Faşizm Propagandasında Müziğin Rolü: Mussolini İtalyası Örneği

Yıl 2019, Cilt: 25 Sayı: 97, 229 - 249, 11.02.2019

Derya Karaburun Doğa

https://doi.org/10.22559/folklor.368

Öz

20. yüzyılda, faşizm ideolojisinin Avrupa’da ilk olarak ortaya çıktığı ülke İtalya
olmuştur. 1922’de kara gömlekli milliyetçiler İtalya’da yönetimi ele geçirerek
faşizmi İtalya’nın resmi ideolojisi haline getirmiş, liderleri Benito Mussolini’yi
de İtalya’nın değişmez diktatörü (Il Duce) yapmışlardı. Bu süreçte İtalya’nın
her köşesinde Faşizm ideolojisinin etkileri görülmeye başlandı. Nitekim,
Mussolini önderliğindeki İtalyan faşistler, ülkenin dört bir yanında faşizmin
yoğun bir şekilde propagandasına girişmişlerdi. Bu süreçte, faşistlerin en
önemli propaganda silahlarından birisi Giovinezza Marşı olmuştur. Marşta,
faşizm ideolojisi yüceltilirken, Mussolini’ye de övgülerde bulunulmaktaydı.
Bu çalışmada, İtalyan faşistler tarafından Mussolini İtalyası’nın de facto
milli marşı olarak kullanılan Giovinezza Marşı, bulunduğu bağlam içerisinde
incelenmiştir. Çalışma kapsamında marşta yer alan sözler, nitel araştırma
yöntemleri içerisinde yer alan göstergebilim metotu kullanılarak analiz edilmiştir. Ayrıca marşın müzik yapısı, müzikal analize tabi tutularak
incelenmiştir. Elde edilen bulgular ışığında İtalyan faşizminde müziğin
propaganda aracı olarak nasıl kullanıldığı ortaya konulmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

faşizm, müzik, göstergebilim, propaganda

Kaynakça

• Akarcalı, S. (2003). 2. Dünya savaşında iletişim ve propaganda. Ankara: İmaj.
• Bağçeci, S. E. (2003). Piyano eğitiminde müzikal analiz kavramı – kapsamı ve örnek klavye analizleri. Elazığ Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 13, Sayı 1:159-176.
• Çakı, C. (2018b). Nazi Almanya’sı etkisindeki İtalyan Sosyal Cumhuriyeti’nin propaganda posterleri üzerine inceleme. Kayseri Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, Sayı 11 (2): 252-272.
• Çakı, C. ve Gülada, M. O. (2018). Vichy Fransası’nda işgal propagandası. Trakya Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı 7 (1): 53-80.
• Çakı, C., Karaburun, D. ve Yılmaz, N. (2018). Horst-Wessel propaganda marşı üzerinden Nazizm ideolojisinin inşası. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, Sayı 46: 89-110.
• Çelikçi, A. S., Kakışım, C. (2013). İtalyan Faşizmi ve tarihsel gelişimi. Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt.1, Sayı 2: 95.
• Domenach, J.M. (1995). Politika ve propaganda. (Çev. T. Yüce) İstanbul: Varlık.
• Erol, E. G., Cerrahoğlu, N., & Çakı, C. (2017). Hitler dönemi eğitim yapısındaki otokrasinin eleştirisi: Die Welle filmi üzerine göstergebilimsel inceleme. Ordu IX. Uluslararası Eğitim Araştırmaları Kongresi, s. 1234-1249.
• Fiske, J. (2017). İletişim çalışmalarına giriş. (Çev. S. İrvan). Ankara: Bilim ve Sanat.
• Gentile, E. (1990). Fascism as political religion. Journal of Contemporary History, 25(2): 229-251.
• Griffin, R. (1991). The nature of fascism. London and New York: Psychology.
• Güngör, N. (2013). İletişim kuramlar ve yaklaşımlar. 2. Baskı, Ankara: Siyasal.
• İspir, İ. (2018). Sinemada Faşizm ideolojisinin eleştirel sunumu: “Çöl Aslanı Ömer Muhtar” filmi ve göstergebilimsel analizi. Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 1(1): 69-88.
• Jowett, S. G. & O’donnell, V. (2014). Propaganda & persuasion. USA: Sage. Kutluk, F. (2018). Müzik ve politika. İstanbul: h2O.
• Macit, M. H. (2007). Faşizm ve Nazizm. Ankara: Savaş.
• Mermutlu, B. (2008). Toplumsal zihniyet inşa ve anlama aracı olarak marşlar. Tarih Bilinci Dergisi, sayı 6: 27.
• Öymen, O. (2014). Bir propaganda silahı olarak basın. İstanbul: Remzi.
• Öztuna, Y. (1974). Türk musikisi ansiklopedisi. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi, c.2: 13.
• Öztürk, S. (2014). Siyasal ikna ve seçim müzikleri: Türkiye üzerine bir inceleme. İletişim ve Diplomasi, Sayı 83: 199.
• Paxton, R. O. (2007). The anatomy of Fascism. New York: Vintage.
• Payne, G. S. & Fontenla, F. S. (2001). El Fascismo. Spain: Alianza.
• Rifat, M. (2013). Açıklamalı göstergebilim sözlüğü: Kavramlar, yöntemler, kuramcılar, okullar. İstanbul: Türkiye İş Bankası.
• Saussure, F. (2014). Genel dilbilim yazıları. (Çev. S.Kılıç). İstanbul: İthaki.
• Sığırcı, İ. (2016). Göstergebilim uygulamaları, metinleri, görselleri ve olayları okuma. Ankara: Seçkin.
• Tanyeri Mazıcı, E. ve Çakı, C. (2018). Adolf Hitler’in korku çekiciliği bağlamında kamu spotu reklamlarında kullanımı. Erciyes İletişim Dergisi. Sayı 5 (3): 290-306.
• Yavuzoğlu, A. (2004). 20. yy’da faşist paranoya. İstanbul: Sayfa.
• Zorlu, Y., Çakı, C., & Karaca, M. (2017). Türk sinemasında Nazizm ideolojisi: “Kırımlı” filmi ve göstergebilimsel analizi. Sosyoloji Konferansları-Istanbul Journal of Sociological Studies, Sayı (56): 2.