Öz
Vergi idaresinin, yıllık gelir vergisi mükellefi olup bildirimde bulunma zorunluluğu olmayanlar ile veraset ve intikal vergisi beyannamelerini süresinde vermeyenlere beyana çağrı mektubu gönderebildiği görülmektedir. Vergi Dairesi İşlem Yönergesi’nde yer alması sebebiyle yasal bir dayanağı olmayan bu uygulamayla hem vergi idaresinin iş yükünün hafifletilmesi hem de beyannamesini vermeyen mükellefler uyarılarak kamu gelirinin erkenden tahsil edilmesi amaçlanmaktadır. Diğer taraftan, söz konusu uygulamaya dair pek çok sorun ortaya çıkmakta ve böylece konu tartışılır hale gelmektedir. Çalışmamızda söz konusu tartışmalar yargı kararları ve idarenin uygulamaları göz önünde tutularak ele alınmaktadır. Bu bağlamda, vergi mükelleflerinin konuyla ilgili yaşayacakları ilk problem, gönderilen mektubun yasal dayanağını bulamamaktan kaynaklı olarak bu yazıya karşı gerçekleştirecekleri hareketin veya hareketsizliğin karşılığını öngörememektir. İdarenin beyana çağrı mektubu uygulamasında ortak bir uygulamaya varmamış olması da mükellef haklarını ihlal eder niteliktedir. Söz konusu bulgular ışığında, beyana çağrı mektubunun yasal zemine kavuşturulmasının, hem erişilebilirlik sorununa hem de idarenin uygulama farklılığı sorununa çözüm olacağı sonucuna varılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Beyana Çağrı Verginin Yasallığı Hukuki Güvenlik Pişmanlık ve Islah Vergi Denetimi
Kaynakça
- Akkoç, Elif (2016), “Türk Vergi Hukukunda Pişmanlık ve Islah”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, T.C. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Akyol, Ş. (2007), Medeni Hukukta Çelişki Yasağı, 1. Basım, Vedat Kitapçılık, İstanbul.
- Alpaslan, N. Gaye (2017), “Vergi’de Takdir Komisyonu Kararları Ve Hukukiliği”, Hukuki Haber, https://www.hukukihaber.net/vergide-takdir-komisyonu-kararlari-ve-hukukiligi makale,5431.html, 5.02.2020.
- Arslan, Nuri (1985), “Beyana Çağrı Mektubu Üzerine Verilen Beyannamelerle İlgili Ceza Uygulamasına İlişkin Bir Yargı Kararının İncelenmesi”, Vergi Dünyası Dergisi, S.85, , s.3-11.
- Ateşağaoğlu, Erdem (2010), “Vergi Usul Kanunu’nun 371. Maddesinde Yer Alan Pişmanlık ve Islah Kurumu Üzerine Genel Bir Değerlendirme”, Vergi Dünyası Dergisi, S.343, s.183-199.
- Atçı, Muhsin (1992), “Pişmanlık ve Islah Uygulamasında Özellikli Hususlar”, Vergi Sorunları Dergisi, S.231, s.120-131.
- Aykın, Hasan (2018), “Beyana Çağrı Mektubu Nedir? Pişmanlık ve Islah Uygulanmasına Engel Teşkil Eder Mi?”, Vergi Dosyası, https://vergidosyasi.com/2018/02/27/beyana-cagri-mektubu-nedirpismanlik-ve-islah-, 26.02.2020.
- Başaran Yavaşlar, F. (2011), Gelir Vergilendirmesinin Temelleri, Seçkin Yayınları, İstanbul.
- Başaran Yavaşlar, Funda (2013), “Hukuki Güvenlik İlkesinin Bir Alt İlkesi Olarak Vergi Hukukunda Yasallık İlkesi”, Hukuki Güvenlik, Editör: Ece Göztepe, Türkiye Barolar Birliği Yayınları, Ankara, , s.189-238.
- Başaran Yavaşlar, Funda (2017) ““İzaha Davet” -Saptanabilenler, Sorular ve Sorunlar”, Vergi Dünyası Dergisi, S.433, s.6-14.
- Çağlar, Selda (2013), “Hukuk Devleti Açısından Hukuki Belirlilik-Hukuk Güvenliği İlişkisi”, Hukuki Güvenlik, Editör: Ece Göztepe, Türkiye Barolar Birliği Yayınları, Ankara, s.25-139.
