Antik Dönemden Bretton Woods’a Finansal Düzenlemelerin Yolculuğu

Yıl 2018, Sayı: 643, 325 - 346, 01.09.2018

Ayşenur Altınay , Özden Sevgi Akıncı

Öz

Günümüzdeki finansal araçların henüz var olmadığı bir dönemde finansal düzenlemelerin ya da finansal düzenlemeleri yapan kurumların varlığı düşünülebilir mi? Bireylerin ve toplumların var olduğu her alanda bir düzenleyici kural ve kurumlara ihtiyaç vardır. Belgeler finansa alanında bugünkü anlamda olmasa da antik dönemden çok daha öncesine dayanan finansal düzenlemelerin varlığını göstermektedir. Bu çalışmada, süreç yaklaşımı temel alınarak, öncelikle finansal düzenlemeleri gerekli kılan koşullar, antik çağlardan 13. yüzyıla ve Sanayi Devrimine kadarki dönem kapsamında incelenmiştir. Sanayi Devriminden Bretton Woods Konferansı’na kadar olan finansal gelişmeler ise özet olarak ele alınmıştır. Dönemler incelenirken bilimsel ilerlemeler ve küreselleşme sürecinin etkilerine de yer verilmiştir. Çalışmanın son bölümünde, antik dönemden küreselleşme hareketinin başladığı yıllara kadar geçen süreçte finans alanındaki değişim ve dönüşüme ilişkin genel bir değerlendirmeye yer verilmektedir

Anahtar Kelimeler

Antik dönem, finansal düzenleme, Bretton Woods, küreselleşme, Sanayi Devrimi

The Journey of The Financial Regulations From Antiquity to The Bretton Woods

Öz

Is it possible to consider the existence of financial regulations or financial regulators in a period when today's financial instruments do not yet exist? Regulatory rules and institutions are needed in every era where individuals and communities exist. The documents show the existence of financial regulations that are not in the current sense of finance but are based much earlier than antiquity. In this study, based on the process approach, firstly the necessary conditions for financial regulation were examined within the period from the ancient ages to the 13th century and the industrial revolution. The financial developments from the Industrial Revolution to the Bretton Woods Conference were briefly discussed. While the periods are examined, scientific advances and effects of the globalization process are also mentioned. In the final part of this study, an overview is given of the change and transformation in the field of finance from the antiquity to the beginning of the globalization movement

Anahtar Kelimeler

Finance of antiquity, financial system, financial regulation, Bretton Woods, globalization, Industrial Revolution

