Pediatri Hemşirelerinin Çalışma Ortamı ve İş Yaşam Kalitesi Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 3 Sayı: 2, 237 - 253, 23.08.2023

Duygu Karaarslan , H Yağmur Sevinç , Dilek Ergin , Özgül Balcı

https://doi.org/10.56061/fbujohs.1207473

Öz

Bu araştırma, pediatri hemşirelerinde çalışma ortamının iş yaşamı kalitesine etkisini ortaya koymak amacıyla yapıldı. Tanımlayıcı nitelikteki araştırmanın örneklemini, Ege bölgesinde yer alan bir üniversite hastanesinde ve Güneydoğu Anadolu bölgesinde yer alan iki devlet hastanesinde çocuk kliniklerinde çalışan 92 pediatri hemşiresi oluşturdu. Araştırmanın verileri araştırmacılar tarafından oluşturulan “Pediatri Hemşirelerini Tanıtıcı Bilgi Formu”, “Hemşirelerde İş Yaşam Kalitesi Ölçeği (HIYKÖ)” ve “Hemşirelik İş İndeksi-Hemşirelik Çalışma Ortamını Değerlendirme Ölçeği” kullanılarak toplandı. Araştırmadan elde edilen veriler sayısal değer, yüzdelik oran, ortalama değer, Spearman Korelasyon Analizi, Mann Whitney U ve Kruskall Wallis testleri kullanılarak değerlendirildi. Araştırmaya katılan pediatri hemşirelerinin “kadın” (%70,7) , “31-40 yaş” ortalamasında (%50,0), “evli” (%57,6), ve “lisans mezunu” (%67,4) olduğu, “devlet hastanesinde” (%75,0), “Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Servislerinde” (%41,3) ve “servis hemşiresi” pozisyonunda (% 85,9) çalıştığı saptandı. Pediatri hemşireleri iş yaşam kalitelerini “orta” düzeyde değerlendirdi. Pediatri hemşirelerinin, “iş yükü algısı” değişkeni ile hemşirelik iş yaşamı kalitesi toplam puan ve beş alt boyut puan ortalaması incelendiğinde, gruplar arasında anlamlı düzeyde fark olduğu belirlendi (p<0.05). Pediatri hemşirelerinden “çalışma süreme göre iş yüküm dengelidir. “ diyenlerin toplam puan ve beş alt boyut puan ortalamaları “çalışma süreme göre iş yüküm fazladır.” diyenlere göre yüksek olduğu saptandı. Pediatri hemşirelerinin iş yaşam kalitelerini etkileyen faktörleri iyileştirmek önemlidir.

Anahtar Kelimeler

Pediatri hemşiresi, Çalışma ortamı, İş yaşam kalitesi, Pediatric nurse, working environment, quality of work life

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

Sayın Editör, Şimdiden teşekkür ederiz. Saygılarımızla.

Investigation of the Relationship Between Pediatric Nurses' Working Environment and Quality of Work Life

Öz

This research was carried out to reveal the effect of the working environment on the quality of work life in pediatric nurses. The sample of the descriptive study consisted of 92 pediatric nurses working in pediatric clinics in a university hospital in the Aegean region and two public hospitals in the Southeastern Anatolia region. It was collected by using the " Information Form for Pediatric Nurses", "Quality of Nursing Work Life Scale” (QNWL)" and "Nursing Work Index-The Practice Work Environment Scale" ". The data obtained from the research were evaluated using numerical value, percentile, mean value, Spearman Correlation Analysis, Mann Whitney U and Kruskall Wallis tests. Pediatric nurses participating in the study were “female” (70.7%), “31-40 years old” (50.0%), “married” (57.6%), and “undergraduate degree” (67.4%). It was determined that he worked in the “state hospital” (75.0%), “Child Health and Disease Services” (41.3%) and “service nurse” (85.9%). Pediatric nurses rated their quality of work life as “moderate”. When the "perception of workload" variable of pediatric nurses and the total score of the quality of nursing work life and the mean score of five sub-dimensions were examined, it was determined that there was a significant difference between the groups (p<0.05). From the pediatric nurses, “My workload is balanced according to my working time. The total score and the mean score of the five sub-dimensions of those who say "I have a higher workload compared to my working time." were found to be higher than those who said. It is important to improve the factors affecting the quality of work life of pediatric nurses.

