Tüketim Toplumu Karşısında Kentsel Mekanların “Aynılaşması” Üzerine Bir Değerlendirme

Yıl 2023, Cilt: 1 Sayı: 1, 29 - 35, 30.12.2023

Zehra İncebiz

Öz

Tüketim toplumunda kentsel mekân, üretim ilişkilerinde yaşanan dönüşümlerin birer yansımasıdır. Tüketim endeksli ortaya çıkan bu toplum yapısı, mekânsal düzlemde de dönüşümler ortaya çıkarmaktadır. Yeni toplum yapısında her şey tüketilebilir niteliktedir. Kentsel mekanlar, kültürler, yaşam şekilleri, emek, zaman, bedenler, davranışlar, sözler tüketilebilir niteliktedir. Bu amaç doğrultusunda kentsel mekanlar tüketime dayalı olarak yeniden kurgulanmakta ve yeniden insanların tüketimine sunulmaktadır. Bedenleri fiziksel olarak güzelleştirmeye yönelik tek tip insan profili üreten spor ve estetik merkezleri, vitrin ve görselliği odak noktası haline getiren alışveriş merkezleri, lüks güvenlikli konutlar, kırsalı özendirici doğa temalı lüks konutlar kentlerde dikkat çeken tüketim mekanlarıdır. Tüketim toplumları, kentsel mekânı ve mekandaki tüm unsurları tüketimin nesneleri haline getirerek aynılaştırmaktadır. Bu makalede tüketim toplumu kavramından yola çıkarak, kentsel mekanlarda ve toplumda ortaya çıkan aynılaşma durumu değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Tüketim, Tüketim Toplumu, Kentsel Mekân, Aynılaşma.

Kaynakça

• Aytaç, Ö. (2007), “Kent mekânlarının sosyo-kültürel coğrafyası” Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:17, Sayı:2 ss.199-226.
• Baudrillard, J. (2008). Tüketim toplumu, (H. Deliceçaylı, F. Keskin çev), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Çınar, R., İ., Çubukçu, (2009). “Tüketim toplumunun şekillenmesi ve tüketici davranışları, karşılaştırmalı bir uygulama”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 13, Sayı: 11, ss.277-300.
• Duman, M. Z., (2006). “Tüketim toplumunda özgürlük sorunu”, Sosyoloji Dergisi, Sayı:16, ss.17-33.
• Durning, A. (1998). Tüketim toplumu ve dünyanın geleceği, (S. Çağlayan çev). TUBİTAK Tema Vakfı Yayınları.
• Hall, P. (1966). The world cities, Newyork: McGraw-Hill, London: Weidenfeld And Nicolson.
• Harvey, D., (1985). Urbanisation of capital, Oxford: Blackwell
• Harvey, D., (2005). A brief history of neoliberalism, Oxford: Oxford University Press.
• Harvey, D., (2006). “Neoliberalism as creative destruction”, Georg. Ann. 88B(2), ss.145-158.
• Kiper, P., (2004). “Küreselleşme sürecinde kentlerimize giren yeni tüketim mekânları ve yitirilen kent kimlikleri”, Planlama, Sayı:4, ss.14-18.
• Köse, H., (2008). “Lefebvre ve modern dünyada gündelik hayat”, İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, ss.7-25.
• Lefebvre, H., (1998). Modern dünyada gündelik hayat, (Işın Gürbüz, Çev). İstanbul: Metis Yayınları.
• Marquez, G. G., (2022). Albaya mektup yok, (H. Saraç Çev). Can Yayınları.
• Öncü, A., (1999). “İdeal ev mitolojisi sınırları aşarak İstanbul’a ulaştı”, Birikim Dergisi, Sayı:123, ss.26-34.