Öz
Edward Said’in 1978
yılında yayınlanan eseri Oryantalizm, Doğu’ya ilişkin akademik çalışmalara yeni
bir bakış açısı getirdi. Ancak Oryantalizm, sonraları tektipleştirici, bir
yapıya bütündü. Çünkü Said’in kabaca “Batı ve Satıhlar, Doğu’yu ve Doğuluları şeytanlaştırarak
ötekileştirmiştir” şeklinde özetlenecek total düşüncesi, hiç bir şeyin mutlak
bir karşılığının olamayacağının savunulduğu, tireli kimliklerin daha popüler
olduğu postmodern dönemde parçalanmıştı. Artık ne Batı için Doğu’nun tek
anlamı, ne de Doğu için Batı’nın tek bir anlamı vardı.
Bu çalışma, Oryantalizmin tektipleştirmeci
bakış açısından yola çıkmaktadır. Ancak bunu yaparken Oryantalizm eleştirisini
bütünüyle yok saymamaktadır. Oryantalizmin her dönemde, niyete, bilinçli ve
farkında olmaya bağlı olarak, iyi-kötü niyet, bilinç, farkındalık, var
olabileceğini kabul etmektedir. Devamında da, her ötekini tanımlamanın ve bu
yolla kendini inşa etmenin her zaman bilinçli ve kötü niyet içeren Oryantalizm
içinde değerlendirilemeyeceğini ifade etmektedir. Bunu destekler mahiyette,
insan doğasında bulunan ötekini tanımlamanın ve bu yolla kendini inşa etmenin
kötü bir niyet içermeyen gizli bir Oryantalizm ile de gerçekleşebileceğini
söylemektedir. Bu yüzden, çalışma konusu yaptığı filmlerde Doğuya karşı
oryantalist bir bakışla baktığı ısrarla vurgulanan Ferzan Özpetek’in Hamam
filmi seçilmiştir. Bu filmde Ferzan Özpetek’in Doğu’yu bilinçli ve kötü bir
niyet içeren açık Oryantalizm ile mi yoksa bilinçli ve kötü bir niyet içermeyen
gizli bir Oryantalizm ile mi, kısaca Doğu’yu nasıl bir niyetle ve bilinçle inşa
ettiği sergilenmeye çalışılacaktır.
Anahtar Kelimeler
Oryantalizm Öteki Doğu-Batı Tektipleştirme Ferzan Özpetek Hamam Filmi
Kaynakça
- AKTULUN, K.(2000). Metinlerarası İlişkiler, Ankara: Öteki Yayınevi.
- BATTAL, S.(2006). Asıl Film Şimdi Başlıyor, Ankara: Vadi Yayınları.
- CEVİZCİ, A.(2000). Felsefe Sözlüğü, İstanbul: Paradigma Yayınları.
- ÇIRAKMAN, A.(2002). Oryantalizmin Varsayımsal Temelleri: Fikri Sabit İmgelem ve Düşünce Tarihi, Doğu Batı, Yıl:5, Sayı:20.
- DORSAY, A.(2005), Yedi Soruda Ferzan Özpetek Sineması, Milliyet Sanat, Yıl.5, Sayı:560.
- Ferzan Özpetek.(2005). http://www.sinematurk.com/kisi.php3?kkodu=2486
- GERMANER, S. İNANKUR, Z.(1989). Oryantalizm ve Türkiye, İstanbul: Türk Kültürüne Hizmet Vakfı Yayınları.
- GÜZEL, C.(2001). Sömürgeci Söylem ve Sinema: Kültürel Yanlılığın Yeniden Sunumu, Türk Film Araştırmalarında Yeni Yönelimler I, İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
- İNANKUR, Z.(2005). Oryantalist Ressamların Tuvalinden İstanbul, http://www.obmuze.com/volvotop 19.aspff
- KAHRAMAN, H.B.(2002). İçselleştirilmiş, Açık ve Gizli Oryantalizm ve Kemalizm, Doğu Batı, Yıl.5, Sayı:20.
- KORAP, E.(2005). İtalya’da İkinci Türk, http://www.milliyet.com. tr/2001/OI/ 11/yasam/vasOl .html
- LANDOW.G.P.(2005). Edward W. Said’s Orientalism, http://www.scholars.nus.edu.sz/landow/post/poldiscours
- LOTİ, P.(1998). Azîyade,(çev.İlhan Arda). İstanbul: Pera Yayıncılık.
- MARDİN, Ş.(2002). Oryantalizmin Hasıraltı Ettiği, Doğu Batı, Yıl.5, Sayı:20.
- MIHÇIOĞLU, M.(2001).Oryantalizmi Aşmak, Türk Film Araştırmalarında Yeni Yönelimler-1, İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
- ÖZGÜVEN, F.(2005). F. Özpetek’in Son Pastası, http://www.radikal.com.tr/veriler/2003/I2/IS/haher 99312.php
- ÖZYURT, 0.(2005). İtalya’da Anadolu Yüreği, http://www.radikal.com.tr/haber.php?haberno=170692
- SAİD, E.(1998). Oryantalizm(Doğubilim) Sömürgeciliğin Keşif Kolu, (çev.Nezih Uzel), İstanbul: İrfan Yayıncılık.
- SIBAİ, M.(1993). Oryantalizm ve Oryantalistler-Yararları ve Zararları, (çev.Mücteba Uğur). İstanbul: Beyan Yayınları.
- TUNA, B.B.(2002). Şarkiyatçılığı Anlamak Edward Said’in Şarkiyatçılığı Üzerine Notlar, Doğu Batı, Yıl:5, Sayı:20.
- TURNER, S.B.(1994). Oryantalizm Postmodenizm ve Globalizm, (çev.İbrahim Kapaklıkaya), İstanbul: Anka Yayınları.
- TÜRKBAĞ, A.U.(2002). Şark’a Dair; Miladın 24.Yılında Şarkiyatçılık, Doğu Batı, Yıl.5, Sayı:20.
- UNCU, E.A.(2005). İrene’nin Arınması, http://www.radikal.com.tr/ek haber.php?ek=r2&haberno=5319
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 15 Şubat 2007 |
| Gönderilme Tarihi | 2 Ocak 2007 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2007 Sayı: 2 |
Kaynak Göster
- Makale Dosyaları