Sektörel Bazda Sabit Sermaye Yatırımlarının Ekonomik Büyüme Üzerinde Etkisi: Türkiye Örneği

Yıl 2018, Cilt: 4 Sayı: 2, 115 - 129, 01.07.2018

Erdoğan Teyyare

Öz

Investments can be categorized into three classes as fixed capital investments, residential investments and inventory investments. Fixed capital investments include factories, machines, workplaces and other durable goods used in the production process. These investments may contribute to capital stock of countries as well as to economic growth by increasing the production capacity and employment opportunities. Fixed capital investments are made through various sectors and have different impacts on economic growth. This study examines the fixed capital investments on a sectoral basis between 1963-2014 and analyzes the effect of these variables on economic growth using the Least Squares Method. The analysis results showed that fixed capital investments in the manufacturing, agricultural, health and transportation sectors affect economic growth positively, while the investments in energy, tourism and other sectors affect economic growth negatively

Anahtar Kelimeler

Gross Fixed Investment, Economic Growth, Ordinary Least Squares

Sektörel Bazda Sabit Sermaye Yatırımlarının Ekonomik Büyüme Üzerinde Etkisi: Türkiye Örneği

Öz

Yatırımlar, sabit sermaye yatırımları, konut ve stok yatırımları olarak üç kısıma ayrılabilmektedir. Sabit sermaye yatırımları, fabrikalar, makineler, işyerleri ve üretim sürecinde kullanılan diğer dayanıklı malları içermektedir. Sabit sermaye yatırımları, ülkelerin sermaye birikimine, dolayısıyla da üretim kapasitesi ve istihdam artışına yol açarak ekonomik büyümeye katkı sağlayabilmektedir. Sabit sermaye yatırımları çeşitli sektörler aracılığıyla yapılmakta ve büyüme üzerindeki etkileri de farklı farklı olmaktadır. Çalışmada Türkiye’de 1963-2014 yılları arasındaki sektörler itibariyle sabit sermaye yatırımları dikkate alınarak, bu değişkenlerin ekonomik büyüme düzeyi üzerine etkileri En Küçük Kareler Yöntemi ile analiz edilmiştir. Yapılan analiz tahminlerine göre imalat, tarım, sağlık ve ulaşım sektörlerine yapılan sabit sermaye yatırımları ekonomik büyümeyi pozitif yönde etkilediği, enerji, turizm ve diğer sektörlerce yapılan sabit sermaye yatırımlarının büyümeyi negatif yönde etkilediği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sabit Sermaye Yatırımları, Ekonomik Büyüme, En Küçük Kareler Yöntemi EKK