Anahtar Kelimeler

Pediatric nurse, working environment, quality of work life

Proje Numarası

-

Kaynakça

• Abd Rabou, H.M., & Akel, D.T. (2020). Workplace ergonomics training intervention and its effect on quality of nursing work life among nurse interns. Clinical Nursing Studies, 8(3), 35-44.
• Aktaş, G., & Ozvurmaz, S. (2019). Hemşirelerin yaşam kalitesi ve etkileyen değişkenlerin belirlenmesi. Hemşirelik Bilimi Dergisi, 2(3), 14-18.
• Alan, H., & Yıldırım, A. (2016). Hemşirelerin iş yaşam kalitesi ve etkileyen faktörlerin incelenmesi. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 2(3), 86-98. https://doi:10.5222/SHYD.2016.086
• Avcı, K., & Pala, K. (2004). Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi‟nde çalışan araştırma görevlisi ve uzman doktorların yaşam kalitesinin değerlendirilmesi. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 30(2), 81-5.
• Ayar, D., & Karaman, M.A. (2022). Hemşirelerin psikolojik dayanıklılık düzeyleri ile yaşam dengeleri arasındaki ilişki. Gevher Nesibe Journal of Medical and Health Sciences, 7(17), 99-110. https://doi.org/10.46648/gnj.395 Ayaz, S., & Beydağ, K.D. (2014). Hemşirelerin iş yaşamı kalitesini etkileyen etmenler: Balıkesir örneği. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 1(2), 60-69.
• Başkale, H., Günüşen, N.P., & Serçekuş, P. (2016). Bir devlet hastanesinde görev yapan hemşirelerin çalışan yaşam kalitesi düzeylerinin ve etkileyen faktörlerin incelenmesi. Pamukkale Tıp Dergisi, (2), 125-133. https://doi: 10.5505/ptd.2016.03779
• Bitek, D.E., & Akyol, A.D. (2017). Yoğun bakım hemşirelerinin çalışma ortamına ilişkin algıları ile iş doyumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi, 21(1), 1-6.
• Brooks, B.A. (2001). Development of an instrument to measure quality of nurses' worklife. [Unpublished PhD Thesis]. University of Illinois at Chicago, Health Sciences Center.
• Coşkun, R.Ç., & Uğur, E. (2018). Hemşirelerin yönetsel kararlara katılımlarının iş yaşam kalitesine etkisi. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 9(2), 142-149. https://doi.org/10.31067/0.2018.5 Çatak, T., & Bahçecik, N. (2015). Hemşirelerin iş yaşamı kalitesi ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Clinical and Experimental Health Sciences, 5(2), 85-95.
• Durmuş, M., Gerçek, A. & Çiftçi, N. (2018). Hemşirelerin yaşam kaliteleri ile tükenmişlik düzeylerinin değerlendirilmesine yönelik bir araştırma. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(2), 279–286. https://doi.org/10.18506/anemon.325977
• Erenoğlu, R., Tambağ, H., Can, R. & Kabakoğlu, H. (2019). Hemşirelerin iş yaşam kalitesi ve etkileyen faktörler. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 9(3), 181-187. https://doi.org/10.33631/duzcesbed.551576
• Giarelli, E., Denigris, J., Fisher, K., Maley, M., & Nolan, E. (2016). Perceived quality of work life and risk for compassion fatigue among oncology nurses: A mixed-methods study. Oncology Nursing Forum, 43(3), e121–e131.
• Güçlü, A., & Kurşun, Ş. (2018). Cerrahi kliniklerinde çalışan hemşirelerin iş yaşam kalitesi ve ilişkili faktörler. Florence Nightingale Journal of Nursing, 26(3), 187-197. https://doi.org/10.26650/FNJN285947 Kökcü, Ö.D., & Terzi, B. (2018). Yoğun bakımda çalışan hemşirelerin iş indeksi-çalışma ortamı ve tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi, 22(2), 66-72.
