Bilimsel Süreç Becerileri ile Fizik Öğretim Programında Yer Verilen Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2013, Cilt: 1 Sayı: 2, 110 - 121, 30.12.2013

Yalçın Ertek Emine Ertek Bilal Güneş

Öz

Bu çalışmanın amacı, 2011 yılında güncellenen fizik öğretim programında bulunan problem çözme becerileri ile bilimsel süreç becerileri arasında ilişkiyi incelemektir. Ayrıca; Türkiye’deki Anadolu Liselerinin 11. sınıfında fizik dersi okuyan öğrencilerin, Problem Çözme Becerileri Ölçeğinde belirttikleri görüşlerinde cinsiyete göre anlamlı bir fark var mı? ve Türkiye’deki Anadolu liselerinin 11. sınıfında fizik dersi okuyan öğrencilerin, Değişkenleri Belirleme ve Hipotez Kurma Becerileri Ölçme Testi BSBÖT puanlarında cinsiyete göre anlamlı bir fark var mı? Problem cümleleri de araştırılmıştır. Bu amaçla betimsel ve ilişkisel alan araştırması yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın evrenini Türkiye’de bulunan tüm Anadolu Liseleri oluşturmaktadır. Örnekleminde ise; İstatistikî Bölgeleme Birim Sınıflandırmasına göre Düzey 1’ den yararlanılmıştır. Bu kapsamda 12 bölgeden rastgele iller seçilmiş ve bu illerde yine rastgele seçilen Anadolu Liselerinin 11. sınıfında fizik dersi görmekte olan toplam 553 öğrenci alınarak örneklem oluşturulmuştur. 2012-2013 eğitim öğretim yılında örneklem olarak seçilen 12 bölgede belirlenen 553 öğrenciye ilgili testler uygulanmıştır. Bu araştırma sonucunda; fizik öğretim programında yer verilen problem çözme becerileri ile bilimsel süreç becerileri arasında düşük düzeyde bir ilişki olduğu görülmüştür