- Çolak, Mustafa (2016), “Mükellefe Üçlü Kolaylık: Matrah Artırımı, İzaha Davet, Beyana Çağrı ve Gönüllü Uyuma Yansıması”, Yaklaşım Dergisi, S.287, s.16-21.
- Güneş, G. (2019), Verginin Yasallığı İlkesi, 4. tıpkı Baskı, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul.
- Şahin, Kadir (2008), “Pişmanlık ve Islah Hükümlerine Göre Verilen Beyannameler, Özellikli Durumlar ve Yapılacak İşlemler”, Vergi Raporu Dergisi, S.106, s.65-70.
- Tırışkan, Necdet (1992), “V.U.K.'nun Pişmanlık ve Islah Hükümlerinden Faydalanılmasının Koşulları ve Çağrı Mektubunun Pişmanlığa Etkisi”, Vergi Sorunları Dergisi, S.60, s.37-40.
- Uzunöner, Mevlüt (2019), “Vergi Hukukunda İzaha Davet Kurumu”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, T.C. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Yaltı, Billur (2011), “Vergisel İzahatlar: Sirküler ve Özelge Düzeninde Değişen-Değişmeyen Hükümlere Genel Bakış”, Prof. Dr. Sadık Kırbaş’a Armağan, Editörler: Mustafa Koçak ve Suat Teker, Okan Üniversitesi, İstanbul, s.313-336.
- Yılmaz, R. (2019), Türk Hukuku Bakımından Vergi İdaresinin İşlem ve Uygulamalarına Olan Güvenin Korunması İlkesi, 1. Baskı, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul.
- Vergi Dairesi İşlem Yönergesi, http://oemislemyon.blogspot.com/2012/02/20124680beyannamelerin.html, 04.04.2020.
- “Vergi Dairesi Neden Görüşme Mektubu Gönderiyor?”, 2018, https://vergiseldestek.com/2018/11/07/vergidairesinden-gelen-gorusme-mektubu/, 25.02.2020.
- “Maliye’den İnternet Geliri Elde Edenlere Görüşme Mektubu”, https://vergiseldestek.com/2018/11/07/maliyeden-internet-geliri-elde-edenlere-gorusmemektubu/, 15.02.2020.
- www.kazanci.com.tr, 23.02.2020.
- https://www.gib.gov.tr/, 23.02.2020.
Öz
It is a fact that the tax administration could send a letter of appeal to the declaration for those who are taxpayers of annual income besides are not obliged to declare and those who do not declare their inheritance and gift tax returns on time. With this practice which is only in the Tax Office Transaction Directive but no has a legal basis, it is aimed to alleviate the workload of the tax administration besides to collect the public income early by warning the taxpayers who do not declare their tax return. On the other hand, in practice some problems arise and that becomes controversial issue. In this study, disputes are addressed, taking into account judicial decisions and administrative practices. In this context, the first problem experienced by taxpayers is not be able to predict the return of their movement or inactivity due to not being able to find the legal basis of the letter. the rights of taxpayers are violated because administration does not have a common practice in the application of call for declaration. In the light of the aforementioned findings, it was concluded that bringing the letter of appeal to the declaration to legal ground would be a solution to both the accessibility problem and the application problems arising from different administrative practice.
Anahtar Kelimeler
Appeal to Declaration Tax Legality Legal Security (Certainty) Penitence and Rectification Tax Audit
Kaynakça
- Akkoç, Elif (2016), “Türk Vergi Hukukunda Pişmanlık ve Islah”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, T.C. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Akyol, Ş. (2007), Medeni Hukukta Çelişki Yasağı, 1. Basım, Vedat Kitapçılık, İstanbul.
- Alpaslan, N. Gaye (2017), “Vergi’de Takdir Komisyonu Kararları Ve Hukukiliği”, Hukuki Haber, https://www.hukukihaber.net/vergide-takdir-komisyonu-kararlari-ve-hukukiligi makale,5431.html, 5.02.2020.
- Arslan, Nuri (1985), “Beyana Çağrı Mektubu Üzerine Verilen Beyannamelerle İlgili Ceza Uygulamasına İlişkin Bir Yargı Kararının İncelenmesi”, Vergi Dünyası Dergisi, S.85, , s.3-11.
