Vergi Usul Kanunu’nda Yer Alan Hakları Konusunda Mükelleflerin Farkındalığı

Yıl 2018, Cilt: 4 Sayı: 1, 39 - 58, 01.03.2018

Hacer Kaba Furkan Beşel

Öz

Zamanla mülkiyet kavramında ortaya çıkan değişimin bireyleri hak arayışına itmesi ve küreselleşmenin bir sonucu olarak zaman içerisinde değişen devlet anlayışıyla birlikte gerek kamu harcamalarının finansman kaynaklarında gerekse toplanan kaynakların harcanma usul ve tahsislerinde değişimler meydana gelmiştir. Kamu harcamalarının temel finansman kaynağı sayılabilen verginin devlet karşısındaki tarafı olan mükellefe bakış açısında da bazı değişimler meydana gelmiştir. Bu değişimler beraberinde vergi idarelerinin yeniden yapılandırılması ihtiyacını doğurmuştur. Bu bağlamda taraflar arasındaki eşitsizliğin giderilmesi ve mükellefle vergi idaresi arasında karşılıklı güven sağlanması kamu harcamalarının finansmanı için ihtiyaç duyulan gelirin toplanmasına ve gönüllü uyuma olumlu katkı sağlayabildiğinden mükelleflere haklar tanınmasının ve mükelleflerin de bu haklar konusundaki farkındalığının önemi artmıştır. Bu çalışmada Sakarya vergi mükelleflerinin hakları konusundaki farkındalığını belirlemek amacıyla 548 kişiye anket uygulanmış ve mükelleflerin Vergi Usul Kanunu’ndan kaynaklanan hakları konusunda yeterince bilinç düzeyine sahip olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Mükellef Hakları, Vergi Bilinci, Vergiye Gönüllü Uyum.

Taxpayers' Awareness of The Rights Contained in The Tax Procedure Law

Öz

Over time, changes in the concept of ownership to individuals to search for right. Individual also began to question public expanditures with a changing understanding of the state. . There have also been some changes in the view of the taxpayer, which is the state side of the tax which can be considered as the main source of financing for public expenditures. These changes gave rise to the need for restructuring of tax administrations. In this context, due to the fact that the elimination of inequalities between the taxpayer and the tax authorities can contribute positively to voluntary compliance, the importance of granting taxpayers rights and awareness of these rights in their taxpayers has increased. In this study, a questionnaire was applied to 548 persons in order to determine the awareness of Sakarya taxpayers about their rights and and reached the conclusion that taxpayers do not have enough consciousness about the rights arising from the Tax Procedure Law