Anahtar Kelimeler

Fizik öğretim programı, problem çözme becerileri, bilimsel süreç becerileri

Kaynakça

• Aslan, S.T. (2004). Lise birinci sınıf öğrencilerinin çözeltiler konusunu kavramaları üzerine laboratuar destekli öğretim yönteminin etkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Ateş, S. (2008). Mekanik konularındaki kavramları anlama düzeyi ve problem çözme becerilerine cinsiyetin etkisi. Eğitim ve Bilim, 33(148), 3-12.
• Aydınlı, E. (2007). İlköğretim 6, 7 ve 8. sınıf öğrencilerinin bilimsel süreç becerilerine ilişkin performanslarının değerlendirilmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Başdağ, G. (2006). 2000 yılı fen bilgisi dersi ve 2004 yılı fen ve teknoloji dersi öğretim programlarının bilimsel süreç becerileri yönünden karşılaştırılması, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Başdağ, G. ve Güneş, B. (2006). 2000 yılı fen bilgisi dersi ve 2004 yılı fen ve teknoloji dersi öğretim programlarıyla öğrenim gören ilköğretim 5. sınıf öğrencilerinin bilimsel süreç becerilerinin karşılaştırılması. VII. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Beaumont-Walters, Y. & Soyibo, K. (2001). An analysis of high school student’s performance on five ıntegrated science process skills. Research in Science Technological Education. 19(2), 133-145.
• Chun, C. & Hua, W.Y. (2002). An exploratory study on student problem solving ability in earth science. International Journal of Science Education, 24(5), 441-451.
• Çilingir, A. (2006). Fen lisesi ile genel lise öğrencilerinin sosyal becerileri ve problem çözme becerilerinin karşılaştırması, Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Demir, M. (2007). Sınıf öğretmeni adaylarının bilimsel süreç becerileriyle ilgili yeterliklerini etkileyen faktörlerin belirlenmesi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Dökme, İ. & Aydınlı, E. (2009). Turkish primary school students performance on basic science process skills. Procedia Social and Behavioral Sciences, 1, 544–548.
• Dündar, S. (2009). Üniversite öğrencilerinin kişilik özellikleri ile problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24(2), 139-150.
• Graybill, L. (1975). Sex differences in problem-solving ability. Journal of Research in Science Teaching, 12 (4), 341–346.
• Harlen, W. (1999). Purposes and procedures for assessing science process skills. Assessment in Education, 6(1), 129-144.
• İpek, Y. (2010). Fen ve teknoloji dersinde bilimsel süreç becerilerinin gelişim düzeylerinin belirlenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Van.
• Kandemir, E. M. (2011). Öğretmenlerin üst düzey bilimsel süreç becerilerini anlama düzeylerinin belirlenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Karademir, E. (2009). Bilgisayar destekli öğretimin öğrencilerin fen ve teknoloji dersi elektrik ünitesindeki akademik başarı düzeylerine, bilimsel süreç becerilerine ve tutumlarına etkisi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Karar, E. E. & Yenice, N. (2012). The investigation of scientific process skill level of elementary education 8th grade students in view of demographic features. Procedia Social and Behavioral Sciences, 46, 3885– 3889.
• Korucuoğlu, P. (2008). Fizik öğretmen adaylarının bilimsel süreç becerilerini kullanım düzeylerinin fizik tutumu, cinsiyet, sınıf düzeyi ve mezun oldukları lise türü ile ilişkilerinin değerlendirilmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Kula, G. (2011). Okul öncesi eğitimin 9., 10. ve 11. sınıf öğrencilerinin bilimsel süreç becerilerine etkisi: Polatlı ilçesi örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• MEB. (2011). Ortaöğretim 9. sınıf fizik dersi öğretim programı. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü.
• Özenç, B. ve Arslanhan, S., (2010). PISA 2009 sonuçlarına ilişkin bir değerlendirme. TEPAV Değerlendirme Notu, http://www.tepav.org.tr/upload/files/12922559078.PISA2009SonuclarinaIliskinBirDegerlendirme.pdf, erişim tarihi:23.09. 2013.
• Padilla, J.M. & Okey, J.R. (1983). The relationship between science process skills and formal thinking abilities. Journal of Research in Science Teaching, 20(3), 239-246. PISA, (2006). Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı. http://egitek.meb.gov.tr/earged/arasayfa.php?g=83, erişim tarihi: 24.09.2013.
• PISA-EARGED (2007). PISA 2006 Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı Ulusal Ön Rapor. Ankara: EARGED Yay.
• Saygılı, H. (2000). Problem çözme becerisi ile sosyal ve kişisel uyum arasındaki ilişkinin incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Temiz, B.K. (2001). Lise 1. sınıf fizik dersi programının öğrencilerin bilimsel süreç becerilerini geliştirmeye uygunluğunun incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Temiz, B.K. (2007). Fizik öğretiminde öğrencilerin bilimsel süreç becerilerinin ölçülmesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Tümkaya, S., Aybek, B. & Aldağ, H. (2009). An investigation of university students' critical thinking disposition and perceived problem solving skills. Eurasian Journal of Educational Research, 36, 57-74.
• Ulu, C. (2011). Fen öğretiminde araştırma sorgulamaya dayalı bilim yazma aracı kullanımının kavramsal anlama, bilimsel süreç ve üstbiliş becerilerine etkisi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Yıldırım, A., Yalçın, Y., Şengören, S.K., Tanel, R., Sağlam, M. & Kavcar, N. (2011). Öğretmen adaylarında bilimsel süreç becerileri kazanımı üzerine bir çalışma. Eurasian Journal of Educational Research. 44, 203-218.
• Yılmaz, F. (2005). İlköğretimde bilimsel tutum ve davranış kazandırmada fen bilgisi dersinin etkililiğine ilişkin öğretmen görüşleri, Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Yurtluk, M. (2003). Proje tabanlı öğrenme yaklaşımının matematik dersi öğrenme süreci ve öğrenci tutumlarına etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.