Kaygı ve Ritüel: Radcliff-Brown ve Malinowski’nin Teorileri

Yıl 2020, Cilt: 26 Sayı: 104, 1003 - 1011, 01.11.2020

George C. Homans Çevirmen: Tuğba Aydoğan

Öz

Yazar, Malinowski tarafından açık ve kesin olarak ifade edildiği gibi büyü ve din arasındaki
ayrımın yararlı olup olmayacağından endişelidir. Akılcılaştırmalardan uzaklaşmak için
büyü; avcılık, balıkçılık, hayvancılık gibi pratik faaliyetlerle yakından ilişkili olan ritüel olarak
tanımlanabilir. Bu durumda din, Katolik Kilisesi’nin ekmek ve şarap ayininde olduğu gibi
pratik faaliyetle ilişkili olmayan ritüel olurdu. Fakat belirtildiği gibi, birçok toplumda büyü ve
din arasında bir ayrım yapılabilir mi? Antropologlar bu konuda uyanık olacaklar ki birçok ilkel
toplumda yerli muhbirler en temel ve kutsal ritüelleri genellikle dini olarak adlandırırlar, eğer
bunları yapmazlarsa gıda tedariklerinin başarısız olacağını bilirler. Bu ritüeller pratik faaliyetlerle
yakından ilişkili midir? Gıda tedariki kesinlikle pratik bir konudur. Bu yüzden bir kez daha
yerel akılcılaştırmalara katılıyoruz. Bir bakıma bu ritüeller hem büyüsel hem de dinidir.
folklor / edebiyat
1006
Bununla birlikte, Malinowski’nin genel büyü teorisi sağlam görünmektedir. Ve onun şu
ifadelerinden birini özet olarak belirtmek iyi olabilir:
Tüm içgüdülerin ve duyguların, tüm pratik faaliyetlerin, bilgisindeki boşlukların,
erken gözlem ve akıl gücünün sınırlamalarının insanları çıkmaza götürdüğünü
ve çok önemli bir anda onlara ihanet ettiğini gördük. İnsan organizması buna,
ilkel davranış ve biçimleri ve onların doğurduğu etkilere ilişkin ilkel inançların
ortaya çıktığı kendiliğinden patlamalarla tepki verir. Büyü, bu inançlara ve ilkel
ritüellere odaklanır ve onları daimi geleneksel kalıplarda standartlaştırır.8
Burada, açıklayıcı bir söze ihtiyaç duyuluyor. Mevcut makale, duygudan kaynaklandığı
için kaygı dediğimiz ritüel ile ilgilidir. Ancak bunun, kaygının yanı sıra diğer duyguların da
ritüel davranışa yol açmayacağı gibi bir anlamı yoktur.
Radcliffe-Brown’ın, Malinowski’nin ritüel teorisine yaptığı başka ve daha önemli eleştiriler
de vardır. O, bunları akıllıca Andaman Adaları’ndaki doğum ritüeli olan gerçek bir olayı
dikkate alarak temellendirir. Tartışmasını takip etmek için öncelikle onun şu malzemesine
atıfta bulunulmalıdır:

Anahtar Kelimeler

kaygı, rituel, Malinowski

Kaygı ve Ritüel: Radcliff-Brown ve Malinowski’nin Teorileri

Öz

Bu tartışma, Profesör Radcliffe-Brown’ın ilk ele aldığı konudur ve onun eleştirisi yazara
haklı görünmektedir. O, büyü ve din arasındaki bu ayrımı uygulamadaki zorluğun “kesin,
pratik amaç” ile ne kastedildiğine dair belirsizlik içinde olduğuna dikkat çekiyor. Gerçekten,
büyüsel bir ritüelin kesin ve pratik amacı nedir? Batı uygarlığındaki bir antropolog için, ifadenin
olağan anlamında büyüsel bir ritüel ve dini bir ritüel kesin ve pratik sonuçlardan eşit
ölçülerde yoksundur. Aralarındaki bu ayrım, başka gerekçelere dayanıyor olmalıdır. Büyüsel
bir ritüelin amacını belirlemek için kullandığımız yöntemlerin incelenmesi, ritüelin amacı
olarak ele aldığımız şeyin yerli bir muhbir tarafından belirtilen amaçla aynı olduğunu gözler
önüne sermektedir. Yerli, bir ritüel gerçekleştirir ve bunun kesin ve pratik bir amacı olduğunu
söyler. Başka bir ritüel gerçekleştirir ve bunun bir gelenek meselesi olarak yapıldığını söyler.
Eğer ilkini büyüsel ritüel, ikincisini de dini ritüel olarak adlandırırsak, ayrımımızı yerli halkın
ritüeller hakkında yaptığı sözlü ifadeler arasındaki farka dayandırmalıyız.

Anahtar Kelimeler

kaygı, rituel, Malinowski

Kaynakça

• Çevirmenin notu : Makalenin orijinalinde kaynakça bölümü bulunmamakta olup bu bölüm, yazarın dipnot bizim ise sonnot olarak verdiğimiz atıflardan yola çıkılarak çevirmen tarafından oluşturulmuştur.
• Lloydwarner, W. (1817). A Black Civilization: A Social Study of An Australian Tribe. New York: Harper & Brothers.
• Malinowski, B. (1925). Magic, science and religion. J. Needham (Dü.), Science, Religion and Reality içinde (s. 19-84). New York: The Macmillan.
• Malinowski, B. (1934). The introduction. H. I. Hogbin içinde, Law and Order In Polynesia: A Study of Primitive Legal Institutions. London: Christophers.
• Radcliffe-Brown, A. R. (1933). The Andaman islanders. Cambridge: The University .
• Radcliffe-Brown, A. R. (1939). Taboo. London: Cambridge University.
• Thomas , W. I., & Znaniecki, F. (1918). The Polish peasant In Europe and America: Monograph of an immigrant group (Cilt 1). Boston: The Gorham.
• Willoughby, R. R. (1935). Magic and cognale phenomena: An hypothesis. C. Murchison (Dü.) içinde, Handbook of Social Psychology (s. 461-519). New York: Russel & Russel.