Anahtar Kelimeler

Taxpayer Rights, Tax Consciousness, Tax Compliance

Kaynakça

• Acinöroğlu, S. (2009). Vergi Davasının Hukuki Niteliği. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 23.3, 191-207.
• Akdoğan, A. (2004). Türk Vergi Sistemi ve Uygulaması. 5. Baskı. Ankara: Gazi Kitapevi.
• Aktan C.C, Dileyici D. ve Saraç, Ö. (2002). Vergi, Zulüm ve İsyan. 1. Baskı. Ankara: Phoneix Yayınevi.
• Armağan, R. (2007). Vergi Uyuşmazlıklarının Çözümünde Uzlaşma Müessesesi ve Isparta İline İlişkin Bir Değerlendirme. Maliye Dergisi. 153, 160- 178.
• Arslaner, H. (2016). Vergi Uyuşmazlıklarının İdari Aşamada Çözümünde Uzlaşma ve Etkinliği Sorunu. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi. 17, 273-300.
• Bakar, F. (2011). Mükellef Hakları Ve Türkiye’de Mükellef Haklarının Korunmasına Yönelik Öneriler. Yüksek Lisans Tezi. Bursa: Uludağ Üniversitesi SBE.
• Bayraklı, H. H. (2005). Genel Vergi Hukuku. Afyon: Derya Kitapevi.
• Bilici, N. (2017). Vergi Hukuku. 42. Baskı. Ankara: Savaş Yayınevi.
• Budak, T. ve S. Yakar. (2007). Vergilendirme Yetkisinin Sınırlandırılması. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 16.1, 133-134.
• Buyrukoğlu, S. ve İ. Erasa. (2012). Vergi Bilincinin Oluşmasında Mükellef Haklarının Yeri ve Önemi. Vergi Dünyası. 375, 116-127.
• Çetin, G. (2010). Mükellef Haklari Ve Vergiye Gönüllü Uyum. Doktora Tezi. Manisa: Celal Bayar Üniversitesi SBE.
• Dilber, E. ve G. Belge. (2012). Vergi İncelemesi Esnasında Mükellef Hakları ve Analizi-II . Vergi Dünyası. 367, 158-166.
• Egeli, H. ve M. Dağ. (2012). Türk Vergi Hukuku Açısından Mükellef Haklarının Değerlendirilmesi. Maliye Dergisi. 163, 130-146.
• Emiroğlu, H. (2011). Teori Ve Uygulamada Vergi İncelemesinde Mükellef Hakları. Yüksek Lisans Tezi. Manisa: Celal Bayar Üniversitesi SBE.
• Eroğlu, O. ve Ö. Ö. Eftekin. (2015). Türk Vergi Hukukunda Uzlaşma Kurumu. Ekonomik Ve Sosyal Araştırmalar Dergisi. 11.2, 233-250.
• GİB. Mükellef Hakları Bildirgesi. http://www.gib.gov.tr/mukellef-hizmetleri/mukellef- haklari. (22 Aralık 2017).
• GİB. Mükellef Hakları. http://www.gib.gov.tr/mukellef-haklari. (22Aralık 2017).
• Gökbel, D. (2000). Mükellef Hakları. Doktora Tezi. Eskişehir: Eskişehir Anadolu Üniversitesi SBE.
• Gökbunar, R. (1998). Vergileme İlkeleri ve Küreselleşme. Celal Bayar Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Yönetim Ve Ekonomi Dergisi. 4, 1-23.
• Gökbunar, R. ve G. Çetin. (2010). Mükellef Hakları ve Vergiye Gönüllü Uyum : Manisa Merkez İlçe Anket. Vergi Dünyası. 346, 100–113.
• Gümüş, M. (2017). Vergi Mükelleflerine Yasalarda Tanınan Hakların Vergiye Gönüllü Uyum Sağlama Üzerindeki Etkisi. Vergi Sorunları Dergisi. 341, 96-104.
• İnan, A. (2008). Türkiye’de Vergilerin Meşruiyetinin Sağlanmasında Mükellef Haklarının Önemi ve Anayasal Dayanaklarının Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi SBE.
• İnneci, A. ve N. Coşkun Karadağ. (2015). Vergi Usul Kanunu’na Göre “Tebliğ”de Yapılan Hatalar ve Yargının Konuya Bakışı. Maliye Dergisi. 169, 55-69.
• Kafkas Durmuş, G. (2016). Vergi Hukukunda Süreler ve Sürelerin Uzamasına Neden Olan Durumlara İlişkin Esaslar. İzmir Sebest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası Dayanışma Dergisi. 34-49.
• Karaca, C. ve B. Demirgil. ( 2014). Vergi̇lemede Mükellef Haklari ve Vergi̇ İ̇nceleme Elemanlarinin Mali̇ Sorumluluklari. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 15.1, 365-381.
• Koşar, N. (2007). Avrupa Birliği’nde Mükellef Hakları Ve Türkiye’de Mükellefin Durumu. Yüksel Lisans Tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi SBE.
• MÜHAK. MÜHAK Hakkında. http://www.vmhk.org.tr/muhak-hakkinda. (4 Şubat 2018).
• Nas, A. (2011). Vergi Hukukunda Mücbir Sebepler. Vergi Dünyası. 353, 103-110.
• Oktar, A. (2012). Vergi Hukuku. 8. Baskı. İstanbul: Türkmen Kitapevi.
• Organ, İ. ve D. Bozdoğan. (2012). Tahsil Zamanaşımını Kesen Hallerden Ödemenin Danıştay Kararları Işığında İrdelenmesi. Vergi Dünyası. 367, 173-184.
• Remzi, M, S. Aydın ve M. Ispartalı. (2015). Medeni Hukuk. 4. Baskı. İstanbul: İkinci Sayfa Dizisi.
• Taliboğlu, D. ve F. Yardımcıoğlu. (2016). Mükelleflerin Hakları Konusundaki Farkındalığı: Sakarya İli Örneği. Uluslararası Politik, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Kongresi. İstanbul: PESA. 393-420.
• Türkay, İ. (2016). Türk Vergi Hukukunda Pişmanlık ve Islah Müessesesi. Yaklaşım Dergisi. 1- 23.
• Üyümez, M. E. (2016). Vergi Mevzuatının Karmaşıklığı Ve Uzlaşma Yöntemi Bağlamında Vergi Uyumunun Değerlendirilmesi. Ekonomi Bilimleri Dergisi. 8.1, 75-92.
• Yaltı, B. (2006). Vergi Yükümlüsünün Hakları. 1. Baskı. İstanbul: Beta Basım A.Ş.
• Yücedoğru, R. (2007). Türk Vergi Sistemi Açısından Mükellef Hakları. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi SBE.