Kaynakça

• Aschauer, David Allan (1989), “Does Public Capital Crowd Out Private Capital?”, Journal of Monetary Economics, Volume: 24, Issue: 2, p.171-188.
• Barro, R. J. and Jong-Wha Lee (1994), “Sources of Economic Growth”, Carnegie-Rochester Conference Series on Public Policy, Volume:40, Issue:1, p.1-46.
• Barro, R.J. and X. Sala-i Martin(1995), Economic Growth, McGraw-Hill, New York.
• Bayraktutan, Yusuf ve İbrahim Arslan (2008), “Türkiye’de Sabit Sermaye Yatırımlarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: Ko-Entegrasyon Analizi (1980-2006)”, KMU İİBF Dergisi, 14, s.1-12.
• Berber, Metin, Uğur Sivri ve Seyfettin Artan (2001), “Türkiye'de Yatırım Harcamaları- Ekonomik Büyüme İlişkisi, AK Modeli Testi: 1968-1998” İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 25, s.61-70.
• Blomström, Magnus, Robert Lipsey and Mario Zejan (1996), “Is Fixed Investment the Key to Economic Growth?”, Quarterly Journal of Economics, Volume: 111,Issue: 1, p.269-276.
• Boskin, M. J. and L. J. Lau (1992), “Capital, Technology and Economic Growth” içinde Rosenberg, ve diğ. (der.), Technology and the Wealth of Nations, p. 17-55, Stanford University Press, Stanford.
• Bulutay, Tuncer (1995), “Investment as the Fundamental Force of Development”, Investment and the Labour Market in Turkey: Proceedings of a Seminar Held in Ankara, Editör: Tuncer Bulutay, Devlet İstatistik Enstitüsü Yay., Ankara.
• Büker, Semih (1973), “İşletmelerin Finansal Yönetiminde Yatırım Kararları ve Türkiye'de Uygulama”, Eskişehir İ.T.İ Akademisi Yayınları, Ankara.
• Chow, Gregory (1993), “Capital Formation and Economic Growth in China”, Quarterly Journal of Economics, Volume: 108, Issue:3, p.809-842.
• Çetin, Murat (2012), “Sabit Sermaye Yatırımları ve Ekonomik Büyüme: Ampirik Bir Analiz”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 7,1, s.211-230.
• Çetinkaya, Murat (2004), “Türkiye Ekonomisinde Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımlarının Sektörel Dağılımının Önemi”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 11, s.239-260.
• De Long, J. B. and Lawrence Summers (1991), “Equipment Investment and Economic Growth”, Quarterly Journal of Economics, Volume: 106, Issue: 2, p.445-502.
• Dornbusch, Rudiger and Stanley Fischer (1990), Macroeconomics, 5th edition, McGrawhill International Editions, New York.
• Erişkin, Serap Şen (2013), Yıllık Kamu Yatırım Programı Tekliflerinin Hazırlanması, Uygulanması Ve Raporlanması Süreci. Mali Hizmetler Uzmanlığı Araştırma Raporu, T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı, Ankara.
• Harvie, Charles and M. Pahlavani (2006), “Sources of Economic Growth in South Korea: An Application of the ARDL Analysis in the Presence of Structural Breaks (1980- 2005)”, University of Wollongong, Economics Working Paper Series, 17, p.1-20.
• Jorgenson, D. W., F. M. Gollop and B. M. Fraumeni (1987), Productivity and U.S. Economic Growth, Harvard University Press, Cambridge.
• Karabıyık, Lale Erdem (1997), Menkul Kıymetler Borsası ve Diğer Yatırım Alternatifleri, 1. Baskı, Marmara Kitapevi, Bursa.
• Kendrick, J. (1993), “How Much Does Capital Explain”, Explaining Economic Growth, Editörler: A. Szirmai, B. Van Ark and D. Pilat, ss. 129-145, North-Holland, Amsterdam.
• King, Robert G. and Ross Levine (1994), “Capital Fundamentalism, Economic Development and Economic Growth”, Policy Research Working Paper, No: 1285, Dünya Bankası.
• Konuralp, Gürel (2005), Sermaye Piyasaları Analizler, Kuramlar ve Portföy Yönetimi, 2. Basım, Alfa Yayıncılık, İstanbul.
• Kwan, A. C. C., Y. Wu and J. Zhang (1999), “Fixed Investment and Economic Growth in China”, Economics of Planning, 32, p.67-79.
• Levine, Ross and David Renelt (1992), “A Sensitivity analysis of Cross-country Growth Regressions”, American Economic Review, Volume: 82, Issue: 4, p. 943-963.
• Li, Dajin (2002), “Is the AK Model Still Alive? The Long-Run Relation Between Growth and Investment Reexamined”, Canadian Journal of Economics, Volume: 35, p.92-114.
• Romer, Paul M. (1987), “Growth Based on Increasing Returns Due to Specialization”, The American Economic Review, Volume: 77, Issue: 2, p.56-62.
• Saygılı, Şeref (1999), Technical Change Efficiency, Growth and Exports: The Case of Turkish Economy, Yayınlanmamış Doktora Tezi, University of Kent at Caterburry, İngiltere.
• Sinha, Dipendra (1999), “Export Instability, Investment and Economic Growth in Asian Countries: A Time Series Analysis”, Economic Growth Centre, Discussion Paper, No:799, Yale University, p.1-23.
• Smith, Adam (1985), Ulusların Zenginliği, (Çevirenler: Ayşe Yunus- Mehmet Bakırcı), Alan Yayıncılık, İstanbul.
• Şahbaz, Ahmet (2014), “Sabit Sermaye Yatırımları Ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Panel Nedensellik Analizi”, Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 7, 1, ss.1-12.
• T.C. Kalkınma Bakanlığı (2018), http://www.kalkinma.gov.tr/Pages/index.aspx, 20.03.2018.
• Teyyare, Erdoğan ve Kübra Sayaner (2018), “Türkiye’de Sabit Sermaye Yatırımları, Kurumsal Kalite ve Ekonomik Büyüme İlişkisi Analizi”, Researcher: Social Science Studies 6, 1, s.179-196
• TÜİK, (2018), http://www.tuik.gov.tr/, 11.02.2018. World Bank (2018). World Development Indicators, http://databank.worldbank.org/data/reports.aspx?source=world-development- indicators, 11.02.2018
• Yıldırım, Kemal, Doğan Karaman ve Murat Taşdemir (2008), Makroekonomi, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Yılmaz, Ferimah ve Nuray Tezcan (2007), “Vergi Hasılatı ve Sabit Sermaye Yatırımlarının Ekonomik Büyümeye Olan Etkisi: Ekonometrik Bir İnceleme” 8. Türkiye Ekonometri ve İstatistik Kongresi 24-25 Mayıs 2007 - İnönü Üniversitesi, Malatya.