Mali Alan Kavramına Teorik Bir Bakış ve Gelişmekte Olan Ülkelerin Mali Alanlarının Hesaplanması

Yıl 2019, Cilt: 5 Sayı: 2, 175 - 191, 01.07.2019

Erman Eroğlu Gökçe Maraş

Öz

Mali alan kavramı ekonomi ve maliye literatüründe 2005 yılı itibariyle yer almaya başlamıştır. Bu doğrultuda mali alan; kamunun mali sürdürülebilirliğinin tehlikeye atılmadan, özel bir amaç doğrultusunda kullanılabilecek finansman kaynağı oluşturulması olarak tanımlanabilmektedir. Bu kapsamda çalışmanın amacı mali alan kavramının teorik düzeyde incelenerek altyapının açıklanabilmesi ve gelişmekte olan ülkeler için mali alan hesaplamasının yapılabilmesidir. Dolayısıyla ilk olarak mali alan kavramı tanımlanmakta, borç ve bütçe dengesi ile ilişkisi değerlendirilmekte ve mali alan göstergeleri ve mali alan elması açıklanmaktadır. Son olarak literatürde yer alan hesaplama yönteminden hareketle 71 gelişmekte olan ülke, gelir grubuna göre sınıflandırılarak 1997- 2016 dönem aralığında ve Türkiye için 2000-2016 dönem aralığında mali alan hesaplanmaktadır. Söz konusu hesaplamalardan hareketle, ülkelerin gelir düzeyi arttıkça sahip olunan mali alanın genişlediği sonucuna ulaşılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Borç, Maliye Politikası, Ülkelerin Karşılaştırmalı Çalışmaları

A Theoretical View to the Concept of Fiscal Space and Calculating the Fiscal Space of Developing Countries

Öz

The concept of fiscal space began to take place in the economy and public finance literature as of 2005. In this respect fiscal space can be defined as the creating financing source that can be used for a specific purpose without endangering the fiscal sustainability. In this context, the aim of the study is to evaluate the concept of fiscal space on the theoretical basis and to calculate the fiscal space for developing countries. Thus, the concept of fiscal space is defined then, its relation with debt and budget balance is evaluated and fiscal space indicators and fiscal space diamond are explained. Finally, fiscal space of the countries assessed via the method that was used in literature for fiscal space calculation about 71 developing countries classified according to income group between 1997-2016 and for Turkey between 2000-2016. According to the calculations, it is concluded that as the income level of the countries increases, the fiscal space has expanded

