Paul Weiss: History as Lived [Objective] and Written

Yıl 2017, Sayı: 24, 109 - 136, 01.09.2017

Nagehan Bozdoğan Lek Talip Kabadayı

Öz

Paul Weiss, who was born in 1901 and dies in 2002, is an American thinker. He is also the founder of The Review of Metaphysics ve Metaphysical Society of America. After working at different kinds of jobs, Weiss enrolled in City College of New York in 1924. He took free philosophy courses at nights in this College from which he graduated with an honor degree in 1927 and consequently he got into Harvard University from which he earned his doctorate degree in philosophy in 1929. He studied with Étienne Gilson, William Ernest Hocking, C. I. Lewis, Ralph Barton Perry and Alfred North Whitehead at Harvard Univercity. For Weiss, “Philosophy of History” is more able than philosophy and history in terms of providing with knowledge and belief since it is more empirical than pure philosophy albeit it does less research and it is more systematic than history albeit it is not detailed and concrete. This paper is interested in setting forth the ideas of Paul Weiss, a student of Whitehead, regarding history to the reader because Weiss named the history written and lived apart from the traditional double meaning of history known history as ontology and history as epistemology.

Anahtar Kelimeler

Philosophy of history, lived objective history, written history, philosophy, knowledge, belief.

PAUL WEISS’TA YAŞANMIŞ NESNEL VE YAZILMIŞ TARİH

Öz

1901 yılında doğan ve 2002 yılında hayatını kaybeden Paul Weiss Amerika'lı bir düşünürdür. The Review of Metaphysics ve Metaphysical Society of America 'nın kurucusudur. Çok değişik işlerde çalıştıktan sonra 1924 senesinde City College of New York'a kayıt olmuştur. Geceleri ücretsiz felsefe dersleri almış ve bu okulu 1927'de onur derecesiyle bitirip ardından hemen 1929 yılında doktorasını aldığı Harvard'a kayıt olmuştur. Harvard'da Étienne Gilson, William Ernest Hocking, C. I. Lewis, Ralph Barton Perry ve Alfred North Whitehead ile çalışmıştır. Weiss’a göre, “Tarih Felsefesi” bilgi ve inanç sağlama hususunda tarihten de felsefeden de daha beceriklidir, zira daha az araştırmaya rağmen salt felsefeden daha ampiriktir ve ayrıntılı ya da somut olmamasına karşın tarihe göre daha sistematiktir. Bu çalışmada ünlü düşünür Whitehead’in öğrencisi olan Paul Weiss’ın tarihe ilişkin görüşlerini okuyucuya tanıtmak amaçlanmıştır, zira Weiss tarih sözcüğünün geleneksel ikili anlamını; “olmuş bitmiş şeyler” ve “olmuş bitmiş şeylerin bilgisi” demek olan varlık alanı olarak tarih ve bilgi alanı olarak tarihi, farklı olarak yaşanmış nesnel tarih ve yazılmış tarih olarak adlandırmaktadır

Anahtar Kelimeler

Tarih felsefesi, yaşanmış nesnel tarih, yazılmış tarih, tarih, felsefe, bilgi, inanç.

Kaynakça

• Bochenski, J.M., Çağdaş Düşünme Yöntemleri, çev. Talip kabadayı, BilgeSu, Ankara: 2008.
• Donagan, Alan, (edit.) Philosophy of History, The MacMillan Company, New York: 1965.
• Kabadayı, Talip, Duhem’den Laudan’a Çağdaş Bilim Felsefecileri, BilgeSu, Ankara: 2011.
• Vico, G., On the Study Methods of our Time, Cornell University Press, Ithaca: 1990.
• Vico, G., The New Science, Cornell University Press, Ithaca: 1948. Weiss, Paul, History: Written and Lived, Kingsport Press Inc., Carbondale: 1962.