- Ateşağaoğlu, Erdem (2010), “Vergi Usul Kanunu’nun 371. Maddesinde Yer Alan Pişmanlık ve Islah Kurumu Üzerine Genel Bir Değerlendirme”, Vergi Dünyası Dergisi, S.343, s.183-199.
- Atçı, Muhsin (1992), “Pişmanlık ve Islah Uygulamasında Özellikli Hususlar”, Vergi Sorunları Dergisi, S.231, s.120-131.
- Aykın, Hasan (2018), “Beyana Çağrı Mektubu Nedir? Pişmanlık ve Islah Uygulanmasına Engel Teşkil Eder Mi?”, Vergi Dosyası, https://vergidosyasi.com/2018/02/27/beyana-cagri-mektubu-nedirpismanlik-ve-islah-, 26.02.2020.
- Başaran Yavaşlar, F. (2011), Gelir Vergilendirmesinin Temelleri, Seçkin Yayınları, İstanbul.
- Başaran Yavaşlar, Funda (2013), “Hukuki Güvenlik İlkesinin Bir Alt İlkesi Olarak Vergi Hukukunda Yasallık İlkesi”, Hukuki Güvenlik, Editör: Ece Göztepe, Türkiye Barolar Birliği Yayınları, Ankara, , s.189-238.
- Başaran Yavaşlar, Funda (2017) ““İzaha Davet” -Saptanabilenler, Sorular ve Sorunlar”, Vergi Dünyası Dergisi, S.433, s.6-14.
- Çağlar, Selda (2013), “Hukuk Devleti Açısından Hukuki Belirlilik-Hukuk Güvenliği İlişkisi”, Hukuki Güvenlik, Editör: Ece Göztepe, Türkiye Barolar Birliği Yayınları, Ankara, s.25-139.
- Çolak, Mustafa (2016), “Mükellefe Üçlü Kolaylık: Matrah Artırımı, İzaha Davet, Beyana Çağrı ve Gönüllü Uyuma Yansıması”, Yaklaşım Dergisi, S.287, s.16-21.
- Güneş, G. (2019), Verginin Yasallığı İlkesi, 4. tıpkı Baskı, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul.
- Şahin, Kadir (2008), “Pişmanlık ve Islah Hükümlerine Göre Verilen Beyannameler, Özellikli Durumlar ve Yapılacak İşlemler”, Vergi Raporu Dergisi, S.106, s.65-70.
- Tırışkan, Necdet (1992), “V.U.K.'nun Pişmanlık ve Islah Hükümlerinden Faydalanılmasının Koşulları ve Çağrı Mektubunun Pişmanlığa Etkisi”, Vergi Sorunları Dergisi, S.60, s.37-40.
- Uzunöner, Mevlüt (2019), “Vergi Hukukunda İzaha Davet Kurumu”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, T.C. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Yaltı, Billur (2011), “Vergisel İzahatlar: Sirküler ve Özelge Düzeninde Değişen-Değişmeyen Hükümlere Genel Bakış”, Prof. Dr. Sadık Kırbaş’a Armağan, Editörler: Mustafa Koçak ve Suat Teker, Okan Üniversitesi, İstanbul, s.313-336.
- Yılmaz, R. (2019), Türk Hukuku Bakımından Vergi İdaresinin İşlem ve Uygulamalarına Olan Güvenin Korunması İlkesi, 1. Baskı, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul.
- Vergi Dairesi İşlem Yönergesi, http://oemislemyon.blogspot.com/2012/02/20124680beyannamelerin.html, 04.04.2020.
- “Vergi Dairesi Neden Görüşme Mektubu Gönderiyor?”, 2018, https://vergiseldestek.com/2018/11/07/vergidairesinden-gelen-gorusme-mektubu/, 25.02.2020.
- “Maliye’den İnternet Geliri Elde Edenlere Görüşme Mektubu”, https://vergiseldestek.com/2018/11/07/maliyeden-internet-geliri-elde-edenlere-gorusmemektubu/, 15.02.2020.
- www.kazanci.com.tr, 23.02.2020.
- https://www.gib.gov.tr/, 23.02.2020.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Research Article |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Mart 2020 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020 Cilt: 6 Sayı: 1 |
Maliye Araştırmaları Dergisi Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.