TAŞ VE KAĞIT İŞÇİLİĞİNDE ÇALIŞANLAR İLE BÜRO ÇALIŞANLARINDA AKCİĞER FONKSİYONLARININ KARŞILAŞTIRILMASI

Yıl 2007, Cilt: 16 Sayı: 2, 103 - 108, 01.06.2007

Sami Aydoğan Aslıhan Tuncay

Öz

İş ortamında inhalasyon yoluyla maruz kalınan maddelerin, solunum yollarına ve akciğere etkisi ve çeşitli akciğer hastalıkları ile ilişkisi tartışılmaz bir gerçektir. Uzun süre maruz kalındığı takdirde tozlar çeşitli akciğer hastalıklarına yol açarlar. Ülkemiz gibi gelişmekte ve sanayileşmekte olan toplumlarda riskli iş kollarında çalışanlarda en önemli sağlık sorunlarından biride meslek hastalıklarıdır. Amacımız bu iş yerlerinden taş ve kâğıt işçiliğinde çalışan ve toza maruz kalanlardan solunum fonksiyonlarının nasıl etkilendiğini tespit etmektir. Çalışma Kayseri Sanayi Bölgesinde yaşları 20 ila 50 arasında bulunan 30’u taş 30’u kâğıt işçiliğinde çalışan toplam 60 işçi ile toza maruz kalmayan 30 büro çalışanı ile gerçekleştirilmiştir. Anket uygulamasından sonra akciğer fonksiyon testlerinden VC, FVC ve MVV değerleri Pony, Cosmed marka bir Spirometre yardımı ile ölçülmüştür. İstatiksel değerlendirmeler için SPSS Windows 13.00 paket bilgisayar programı kullanılmıştır. Ankete verilen cevaplardan çalışanların sigara kullanımları hakkında bilgi edinilmiş, edilen bilgiler, çalışmadaki üç grubun homojen bir dağılım gösterdiğini ortaya koymuştur. Gruplar arasında, akciğer fonksiyon testlerinden FVC açısından anlamlı bir fark tespit edilmemiş ancak, VC ve MVV değerlerinin, taş ve kâğıt işçilerinde önemli ölçüde düşük olduğu saptanmıştır. MVV değerlerindeki düşüşün, taş ve kağıt işçilerinde, büro çalışanlarına oranla istatistiksel olarak da anlamlı olduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak toza maruz kalınan riskli iş yerlerinde çalışanlarda akciğer fonksiyonlarının olumsuz yönde etkilendiği, iş ve işçi sağlığının hem sağlık açısından hem de üretim ve ekonomik açıdan dikkat edilmesi gereken bir konu olduğu bir kez daha anlaşılmaktadır. Bu nedenle çeşitli iş yerlerinde olduğu gibi kağıt ve taş tozlarına maruz kalanlar içinde aynı hassasiyetin gösterilmesi ve koruyucu tedbirlerin alınması gerekmektedir

Anahtar Kelimeler

Taş ve kâğıt işçisi, solunum fonksiyonları, vital kapasite, zorlu vital kapasite, maksimum istemli ventilasyon

Comparison of Differences in Pulmonary Functions Between Office, Stone and Paper Workers

Öz

One of the most important health problems of developing and industrializing societies such as our country is that of profession diseases of workers, working in risky work branches. Counting socioeconomic conditions and the stress created at the work place, the risk of pulmonary and cardio-vascular diseases of workers is increasing. It is our objective to evaluate the questionnaire results of workers in the stone and paper industry confronted with dust and to measure the lung functions. The research has been done on 60 workers from the Kayseri industrial zone who are between 20-50 years old, 30 working in stone and 30 in the paper industry, and on 30 office employees who have had no encounter with dust. After the questionnaire, the values of the VC, FVC and MVV lung function tests have been determined by means of pony spyrometer, for statistical purposes, the SPSS Windows 13.00 computer package program has been used. Information gathered from the responses to the questionnaires has shown a homogenous distribution among all three groups. No significant change has been determined among the groups in FVC values, however it has been determined that the VC and MVV values of the stone and paper workers were low. This decrease of the MVV levels is also of great value for statistical purposes. As a result it can be stated that the lung functions of workers encountered with dust are affected negatively. We believe that evaluations made among more workers at similar work will be beneficial for workers’ health and profession diseases

Anahtar Kelimeler

Stone and paper workers, pulmonary functions, vital capacity, force vital capacity maximum voluntary ventilation

Kaynakça

• Çimrin AH. Meslek astımı: Türkiye gerçeği, Toraks Dergisi, 2000; 1 (1):87-89
• Chan-Yeung M. Evaluation of impairment divided by isability in patients with occupational asthma. Am Rev Resp Dis 1987,135:950-962.
• Çalışma Hayatı İstatistikleri. TC. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı. Yayın No: 73, Haziran 1998, Ankara.
• Kraus T, Pfahlberg A, Gfeller O, Raithel HJ. Respiratory symtoms and disease among workers in the soft tissue producing industry. Occup Environ Med 2002,59(12): 830-835.
• Özkan M, Yüksekol İ. Nitrik oksit ve akciğer- ler , Toraks Dergisi 2003, 4(1) : 88-94 6. Şenyiğit A. Dalgıç A. Kavak O. Asbestin sağ- lığa etkileri. Dicle Tıp Dergisi 2004,4: 48-53 7. Akkurt
• İ. Silikozis, Meslek hastalıkları, Tıp Eğitim Dergisi 2000, 9(3): 5- 6. 8.
• Becket WS. The epidemiology of occupational astma. Eur Respir J 1994, 7:161-164 9. Akkurt
• İ, Erdem N, Keleşoğlu A ve ark. Quartz değirmeninde çalışanlarda görülen komplike silikozis. Tüberküloz ve Toraks 1996, 44(2):60 -65.
• Çımrın AH, Sevinç C, Manisalı M et al.. Sandblasting, small workplaces, high risk of silicosis-evulation of 11 workers. Eur Respir J 1998, 12 :77-79.
• Çımrın AH, Sevinç C, Kiyak V, et al. Respiratory findings and frequency of silicosis in a ceramic factory workers. Eur Respir J 1998, 12: 1385-1389.
• Akkurt İ, Şimşek C, Erdem N, ve ark. Döküm işçilerinde akciğer bulguları. Türkiye Klinikle- ri Tıp Bilimleri Dergisi 1997, 17(1):28-31.
• Kraus T, Pfahlberg A, Zobolein P, Gefeller O et al. Lung function among workers in the soft tissue paper-producing industry. Chest 2004, 125(2):731-736.
• Ulvestad B, Bakke B, Eduard W, Kongerud J et al. Cumulative exposure to dust cause accelerated decline in lugn function in tunnel workers. Occup Environ Med 2001; 58:663- 666.