• Kundak, Z.., Taş, H.Ü., Keleş, A., & Eğicioğlu, H. (2015). Bir üniversite hastanesinde hemşirelik mesleğinde iş tatmini ve motivasyon. Kocatepe Tıp Dergisi, 16(1), 1-10.
• Lake, E.T. (2002). Development of the practice environment scale of the nursing work index. Research in Nursing & Health, 25(3), 176-188.
• Moradi, T., Maghaminejad, F., & Azizi-Fini, I. (2014). Quality of working life of nurses and its related factors. Nursing and Midwifery Studies, 3(2), 1-6.
• Özdaş, İ., & Kızılkaya, M. (2021). Acil servis hemşirelerinin algıladıkları stres kaynakları: Nitel bir araştırma. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 8(1), 64-70.
• Öztürk, Y.E., Kıraç, R., & Kara, F. (2018). Sağlık çalışanlarında iş yaşam kalitesini etkileyen etmenlerin incelenmesine yönelik bir araştırma. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 84, 567-577.
• Polat, F.N., & Erdem, R. (2017). Merhamet yorgunluğu düzeyinin çalışma yaşam kalitesi ile ilişkisi: sağlık profesyonelleri örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (26), 291-312.
• Saygılı, A.G.M., Avcı, K., & Sönmez, A.G.S. (2016). Sağlık çalışanlarının çalışma yaşam kalitesine ilişkin bir değerlendirme: bir kamu hastanesi örneği. The Journal of Academic Social Science Studies. Number: 52.
• Scruth, E.A., Garcia, S., & Buchner, L. (2018). Work life quality, healthy work environments, and nurse retention. Clinical Nurse Specialist, 32(3), 111-113. https://doi.org/ 10.1097/NUR.0000000000000376
• Sezer, H.K., & Geçkil, E. (2018). Pediatri hemşirelerinin duygu gereksinimleri ile maneviyat ve manevi bakım hakkındaki görüşlerinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 7(2), 167-174. https://doi.org/10.31125/hunhemsire.763183
• Smart, D., English, A., James, J., Wilson, M., Daratha, K.B., Childers, B., & Magera, C. (2014). Compassion fatigue and satisfaction: A cross‐sectional survey among US healthcare workers. Nursing & Health Sciences, 16(1), 3-10. https://doi.org/10.1111/nhs.12068
• Şanal, S. (2020). Pediatri hemşirelerinin profesyonel değerlerinin bakım davranışları üzerindeki etkisi [Basılmamış Yüksek Lisans Tezi]. Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi.
• Şirin, M. (2011). Hemşirelik iş yaşamı kalitesi ölçeği’nin geçerlilik ve güvenirlik çalışması [Basılmamış Yüksek Lisans Tezi]. Atatürk Üniversitesi.
• Şirin, M., & Yurttaş, A. (2015). Hemşirelik bakımının bedeli: merhamet yorgunluğu. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 8(2), 123-130.
• Tamer, E. & Öztürk, H. (2021). Hemşirelerin iş yaşam kalitesi ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 37(2), 107-119. https://doi.org/10.53490/egehemsire.748208
• Tanrıkulu, G., & Ceylan, B. (2021). Çocuk kliniklerinde çalışan hemşirelerde merhamet düzeyi ve merhamet yorgunluğu. Sağlık Bilimleri Dergisi, 30(1), 31-36. https://doi.org/10.34108/eujhs.727445
• Türkmen, E., Badır, A., Balcı, S., & Topçu, S.A. (2011). Hemşirelik iş indeksi-hemşirelik çalışma ortamını değerlendirme ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: güvenilirlik ve geçerlilik çalışması. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 13(2), 5-20.
• Uğurlu, A.K., & Eti Aslan, F. (2017). Merhamet ve hemşirelik: merhamet ölçülebilir mi? Turkiye Klinikleri Journal of Nursing Sciences, 9(3), 233-8.
• Yılmaz, G., & Üstün, B. (2018). Hemşirelerde profesyonel yaşam kalitesi: Merhamet memnuniyeti ve merhamet yorgunluğu. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 9(3), 205-211.