Kredi Tayınlamasının Türk Bankacılık Sektöründe Geçerliliğinin Kalman Filtresi Tekniği ile Test Edilmesi

Yıl 2018, Sayı: 635, 9 - 20, 01.01.2018

Pınar Karahan Nilgün Çağlarirmak Uslu

Öz

Finansal piyasalarda taraflar arasındaki bilgi düzeyinin farklı olmasından kaynaklanan asimetrik bilgi problemlerinin varlığı, bankaların kredi verme istekliliğini etkileyerek kredi tayınlamasına yol açabilmektedir. Kredi tayınlaması, bankaların borçlanıcılara istedikleri kredi miktarından daha azını kullandırması ya da kredi taleplerini tamamen reddederek kredi kısıtlamasına gitmeleri durumunda meydana gelmektedir. Bu çalışmada, Türkiye’de bankacılık sektöründe kredi tayınlamasının geçerliliği, 2002:Q1-2016:Q4 dönemi için araştırılmıştır. Ampirik analizde; Sınır testi ile yapılan eşbütünleşme analizinden sonra, takipteki krediler oranının toplam krediler oranı üzerindeki dinamik etkisi Kalman Filtresi tekniği ile incelenmiştir. Kalman Filtresi analiz sonuçları, takipteki krediler oranının toplam krediler oranı üzerinde negatif etkiye sahip olduğunu ve bu etkinin 2008 küresel finans krizi sonrası azaldığını göstermiştir. Çalışmadan elde edilen bulgular, Türk bankacılık sektörü için kredi tayınlaması teorisinin geçerli olduğunu ancak finansal kriz sonrasında bankaların kredi verme davranışı üzerinde sorunlu kredilerin etkisinin azaldığını ortaya koymuştur

Anahtar Kelimeler

Kredi Tayınlaması, Asimetrik Enformasyon, Sınır Testi, Kalman Filtresi.

Testing for the Validity of Credit Rationing in Turkish Banking Sector Using Kalman Filter Technique

Öz

The existence of asymmetric information problems, arising from the asymmetry of knowledge between the buyer and seller sides in the financial market, may lead to credit rationing by affecting the willingness of banks to give loans. Credit rationing occurs when banks constrain credit by providing loans in lesser amounts than borrowers demand or rejecting the demand of loans. In this study, the validity of credit rationing in the Turkish banking sector has been investigated for the period 2002:Q1-2016:Q4. In the empirical analysis, after analyzing the co-integration using Bound test, the dynamic effect of the ratio of non-performing loans to the ratio of total loans has been investigated using Kalman Filter technique. The results of Kalman Filter analysis has showed that the ratio of nonperforming loans has a negative effect on the ratio of total loans and this effect has decreased after the 2008 global finance crisis. The findings obtained from the study indicate that the theory of credit rationing is valid for Turkish banking sector yet the non-performing loans’ effect on the lending behavior of banks has diminished after the financial crisis.

Anahtar Kelimeler

Credit Rationing, Asymmetric Information, Bound Test, Kalman Filter.

Kaynakça

• AKERLOF, George A.; (1970), “The Market for “Lemons”: Quality Uncertainty and the Market Mechanism”, The Quarterly Journal of Economics, 84(3), 488-500.
• ARAS, Güler ve Alövsat MÜSLÜMOV; (2004), “Kredi Piyasalarında Asimetrik Bilgi ve Bankacılık Sistemi Üzerindeki Etkileri”, İktisat, İşletme ve Finans, 222, 55-65.
• ARICCIA, Giovanni Dell’; (2001), “Asymmetric Information and the Structure of the Banking Industry”, European Economic Review, 45, 1957-1980.
• ATA, Ali H., Mehmet KÖRPİ, Mustafa UĞURLU ve Fethullah ŞAHİN; (2015), “Factors Influencing The Credit Rationing on The Commercial Lending Process”, Journal of Business, Economics and Finance, 4(3), 250-266.
• ATİYAS, İzak, Hasan ERSEL ve Emin ÖZTÜRK; (1993), “Türk Bankalarında Müşteri Deseni ve Kredi Tayınlaması”, TCMB Tartışma Tebliği, No:9301/A, 1-22.
• BERENTSEN, Aleksander, Gabriele CAMERA ve Christopher WALLER; (2007), “Money, Credit and Banking”, Journal of Economic, 171 -195.
• BERNANKE, Ben S.; (1993), “Credit in the Macroeconomy”, Federal Reserve Bank of New York Quarterly Review, 18, 50- 70.
• BDDK; (2017), “Türk Bankacılık Sektörü Temel Göstergeleri, Aralık 2016”, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu. CLAUS, Iris ve Arthur GRIMES; (2003), “Asymmetric Information, Financial Intermediation and the Monetary Transmission Mechanism: A Critical Review”, New Zealand Treasury Working Paper, 03(19), 1-24.
• CLAUS, Iris ve Christie SMITH; (1999), “Financial Intermediation and the Monetary Transmission Mechanism”, Reserve Bank of New Zealand Bulletin, 62(4), 4-16.
• ERTUĞRUL, Hasan M.; (2011), “Türkiye’de Elektrik Tüketimi Büyüme İlişkisi: Dinamik Analiz”, Enerji, Piyasa ve Düzenleme, 2, 49-73.
• ERTUĞRUL, Hasan M.: (2012), “Türkiye’de Döviz Kuru Volatilitesi ve Enflasyon İlişkisi”, Doktora Tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
• FİDAN, Mehmet M.; (2011), “KOBİ Kredi Piyasasında Asimetrik Bilgi ve Ahlaki Tehlike: Laleli Örneği”, Maliye Finans Yazıları, 25(90), 41-57.
• GHOSH, Parikshit, Dilip MOOKHERJEE ve Debraj RAY; (2000), “Credit Rationing in Developing Countries: An Overview of the Theory”, Readings in The Theory of Economic Development, Blackwell, 1-24