Kaynakça

• BAIROCH, P., and KOZUL-WRIGHT, R.; (1996), “Globalization Myths: Some Historical Reflections on Integration, Industrialization and Growth in the World Economy”, UNCTAD Discussion Papers, No.113, (1996, March), pp. 1-15
• BALYUZI, H.M.; (1996), Hz. Muhammed ve İslam Devri, Çev.: S. Güler, Kazancı Matbaacılık, İstanbul.
• BAŞER, N. E.; (2011), I. Sanayi Devriminde Teknolojik Gelişmenin Rolü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İzmir.
• BULUTTEKİN, M. B.; (2012), 19.Yüzyılda İstanbul’daki Finansal Sistemin Ahkâm Defterleri Çerçevesinde Hukuki ve Ekonomik Analizi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul.
• CANBAŞ, S. ve DOĞUKANLI, H.; (2007), Finansal Pazarlar, Karahan Kitapevi, Adana.
• COBB, S.; (1963), Islamic Contributions to Civilization, Avalon Press, Washington DC.
• D'ACUNTO, F.; (2015), Essays in History & Finance, UC Berkeley Electronic Theses and Dissertations.
• GENÇOSMANOĞLU, Ö. T.; (2014), Uluslararası Ticarette Tarife Dışı Engeller ve Kullanım Kısıtları: Türkiye Örneği, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
• GHOSH, A. R. and QURESHI, M. S.; (2016), What’s In a Name? That Which We Call Capital Controls, IMF Working Paper, WP/16/25, Research Department, February 2016, International Monetary Fund: Washington D.C.
• GIDDENS, A.; (2000), Sosyoloji, Yayına Hazırlayanlar: Hüseyin Özbal, Celal Güzel, Ayraç Yayınevi, Ankara.
• HOUMANIDIS, L. Th.; (2003), ‘Jews’ Economic Position During Greek-Byzantium Times at Constantinople’, Archives on Economic History, Volume XV/1, January-June (Athens, 2003), pp.. 5-20
• KARATEPE, Y.; (2000), Türev Piyasaları, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayını, Yayın No: 587 Ankara.
• KAZGAN, G.; (2005), “Dünden Bugüne Küreselleşmenin Ekonomik Temelleri”, Bölgesel Gelişme Stratejileri ve Akdeniz Ekonomisi, Editör: Haluk Erlat, Türkiye Ekonomi Kurumu.
• KOÇ, A.; (2013), Dünyada Finansallaşma Süreci ve Türkiye Deneyimi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Adana.
• LARISSA, B.; (2015), “Written Roots Of Accounting in the Ancient World”, Annals of the Constantin Brâncuşi, University Of Târgu Jiu, Economy Series, Issue 6 (2015), pp. 100-103.
• LENGER, D. S.; (2011) “Antik Çağda Karia Bölgesinde Bal”, ACTA TURCICA Çevrimiçi Tematik Türkoloji Dergisi, Editörler: Emine Gürsoy Naskali, Hilal Oytun Altun, Sayı: 1/1, (2011), pp. 28-35
• OBSTFELD, M. and TAYLOR, A. M.; (2003), “Globalization and Capital Markets”, Globalization in Historical Perspective, Editors: Michael D. Bordo, Alan M. Taylor, Jeffrey G. Williamson, University of Chicago Press: Chicago, pp. 121-187
• ONGUN, M. T.; (2012), “1980’lerden Küresel Krize Dünya Ekonomisi”, Ekonomik Yaklaşım, C: 23, Özel Sayı, ss. 39-76
• ÖZDEMİR, Ş.; (2014), “Sanayi Devriminin Bilim Tarihi Üzerindeki Etkisi: Bilim ve Teknoloji İç İçe”, Üretim Ekonomisi Kongresi.
• PISTORIUS, T.; (2016), The Rhetoric of Investment Theory - The Story of Statistics and Predictability, Uitgeverij BOXPress: Netherlands.
• POMEROY, S. B.; (2010), “Slavery in the Greek Domestic Economy in the Light of Xenophon’s Oeconomicus”, Xenophon, Oxford Readings in Classical Studies Edited by Vivienne J. Gray, Oxford University Press Inc.: New York, pp. 31-40
• PRUTHI, P.; (2015), “Financial Regulation in Ancient Greece and Ancient Rome”, Professor Bernard J. Hibbitts Ancient Law Seminar, December 14.
• RIGAS, C.A. and RIGA, E.; (2003), “Banks in Ancient Greece”, Archives on Economic History, Volume XV/1, January-June, pp. 55-70
• RODRIK, D.; (2017), Is Global Equality The Enemy Of National Equality?, John F. Kennedy School Of Government, Harvard University: Cambridge.
• RODRIK, D.; (2013), The Past, Present, and Future of Economic Growth, Towards a Better Global Economy Project, Global Citizen Foundation.
• SHAW, S.; (2007), Adaptive Reuse of Industrial Revolution Factories in Middlesex County, Connecticut.
• SPEK, B.V. D.; (2015), “Money, Prices and Market in the Ancient Near East”, Economic History Seminar, Yale University New Haven, Economics Department, March 30 (2015).
• SWEDBERG, R.; (2008), “The Centrality of Materiality: Economic Theorizing from Xenophon to Home Economics and Beyond”, Living in a Material World Economic Sociology Meets Science and Technology Studies, Edited by Trevor Pinch and Richard Swedberg (The MIT Press: Cambridge, 2008), pp. 57-87
• ŞENSES, F.; (2004), “Neoliberal Küreselleşme Kalkınma İçin Bir Fırsat mı Engel mi?”, Middle East Technical University Economic Research Center Working Paper in Economic, 4/9, Ankara.
• TONUS, Ö. ve ÇATALBAŞ, N.; (2013), Uluslararası Ekonomik Kuruluşlar, Editörler: Özgür Tonus, Nazım Çatalbaş, T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2942, Açıköğretim Fakültesi Yayını No: 1898: Eskişehir.
• TÜRKCAN, E.; (2009), Dünya’da ve Türkiye’de Bilim, Teknoloji ve Politika, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• YÜKÇÜ, S. ve GÖNEN, S.; (2013), “Grade and Composition of the First Money in Anatolia”, International Journal of Alanya Faculty of Business, Volume:5/1, pp. 135-145
• YÜKSEL, H.; (2014), “Emek Kavramının Ortaya Çıkışında Rol Oynayan Tarihi Dönüm Noktalarının Süreç Merkezli Değerlendirilmesi”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19/2, (2014), ss. 257-273