Günümüzde yaşanan sulak alan kayıpları ve su kaynaklarındaki kirlilik bu kaynakların sürüdülebilirliğinin korunması konusunda gerekli adımların hızla atılması gerektiğini göstermektedir. Doğa koruma bilincinin oluşturulmasında en öncelikli adımlardan biri toplumda farkındalık yaratmaktır. Farkındalık, bir canlının çevresinde gelişen olayları bilme, algılama ve duyumsama becerisi olarak tanımlanmaktadır. Yapılan çalışmada çocukların sulak alanlar ile ilgili farkındalık düzeylerini ölçen bir ölçek geliştirilmesi amaçlanmıştır. Üç farklı gruptan veri elde edilen araşırma betimsel olarak yapılandırılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak geliştirilen aday ölçek maddeleri araştırmacılar tarafından hazırlanmış ve uzman görüşleri doğrultusunda oluşturulmuştur. Katılımcılar, Türkiyede öğrenim gören 9-15 yaş arasındaki ortaokul öğrencilerden oluşmaktadır. 26 maddelik aday ölçek soruları 245 ortaokul öğrencisine uygulanarak açıklayıcı faktör analizi yapılmıştır. Daha sonra 201 öğrencinin katılımından elde edilen verilerle doğrulayıcı faktör analizleri gerçekleştirilmiştir. Verilerin analizinde SPSS 26.0 ve AMOS istatistik yazılımı kullanılmıştır. Ortaokul öğrencilerinin sulak alanlara yönelik farkındalıklarının değerlendirmeleri ise 446 kişilik grup üzerinden incelenmiştir. Elde edilen veriler tanımlayıcı istatistiksel yöntemler ve karşılaştırma analizleri ile analiz edilmiştir. Yapılan uygulamadan elde edilen verilerle yapılan geçerlik analizleri sonucunda ölçeğin iki faktörlü 14 maddeden oluşan bir ölçek olduğu tespit edilmiştir. Bu yapı doğrulayıcı faktör analizi ile doğrulanmıştır. Ölçeğin tamamının güvenirlik değeri 0,891; kuş tür çeşitliliği açısından sulak alan farkındalığı faktörü için 0,704; Sulak alanların önemi ve yaşanan sorunlar farkındalığı faktörü için 0,895 olduğu belirlenmiştir. Yapılan örnek uygulamada cinsiyet, yaş ve daha önce sulak alanlarla ilgili ders almaları ile sulak alan farkındalığı arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır (p: >0,05). Daha önce yaşadığı bölgedeki bir sulak alana gidip gitmemeleri ile çocukların sulak alan farkındalıkları arasında ise anlamlı bir fark olduğu tespit edilmiştir (U=15052,5 ve p: <0,05). Daha önce sulak alanlara giden öğrencilerde sulak alan farkındalığının daha yüksek olduğu bulunmuştur. Ortaokul öğrencileri ile gerçekleştirilen bu araştırmada yer alan katılımcılar bağlamında bu sonuçlara göre geliştirilen ölçeğin çocukların sulak alan farkındalık düzeylerini geçerli ve güvenilir biçimde ölçtüğü sonucuna ulaşılmıştır.
The loss of wetlands and the pollution in water resources today show that necessary steps should be taken quickly to protect the sustainability of these resources. In the study, it was aimed to develop a measurement tool that measures the awareness level of children about wetlands in a valid and reliable way. In the descriptive study, data were obtained from three different groups. Participants consist of secondary school students between the ages of 9-15 studying in Turkey. Explanatory factor analysis was performed by applying the 26-item candidate scale questions to 245 secondary school students. Then, confirmatory factor analyzes were carried out with the data obtained from the participation of 201 students. SPSS 26.0 and AMOS statistical software were used in the analysis of the data. Evaluations of secondary school students' awareness of wetlands were examined on a group of 446 people. As a result of the validity analyzes made with the data obtained from the application, it was determined that the scale consisted of 14 items with two factors. This structure was confirmed by confirmatory factor analysis. The reliability value of the entire scale was 0.891; 0.704 for the wetland awareness factor in terms of bird species diversity; The importance of wetlands and the awareness of the problems experienced factor was determined to be 0.895. There was no significant difference between gender, age, and having taken wetland lessons before and wetland awareness (p: >0.05). It was determined that there was a significant difference between whether they went to a wetland in the region they lived in before and the wetland awareness of the children (U=15052.5 and p: <0.05). Wetland awareness was found to be higher in students who had gone to wetlands before. It was concluded that the scale developed according to these results in the context of the participants in this study, which was carried out with secondary school students, measured the wetland awareness levels of children in a valid and reliable way.
Birincil Dil | İngilizce |
---|---|
Konular | Yapısal Biyoloji , Ekoloji, Çevre Bilimleri |
Bölüm | Araştırma Makaleleri |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 29 Nisan 2022 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 Cilt: 2 Sayı: 1 |