Siyasal Sembolizm ve İktidar İlişkisi Üzerine Düşünmek

Yıl 2020, Cilt: 26 Sayı: 102, 377 - 392, 03.05.2020

Safiye Ateş Durç

https://doi.org/10.22559/folklor.1171

Öz

Siyasal iktidarlar hitap ettiği kitleyi etkisi altında tutmak ve yönlendirebilmek için
çeşitli araçlara başvurur. Bunlardan belki de en etkilisi sembolizmdir. Sembol ve
sembolik eylemlerden yararlanmak hem iletişim kurmanın en kestirme yolu hem
de grup birlikteliğini kurmada ve dayanışmada en güçlü araçlardan biridir. Sem-
bolizmin bu gücünü etkili bir şekilde kullananların başında siyasal iktidar sahiple-
ri gelmektedir. Bu yolla siyasal meşruiyet sağlayan iktidar, aynı zamanda ve aynı
yöntemle yönetilenlerle gizli bir diyalog kurulabilmektedir. Böylece düzeni kurma
ve devam ettirmede politika geliştirilmesi kolaylaşmaktadır. İktidarın sembolizmi
araçsallaştırdığı tezinden hareket eden bu makalede, konuyla ilgili kavramsal ve
kuramsal araştırmadan elde edilen veriler ışığında siyasal antropolojinin iki temel
kavramı olan sembol ve iktidar arasındaki bağlantı farklı açılardan tartışılmış ve
iktidarın siyaseti sembollerle yürüttüğü, kitleleri bu yolla politize edebildiği argü-
manı sorgulanmıştır. Çalışmanın sonunda ise sembolleri siyasal olarak kullanan ik-
tidarlarla yönetilenler arasında görünmeyen bir diyalogun oluşabildiği, iktidarın
insanların duygularını ve bilgilerini kolayca manipüle edebildiği ve ayrıca semboller
aracılığıyla siyasal gücünü nesilden nesile aktarabildiği tespitlerine yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

siyasal sembol, sembolizm, iktidar, manipülasyon

Kaynakça

• Abélés, M. (2012). Devletin antropolojisi. N. Ökten (Çev.). Ankara: Dipnot.
• Assman, J. (2001). Kültürel bellek: Eski yüksek kültürlerde yazı, hatırlama ve politik kimlik. A. Tekin (Çev.). İstanbul: Ayrıntı.
• Auge, M. (1997). Yer olmayanlar. T. Ilgaz (Çev.). İstanbul: Kesit.
• Bloch, M. (2013). Ritüel, tarih, iktidar. Ü. H. Yolsal (Çev.). Ankara: Dipnot.
• Burns, J. M. (1942). The Roosevelt-Hitler battle of symbols. The Antioch Review, S. 2 (3), ss. 407-421. DOI: 10.2307/4608898.
• Cassirer, E. (2005a). Devlet efsanesi. N. Arat (Çev.). İstanbul: Say.
• Cassirer, E. (2005b). Sembolik formlar felsefesi I: Dil. M. Köktürk (Çev.). Ankara: Hece.
• Cassirer, E. (2011). Sembol kavramının doğası. M. Köktürk (Çev.). Ankara: Hece.
• Choudhury, E. (2004). The politics of symbols and the symbolization of 9/11. The American Journal of Islamic Social Sciences, S. 21(1), ss. 74-96.
• Cobb, R. W. ve C. D. Elder. (1973). The political uses of symbolism. American Politics Quarterly, S. 1(3), ss. 305-338. DOI:10.1177/1532673X7300100302.
• Cohen, A. (1976). Two-dimensional man: An essay on the anthropology of power and symbolism in complex society. Berkeley ve Los Angeles: University of California.
• Cohen, A. (1979). Political symbolism. Annual Review of Anthropology, S. 8, ss. 87-113.
• Cohen, A. P. (1999). Topluluğun simgesel kuruluşu. M. Küçük (Çev.). Ankara: Dost.
• Deringil, S. (2009). Simgeden millete: II. Abdülhamid’den Mustafa Kemal’e devlet ve millet. İstanbul: İletişim.
• Donnan, H. ve T. M. Wilson. (2002). Sınırlar: Kimlik, ulus ve devletin uçları. Z. Yaş (Çev.). Ankara: Ütopya.
• Douglas, M. (2005). Saflık ve tehlike: Kirlilik ve tabu kavramlarının bir çözümlemesi. E. Ayhan (Çev.). İstanbul: Metis.
• Edelman, M. J. (1985). The symbolic uses of politics: With a new Afterword. Chicago: University of Illinois. (İlk Baskı 1964).
• Eliade, M. (1992). İmgeler ve simgeler. M. A. Kılıçbay (Çev.). Ankara: Gece.
• Eriksen, T. H. (2009). Küçük yerler büyük meseleler: Sosyal ve kültürel antropoloji. A. E. Koca (Çev.) Ankara: Birleşik.
• Hobsbawm, E. ve T. Ranger (Ed.). (2006). Geleneğin icadı. M. M. Şahin (Çev.). İstanbul: Agora Kitaplığı.
• Kertzer, D. I. (1988). Ritual, politics and power. Binghamton: Vail-Ballou.
• Landsman, G. (1985). Ganienkeh: Symbol and politics in an Indian/White conflict. American Anthropological Association, S. 87(4), ss. 826-839. DOI:10.1525/aa.1985.87.4.02a0050.
• Özbudun, S., B. Şafak ve N. S. Altuntek. (2007). Antropoloji: Kuramlar, kuramcılar. Ankara: Dipnot.
• Sennett, R. (2014). Ten ve taş: Batı uygarlığında beden ve şehir. T. Birkan (Çev.). İstanbul: Metis. Turner, V. W. (1973). Symbols in African rituals. Science, New Series, S. 179(4078), ss. 1100-1105.
• Turner, V. W. (1975). Symbolic studies. Annual Review of Anthropology. S. 4, ss. 145-161. DOI: 10.1146/annurev.an.04.100175.001045.
• Walzer, M. (1967). On the role of symbolism in political thought. Political Science Quarterly, S. 82(2), ss. 191-204. DOI: 10.2307/2147214.
• Elektronik kaynaklar
• Symbol, (t.y.) Merriam webster. https://www.merriam-webster.com/dictionary/symbol. (27. 01. 2017).
• Symbol. (t.y.). Oxford dictionary. https://en.oxforddictionaries.com/definition/symbol. (27. 01. 2017).
• Symbole, (t.y.). Encyclopædia universalis . http://www.universalis.fr/encyclopedie/symbole/. (27.01. 2017).
• Symbols. (t.y.). Online etymology dictionary. http://www.dictionary.com/browse/symbols. (27.01.2017).