Anahtar Kelimeler

Debt, Fiscal Policy, Comparative Studies of Countries

Kaynakça

• Aizenman, Joshua ve Yothin Jinjarak (2010), De Facto Fiscal Space and Fiscal Stimulus: Definition and Assessment, National Bureau of Economic Research Working Paper No. 16539, 1-15.
• Bohn, Henning (1998), “The Behavior of U.S. Public Debt and Deficits”, Quarterly Journal of Economics, 113(3), 949-963.
• Bohn, Henning (2008), The Sustainability of Fiscal Policy in the United States, Sustainability of Public Debt, Editör/ler: Neck and J.-E. Sturm, Cambridge, MA: MIT Press, 15- 49.
• Calderón, César, Punam Chuhan-Pole ve Yirbehogre Modeste Some (2018), Assessing Fiscal Space in Sub Saharan Africa, World Bank Policy Research Working Paper, No: 8390.
• Çelen, Mustafa ve Erdem Yavuz (2014), Mali Alan Oluşturma Yöntemleri, Mali Alan Teori – Uygulama, Editör/ler: A. Kesik, T. Berksoy ve M. Şahin, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Dolls, Mathias, Clemens Fuest and Andreas Peichl (2012), “Automatic Stabilization and Discretionary Fiscal Policy in the Financial Crisis”, IZA Journal of Labor Policy, 1(4), 1-19.
• Doorn, Ralph van, Vivek Suri ve Sudarshan Gooptu (2010), Do Middle-Income Countries Continue To Have The Ability To Deal With The Global Financial Crisis?, The World
• Bank Policy Research Working Paper, WPS5381, Washington D.C., 1 – 19.
• Ertürk Atabey, Selin (2013), “Genç İşsizliğine Çözümde Alternatif Bir Politika Önerisi: Mali Alan Uygulaması”, Gençlik Araştırmaları Dergisi, 1(1), 170-187.
• Heller, Peter S. (2005), Understanding Fiscal Space, IMF Policy Discussion Paper Fiscal Affairs Department, 05/4, 1-19.
• Heller, Peter S. (2008), Fiscal Policy for Growth and Development: The Fiscal Space Debate, Fiscal Policy: Fiscal Elements of Growth and Development, Central Bank of the Republic of Turkey, Ankara, 11-23. IMF
• (International Monetary Fund), (2018), World Economic Outlook
• Database,https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2018/02/weodata/index.aspx (10.01.2018) .
• Karaca, Coşkun (2012), “İlave Mali Alan Oluşturmada Hükümet Politikaları”, Maliye Dergisi, 163, 416-430.
• Lee, Taesuk ve Jinwook Hur (2017), Fiscal Space of Korea: Implications for Debt Management and Fiscal Policy, Korea Development Instıtute Feature Article, http://www.kdi.re.kr/kdi_eng/news/press_view.jsp?board_div=03&team_n=0list_ num=10&pageNo=1&seq_no=10724 (23.04.2018), 1-14.
• Ley, Eduardo (2009), Fiscal Policy For Growth, The World Bank Prem Notes Economy Policy, No:131, 1 – 6.
• Nerlich, Carolin ve Wolf Heinrich Reuter (2015), Fiscal Rules, Fiscal Space and Procyclical Fiscal Policy, European Central Bank Working Paper, No. 1872, 1-30.
• Ostry, Jonathan D., Atish R. Ghosh, Jun I. Kim ve Mahvash S. Quresh (2010), Fiscal Space, IMF Staff Position Note, SPN/10/11, 1-24.
• Park, Seok Gil. (2012), Quantifying Impact of Aging Population on Fiscal Space, IMF
• Working Paper No. 12/164, Fiscal Affairs Department, IMF, Washington, 1-24.
• Roy, Rathin, Abu-Ismail Khalid ve Almeida Ramos, Raquel (2012), Is There Fiscal Space for Financing an Arab Development Transformation?, International Policy Centre for Inclusive Growth Working Paper, No: 88, 1-29.
• Roy, Rathin, Antoine Heuty ve Emmanuel Letouze (2008), “Fiscal Space: Analytical Framework and Policy Instruments”, Fiscal Policy: Fiscal Elements of Growth and Development, Central
• Bank of the Republic of Turkey, Ankara, 24-71.
• Schick, Allen (2009), “Budgeting For Fiscal Space”, OECD Journal on Budgeting, 9(2), 1-18.
• Ulusoy, Ahmet, Tekin Akdemir ve Birol Karakurt (2014), “Küresel Kriz ve AB’nin Kriz Karşıtı Maliye Politikalarının Etkinliği: Mali Alan Açısından Bir Değerlendirme”, 28. Türkiye Maliye Sempozyumu 22-26 Mayıs 2013 Antalya, Küresel Kriz ve Maliye Politikaları, 218-257.
• UNICEF, (United Nations International Children's Emergency Fund), (2009), Fiscal Space For Strengthened Social Protection In West And Central Africa, Overseas Development Institute Regional Thematic Report Study, 1-61.
• Ünsal, Hilmi ve Ayşegül Durucan (2014), “Kriz Ortamında Büyümenin Sağlanmasına İlişkin
• Yeni Bir Politika Önerisi: Mali Alan Uygulamaları ve Değerlendirilmesi”, Mali
• Alan: Teori – Uygulama, Editör/ler: A. Kesik, T. Berksoy ve M. Şahin, Seçkin
• Yayıncılık, Ankara. (World
• https://www.worldbank.org/en/research/brief/fiscal-space (12.02.2018). A Cross-Country Database of Fiscal Space
• Zandi, Mark, Xu Cheng ve Tu Packard (2011), “Special Report Fiscal Space”, Moody’s Analytics, 1-17, https://www.economy.com/markzandi/documents/2011-12 fiscal-space.pdf (13.08.2017). 13