Ian McEwan’ın Solar Adlı Romanında Toksik Bilinç

Yıl 2023, Cilt: 29 Sayı: 116, 1231 - 1246, 02.11.2023

Dilek Menteşe Kıryaman

https://doi.org/10.22559/folklor.2469

Öz

Michael Beard’ın öyküsünü anlatan Ian Mc Ewan’ın Solar (2010) adlı romanı,
Beard’ın küresel ısınmanın etkilerini azaltmak için tasarlanmış olan yapay
fotosentez projesini gerçekleştirme çabasını anlatır. Genç bir iş arkadaşından
intihal yaparak Beard’ın kendisininmiş gibi gösterdiği bu proje, insan kaynaklı
iklim değişikliğinin etkilerini azaltmak için fotosentezi taklit eden güneş enerjisi
üretmek için tasarlanmıştır. Nitekim, orta yaşlı bir fizik profesörü olan Beard,
çevresel sorunların abartıldığına inanmaktadır ve bu yüzden, iklim değişikliğinin
varlığını inkâr etmektedir. Güneş enerjisinin çevre dostu niteliğine önem vermek
yerine, Beard, bu güneş enerjisi projesinden elde edeceği maddi kazancı ve
akademik prestiji göz önünde bulundurur. McEwan, Solar’ın doğa merkezli
olmayışı ve bireyi düşünmeye sevk eden çevreci bir roman yazmadığı konusunda
birçok eleştiri almasına rağmen, bu çalışma, McEwan’ın Solar eserinde çevresel
sorunlara yönelik alternatif bir bakış açısı sunarak bir farkındalık yarattığını öne
sürmektedir. Beard’ın çevresel sorunlara dair etiği ve dünyayı kurtarma projesiyle
çizdiği sahte çevreci izlenimi, eserdeki toksik çevreye dikkat çeken bir çelişkiye
neden olur. Bu yüzden, bu çalışma, Solar adlı romanda, Beard’ın davranışları,
düşünceleri ve amaçlarının iklim değişikliğinin ikiyüzlü söylemini ortaya
çıkardığını ve eserde bir “toksik bilinç” ürettiğini tartışmaktadır. Beard’ın antikahraman
özelliklerinin oluşturduğu “toksik bilinç”, hem doğanın hem de kültürün
toksik tanımlamalarını öne çıkarır. Diğer bir deyişle, McEwan, antipatik ve antiçevreci
bir başkahraman yaratarak sadece doğanın değil aynı zamanda doğa ve
kültür ilişkisinin toksik özelliğine dikkat çeker. Bu bağlamda, bu çalışma, Solar’ın
toksik çevreleri gösterdiğini ve bu nedenle, Beard’ın insan merkezli bakış açısı
aracılığıyla romanın “toksik bilinci” yansıttığını inceleyerek insanlığın neden
olduğu atık ve israfa karşı farkındalık geliştirmek amacı taşıdığını tartışmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Ian McEwan, Solar, toksik bilinç, iklim değişikliği eko-kurgu

Toxic Consciousness in Ian McEwan’s Solar

Öz

Ian McEwan’s Solar (2010) which portrays the story of Michael Beard revolves
around Beard’s attempt to actualise his artificial photosynthesis project, which
is designed to reduce the impact of global warming. This project, which he
plagiarised from a young colleague, is developed to produce solar energy that
mimics photosynthesis to decrease the effects of anthropogenic climate change.
Yet, Beard, a middle-aged physics professor, believes that environmental problems
are exaggerated and, as a result, he rejects the existence of climate change. Rather
than taking interest in the eco-friendly aspect of solar energy, he is attracted to the
economic profit and academic prestige that he will gain from the solar project.
Although McEwan has received much criticism regarding the idea that Solar is not
a provocative environmentalist novel as it is not nature-oriented, this article claims
that McEwan provides an alternative stance to raise awareness to environmental
problems. Beard’s ethics about environmental problems and his false appearance
as an environmentalist with a world-saving project initiate a critical conflict that
draws attention to the toxic landscape in the novel. Thus, this study discusses
that Beard’s actions, thoughts, and objectives reveal the hypocritical discourse
of climate change which, as a result, generate a “toxic consciousness” in Solar.
“Toxic consciousness” raised by Beard’s anti-heroic qualities foreground the toxic
identifications of both nature and culture. In this sense, this study opens a new line
of enquiry by arguing that, to develop awareness towards humanity’s waste, Solar
demonstrates toxic landscapes and, therefore, represents “toxic consciousness” by
means of Beard’s anthropocentric stance.

Anahtar Kelimeler

Ian McEwan, Solar, toxic consciousness, climate change, eco-fiction

Kaynakça

• Augé, M. (1997). Non-places: Introduction to an anthropology of supermodernity (Trans. John Howe). London and New York: Verso.
• Bracke, A. (2010). Redrawing the boundaries of ecocritical practice. Interdisciplinary Studies in Literature and Environment, 17(4), 765-768. Retrieved from https://www.jstor.org/
• Brown, M. (2010, March 11). Ian McEwan interview: Warming to the topic of climate change. The Telegraph. Retrieved from https://www.telegraph.co.uk
• Buell, L. (2005). The future of environmental criticism: Environmental criticism and literary imagination. Malden: Blackwell.
• Deitering, C. (1996). The postnatural novel: Toxic consciousness in the fiction of the 1980s. In C. Glotfelty and H. Fromm (Eds.), The ecocriticism reader: Landmarks in literary ecology (pp. 196- 203). Athens: The University of Georgia Press.
• Garrard, G. (2004). Ecocriticism. London and New York: Routledge.
• Garrard, G. (2013). Solar: Apocalypse not. In S. Groes (Ed.), Ian McEwan: Contemporary critical perspectives (pp. 123-136). London and New York: Bloomsbury.
• Garrard, G. (2013). The unbearable lightness of green: Air travel, climate change and literature. Green Letters: Studies in Ecocriticism, 17 (2), 175-188. doi: 10.1080/14688417.2013.800335
• Glotfelty, C. (1996). Introduction: Literary studies in an age of environmental crisis. In C. Glotfelty and H. Fromm (Eds.), The ecocriticism reader: Landmarks in literary ecology (pp. xv-xxxvii). Athens: The University of Georgia Press.
• Habibi, S.J. and Karbalaei, S.S. (2015). Incredulity towards global-warming crisis: Ecocriticism in Ian McEwan’s Solar. The Southeast Asian Journal of English Language Studies, 21(1), 91-102. doi: 10.17576/3L-2015-2101-09
• Hamilton, C. (2010). Requiem for a species: Why we resist the truth about climate change. Crows Nest: Allen & Unwin.
• Kerridge, R. (2006). Environmentalism and ecocriticism. In P. Waugh (Ed.), Literary theory and criticism (pp. 530-543). New York: Oxford University Press.
• Kerridge, R. (2010). The single source. Ecozona, 1(1), 155-161. Retrieved from https://ecozona.eu/ McEwan, I. (2005). A boot room in the frozen north. Retrieved from https://capefarewell.com/ explore/215-a-boot-room-in-the-frozen-north.html
• McEwan, I. (2011). Solar. London: Vintage.
• McKibben, B. (2003). The end of nature: Humanity, climate change and the natural world. London: Random.
• Wagner, V. (2010, April 19). British writer Ian McEwan happy to be grounded in Toronto: Interview with author Ian McEwan. Toronto Star. Retrieved from https://www.thestar.com