B., & Roth, W.M. (1996). The Nature of Scientific Knowledge and Student Learning: Two Longitudinal Case Studies. Research in Science Education, 74, 225–239.
• MEB Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı, (2005). İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersi (6., 7. ve 8. sınıflar) Öğretim Programı. Ankara: Devlet Kitapları Basım Evi.
• MEB (2013). İlköğretim Kurumları (İlkokullar ve Ortaokullar) Fen Bilimleri Dersi (3., 4., 5., 6., 7. ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı, Ankara: MEB Yayınevi.
• Orhun, B., (2005). İlköğretim 6, 7. ve 8. Sınıfların Fen Bilgisi Müfredatındaki Kimya Kavramlarının Anlaşılıp Anlaşılmadığının İncelenmesi ve Nedenlerinin Araştırılması (Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Ortakuz, Y. (2006). Araştırmaya Dayalı Öğrenmenin Öğrencilerin Fen-Teknoloji-Toplum-Çevre İlişkisini Kurmasına Etkisi (Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Ös, S. (2006). İlkögretim 6., 7. ve 8. Sınıf Fen Bilgisi Müfredatındaki Biyoloji Kavramlarının Anlaşılma Düzeyinin Tespit Edilmesi ve Anlaşılmama Nedenlerinin İncelenmesi (Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Saraç, E. ve Cappellaro, E. (2015). Sınıf Öğretmenleri ve Sınıf Öğretmeni Adaylarının Bilimin Doğasına İlişkin Görüşleri. MediterraneanJournal of Humanities, 2, 331-349.
• Shapira, B. L. (1989). What Children Bring to Light: Giving High Status to Learners’ Views and Actions in Science. Science Education, 73, 711–733.
• Songer, N.B., & Linn, M.C. (1991). How do Students’ Views of Science Influence Knowledge Integration? Journal of Research in Science Teaching, 28, 761–784.
• Şensoy, Ö., Aydoğdu, M., Yıldırım, H. İ., Uşak, M., ve Hançer, A. H. (2005). İlköğretim Öğrencilerinin (6., 7., ve 8. sınıflar) Fotosentez Konusundaki Yanlış Kavramlarının Tespiti Üzerine Bir Araştırma. Milli Eğitim Dergisi, 33 (166), 213-223.
• Tatar, N. (2006). İlköğretim Fen Eğitiminde Araştırmaya Dayalı Öğrenme Yaklaşımının Bilimsel Süreç Becerilerine, Akademik Başarıya ve Tutuma Etkisi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Tekkaya., C., Çakıroğlu J. ve Özkan Ö. (2002). Turkish Preservice Science Teachers’ Understanding of Science, Self Efficacy Beliefs and Attitudes Toward Science Teaching. NARST 2002 (National Association for Research in Science Teaching), New Orleans, USA.
• Turgut, H. (2005). Yapılandırmacı tasarım uygulamasının fen bilgisi öğretmen adaylarının bilimsel okuryazarlık yeterliliklerinden “bilimin doğası” ve “bilim-teknoloji-toplum ilişkisi” boyutlarının gelişimine etkisi. Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Tümay, H. ve Köseoğlu, F. (2010). Bilimde Argümantasyona Odaklanan Etkinliklerle Kimya Öğretmen Adaylarının Bilimin Doğası Hakkındaki Anlayışlarını Geliştirme, GÜ, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(3), 859-876.
• Wong, D. E. (2002). To Appreciate Variation Between Scientist: A Perspective for Seeing Science’s Vitality. International Science Education, 86, 386–400.
• Yangın, S. (2007). 2004 Öğretim Programı Çerçevesinde İlköğretimde Fen ve Teknoloji Dersinin Öğretimine İlişkin Öğretmen ve Öğrenci Görüşleri (Yayınlanmış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Yankayış, K., Güven, A. ve Türkoğuz, S. (2014). Ortaokul Öğrencilerinin Bilimsel Bilgiye Yönelik Görüşlerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Bayburt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (2), 53- 71.