Kişilik Tiplerinin Problem Çözümünde Birlik ve Çelişkiler

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 18, 50 - 58, 31.12.2022

Ozgu Hafızoğlu

Öz

Bu araştırma, kişilik tipleri, problem çözme adımlarının yürütülmesi ve ulaşılan yaratıcı çözümler olmak üzere üç faktör arasındaki etkileşimi inceleyerek analojik problem çözme sürecinde iş birliğine katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. Farklı kişilik tiplerine sahip tasarımcıların, belirli bir tasarım görevi için problem çözme sürecinin her adımını yürütme biçimlerinin birbirlerinden farklarının neler olduğunu anlamak adına bir deney yapıldı. Katılımcılar, üç görevden oluşan deneyde yer aldı: kaynak bilgilerine ulaşmak, haritalandırmak, seçilen tüm bilgileri aktarmak ve adapte etmek ve elde edilen nihai çözümü değerlendirmek. Bireysel olarak yürütülen bir analojik problem çözme sürecinde, kişiliklerin olası birlik ve çelişki noktaları ortaya çıkarılmaya çalışıldı.
Bu araştırmada ilk olarak, deneye katılanların enegramda belirtilen üç zekâ merkezi belirlendi; zihinsel, duygusal ve bedensel. Enegram kişilik tipleri ile elde edilen kaynak alanların uzaklığı arasındaki ilişkinin incelenmesi hedeflendi. İkinci olarak, kişilik tipleri ile hedef alana haritalanan, aktarılan ve uyarlanan benzerlik düzeyi arasındaki ilişki incelendi. Son olarak, zekâ merkezleri, benzerlik mesafesi ve analojik düşünce derinliği arasındaki genel ilişkiler analiz edildi.
Sonuçlar, bu merkezler arasında önemli farklılıklar gösterdi. Araştırmanın önemi, yani zekâ merkezlerinin davranışlarını anlamaya yönelik çatışmaları önlemek, bir ekip çalışmasında birlik oluşturmak için analojik aktarım sürecindeki aşamaların incelemektir. Çelişki ve birlik, hem ilki ayrışmayı ifade etmek için kullanılan, hem de etkili bir ekip çalışması için farklı kişilikler arasındaki ilişkiyi ifade etmek için kullanılan terimlerdir.

Anahtar Kelimeler

Problem çözümü, Analojik düşünme, Enegram, Yaratıcılık, Birlik

Destekleyen Kurum

Yoktur.

Unity vs. Conflicts of Enneagram Personality Types in Problem Solving

Öz

The aim of the study is to contribute to collaboration in the analogical problem-solving process by investigating the interaction among three factors: enneagram intelligence centers, execution of problem-solving steps and the creative solutions achieved. An experiment is conducted to understand how designers with three centers differ from or unite to each other in the way they execute each step of a problem-solving process for a given design task. Participants took part in the experiment consisting of three tasks: retrieval of source information, mapping, transferring, and adapting the whole information selected and evaluating the final solution achieved. In an individually executed analogical problem-solving process, the possible synergetic points of personalities are tried to be revealed.
In this research first we analyzed the enneagram of the experimenters, the relation between intelligence centers and distance of source domains retrieved. Second, we analyzed the relation between these centers and the level of similarity mapped, transferred, and adapted to the target domain. Third, we analyzed the overall relationship between personality types, distance of similarity, and depth of analogical thought.
Results showed significant differences among different personality types. One aspect, i.e., the strong need to acquire understanding the behaviors of personalities may present obstacles to the successful execution of stages in analogical transfer process specially to prevent conflicts, but to create unity in a teamwork. Conflict versus unity are both the terms the first of which is used to express dissociation and the second one is used to express association between different personalities for an effective teamwork.

Anahtar Kelimeler

Creativity, Problem solving, Personality types, Enneagram, Analogical reasoning, Unity, Conflict

Kaynakça

• Bonnardel, N. (2000). Towards understanding and supporting creativity in design-analogies in a constrained cognitive environment. Knowledge-Based Systems, 13, 505-513.
• Clement, J. (1988). Observed Methods for Generating Analogies in Scientific Problem-Solving. Cognitive Science, 12(4), 563-586.
• Dominowski, R.L. (1995). Productive problem solving. The creative cognition approach. In S.M. Smith, T.B. Ward and R.A. Finke (Eds.), MA: MIT Press Cambridge Mass, 73-95.
• Dunbar, K. (1995). How scientists really reason: Scientific reasoning in real-world laboratories. The nature of insight. In: R. J. Sternberg & J. E. Davidson (eds.), Cambridge MA. US: The MIT Press, 365-395.
• Dunbar, K. (1999). How scientists build models: In vivo science as a window on the scientific mind. Model-based reasoning in Scientific Discovery. In: L. Magnani, N. Nersessian, and P. Thagard (eds.) Plenum Press, 85-99.
• Dunbar, K., Blanchette, I. (2001). The in vivo / in vitro approach to cognition: The case of analogy. Trends in Cognitive Sciences, 5, 334-339.
• Finke, R.A., Ward, T.B., Smith, S.M. (1992). Creative cognition: theory, research, and application. MIT Press Cambridge MA.
• Forbus, K. D., Gentner, D., Law, K. (1995). MAC/FAC: A Model of similarity-based retrieval. Cognitive Science, 19(2), 141-205.
• Forbus, K.D., Gentner, D. (1989). Structural Evaluation of Analogies: What Count? Proceedings Eleventh Annual Conference of Cognitive Science Society, 34, 341-348.Hesse, М.В. (1966). Models and analogies in science. Notre Dame Press of Notre Dame University.
• Hofstadter, D. (2001). Analogy as the Core of Cognition. The Analogical Mind: Perspectives from Cognitive Science. In D Gentner, KJ Holyoak & BN Kokinov (Eds.), MIT Press, 499-538.
• Holyoak, K. J., Koh, K. (1987). Surface and structural similarity in analogical transfer. Memory and Cognition, 15, 323-340.
• Holyoak, K.J., Thagard, P. (1995) Mental Leaps. MA: MIT Press Cambridge.
• Holyoak, K.J., Thagard, P. (1997). The analogical mind. American Psychologist, 52(1), 35-44.
• Koestler, A. (1964). The act of creation. Picador. London.
• Sikora M., Munita M.J. (2020). Instinctual Leadership: Working with the 27 Subtypes of the Awareness to Action Enneagram.