Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulu Kararının Geriye Yürümezlik İlkesi Çerçevesinde Hukuksal Analizi

Yıl 2018, Cilt: 4 Sayı: 3, 185 - 193, 01.11.2018

Şebnem Ekeryılmaz Temel Gürdal

Öz

Geriye yürümezlik ilkesinin temellerini Anayasanın 2. maddesinde yer alan hukuk devleti ilkesi ve 73. maddesinde hüküm altına alınan kanunilik ilkesi oluşturmaktadır. Geriye yürümezlik ilkesinin vergilemede önem arz etmesinin gerekçesini; geriye dönük vergilendirme ile ek mali yükümlülükler getirilmesinin mükelleflerin aleyhine bir durum ortaya çıkarması ve ekonomik istikrarı zedelemesi oluşturmaktadır. Bu çalışmanın amacını; Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulunun geriye yürümezlik ilkesine ilişkin kararının hukuksal analiz yöntemiyle yapılan analizi çerçevesinde geriye yürümezlik ilkesine ilişkin değerlendirmelerin ve önerilerin ortaya konulması oluşturmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Hukuki Güvenlik İlkesi, Geriye Yürümezlik İlkesi, Hukuksal Analiz

A Legal Analysis of the Council of State’s Decision of the Unification of Conflicting on the Framework of the Non-retroactivity Principle

Öz

The basis of the principle of non-retroactivity constitutes the principle of the legal state, which is included in Article 2 of the Constitution and Article 73 of the Law on the State of Law. The reason for the importance of the non-retroactivity principle in taxation is the introduction of additional financial obligations through retroactive taxation, which creates a negative situation for the taxpayers and creates economic instability. The purpose of this study is to evaluate the proposals of the Council of State Unification of Conflicting in the framework of the legal analysis of the decision on the principle of non-retroactivity.

Anahtar Kelimeler

Legal Security Principle, The Principle of Nonretroactivity, Legal Analysis

Kaynakça

• Altundiş, Mehmet (2008), “Hukuki Güvenlik İlkesi”, Yasama Dergisi, Sayı: 10, s.60-94.
• Ayyıldız, Yaşar ve Ayyıldırım, Kadir (2015), “Vergilendirmede Geçmişe Yürümezlik İlkesinin
• Türk Vergi Hukukundaki Yeri, Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, Sayı:1, s.57- Bozdoğan, Doğan ve İlk, Elif (2016), “Vergilendirme Yetkisinin Bir Sınırlandırıcısı Olarak
• Hukuki Güvenlik İlkesi”, Journal of International Management, Educational and Economics Perspectives, Sayı: 4(2), s.28-38. Çağan, Nami (1980), “Demokratik Sosyal Hukuk Devletinde Vergilendirme”, Ankara
• Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Sayı: 37(1-4), s.131-151. Erginay, Akif (1975), Vergi Hukuku, Sevinç Matbaası, Ankara.
• Er, Selami (2015), “Vergi Kanunlarının Geriye Yürümezliği İlkesi ve Türk Anayasa Mahkemesi
• Kararları”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimleri Dergisi, Sayı:43, s.133-141. Erguvan, Derya Deviner (2017), Yargı Kararları Işığında İdari İşlemin Geriye Yürümezliği
• İlkesi ve Geri Alma İstisnası, Adalet Yayınevi, Ankara. Gerek, Şahnaz ve Aydın, Ali Rıza (2010), Anayasa Yargısı ve Vergi Hukuku, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Gündüz, Ebru (2017), “İdari Yaptırımların Zaman Bakımından Uygulanması”, Türkiye Adalet
• Akademisi Dergisi, Sayı:43, s.33-59. Güneş, Gülsen (2011), Verginin Yasallığı İlkesi, On İki Levha Yayınları, İstanbul.
• Kaneti, Selim (1987), Vergi Hukuku, Özlem Kardeşler Matbaası, İstanbul.
• Köküsarı, İsmail (2015), Anayasa Hukukunda Hukuki Güvenlik İlkesi, Adalet Yayınevi, Ankara.
• Özgüven, Volkan A. (2007), Türk Vergi Hukukunda Geriye Yürümezlik İlkesi, Maliye ve Hukuk Yayınları, Ankara.
• Şenyüz, Doğan, Yüce, Mehmet, Gerçek, Adnan (2013), Vergi Hukuku, Ekin Yayınevi, Bursa.
• Tekbaş, Abdullah (2009), Vergi Kanunlarının Anayasaya Uygunluğunun Yargısal Denetimi
• Türkiye Değerlendirmesi, Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Bakanlığı, Yayın No: /396, Ankara. Yılmaz, Elif (2015), “Non-retroactivity of Administrative Transactions”, International Journal of Social Sciences and Education Research, Sayı: 1(4), s.1024-1036.
• Sayılı, 6.1.1982 Tarihli, “Danıştay Kanunu”, Madde 39.
• Sayılı, 4.1.1961 Tarihli, “Vergi Usul Kanunu”, Madde 19.
• Sayılı, 4.12.1995 Tarihli “213 Sayılı Vergi Usul Kanunu, 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu
• Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu, 2978 Sayılı Ücretlilere Vergi İadesi Hakkında Kanun
• Sayılı Harçlar Kanunu, 488 Sayılı Damga Vergisi Kanunu, 210 Sayılı Değerli Kağıtlar Kanunu, 1319 Sayılı Emlak Vergisi Kanunu, 2464 Sayılı Belediye Gelirleri Kanunu, 3074
• Sayılı Akaryakıt Tüketim Vergisi Kanunu, 2380 Sayılı Belediyelere ve İl Özel İdarelerine
• Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden Pay Verilmesi Hakkında Kanun ile 6802 Sayılı Gider
• Vergileri Kanununda Değişiklikler Yapılması ve Bu Kanunlara Bazı Hükümler Eklenmesi ve Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Eki 1 Sayılı Cetvele Yeni Kadrolar Eklenmesi Hakkında Kanun”, Madde 8. Sayılı, 25.12.2003 Tarihli, “Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun”, Madde.50.
• Sayılı, 26.9.2004 Tarihli, “Türk Ceza Kanunu”, Madde 7.
• /5 Esas Sayılı 1989/3 Karar Sayılı 03.07.1989 tarihli İçtihatları Birleştirme Kurulu Kararı.
• /85 Esas Sayılı 1995/32 Sayılı 13.7.1995 tarihli Anayasa Mahkemesi Kararı.
• /14 Esas Sayılı 2004/84 Sayılı 23.6.2004 tarihli Anayasa Mahkemesi Kararı.
• /44 Esas Sayılı 2009/148 Sayılı Anayasa Mahkemesi Kararı.
• /144 Esas Sayılı 2015/29 Sayılı 19.3.2015 tarihli Anayasa Mahkemesi Kararı.
• /2284 Esas Sayılı 1988/1658 Sayılı 8.6.1988 tarihli Danıştay 3. Daire Kararı.
• /128 Esas Sayılı 1988/2071 Sayılı 21.9.1988 tarihli Danıştay 3. Daire Kararı.
• /5078 Esas Sayılı 1988/499 Sayılı 4.2.1988 tarihli Danıştay 4. Daire Kararı.
• /7 Esas Sayılı 1988/2275 Sayılı 7.6.1988 tarihli Danıştay 4. Daire Kararı.