Performance Management in Local Government Expenditures: Examples of 30 Provinces with Metropolitan Status Local Governments

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 2, 1259 - 1290, 25.05.2023

Recep Çinkılıç , Atilla Ahmet Uğur

https://doi.org/10.25295/fsecon.1198335

Öz

Increasing public expenditures within the framework of traditional public financial management; have become large, difficult to implement and inefficient state budgets. Countries have taken various measures for the financial situation that cannot meet the public needs. On the subject, the Hoover commission, which was made in the USA in 1949, is accepted as the beginning for the effective use of resources and the provision of quality services. In addition to Hoover Commission, the necessity of controlling public expenditures within the framework of the principles of efficiency, frugality and efficiency has emerged. Countries have started to adopt result-oriented performance-based budget systems with various practices in order to provide participatory, transparent and accountable public expenditures. In this approach, which is described as the New Public Fiscal Management approach, countries are aimed to initiate reforms according to their own structural conditions and to bring public expenditures under control with the support of necessary legal regulations and to approach the private sector, which is seen as efficient, productive and frugal. The Performance-Based Budgeting (PEB) system adopted by the Public Financial Management and Control Law No. 5018 in Turkey is a step taken in this direction. In the study, it was tested whether the expenditures of local governments comply with the performance criteria in the context of the PSB system. Analysis was made by FMOLS method using panel data analysis and the expenditures of all local governments in provinces with metropolitan municipalities in Turkey were analyzed in quarterly periods for the years 2007-2018. As a result of the study, it has been understood that the efficiency of expenditures in local governments is determined not according to performance-based budgeting criteria, but according to inflation, borrowing, share from the central budget, election economy and power of power and it has been concluded that the strategic plan, performance program and activity reports brought by the Law No. 5018 have weak relations with the budget.

Anahtar Kelimeler

Local Government, Public Expenditure, Performance

Proje Numarası

İİBF.DT.21.01

Yerel Yönetim Harcamalarında Performans Yönetimi: Büyükşehir Statüsünde 30 İl Yerel Yönetim Örneği

Öz

Geleneksel kamu mali yönetimi çerçevesinde artan kamu harcamaları; büyük, uygulaması zor ve verimsiz devlet bütçelerine halini almıştır. Kamusal ihtiyaçlara cevap veremeyen mali durum için ülkeler çeşitli önlemler almıştır. Konu hakkında 1949 yılında ABD’de kaynakların etkin kullanımı ve hizmetlerin kaliteli sunulması için yapılan Hoover komisyonu başlangıç kabul edilmektedir. Hoover Komisyonu’na ek olarak kamu harcamalarının etkinlik, tutumluluk ve verimlilik ilkeleri çerçevesinde kontrol altına alınması gerekliliği ortaya çıkmıştır. Katılımcı, şeffaf ve hesap verilebilir kamu harcaması yapılabilmesi için ülkeler çeşitli uygulamalarla sonuç odaklı performansa dayanan bütçe sistemlerini benimsemeye başlamıştır. Yeni Kamu Mali Yönetimi anlayışı olarak nitelendirilen bu yaklaşımda ülkeler kendi yapısal durumlarına göre reform başlatarak gerekli yasal düzenlemeler desteğinde kamu harcamalarını kontrol altına alıp verimli, etkin ve tutumlu olarak görülen özel sektöre yaklaştırılmak istenilmiştir. Türkiye’de 5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu ile kabul edilen Performans Esaslı Bütçeleme (PEB) sistemi bu anlamda atılmış bir adımdır. Çalışmada, yerel yönetimlerin harcamalarının PEB sistemi bağlamında performans kriterlerine uyup uymadığı test edilmiştir. Panel veri analizi kullanılarak FMOLS yöntemiyle analiz yapılmış ve Türkiye’de büyükşehir belediyesi bulunan illerde bütün yerel yönetimlerin harcamaları 2007-2018 yılları için çeyreklik dönemler halinde analiz edilmiştir. Çalışmanın sonucunda, yerel yönetimlerde harcamaların verimliliği; Performans Esaslı Bütçeleme kriterlerine göre değil, enflasyon, borçlanma, merkezi bütçeden alınan paya, seçim ekonomisine ve iktidar gücüne göre belirlendiği anlaşılmış ve 5018 sayılı Kanun’la getirilen stratejik plan, performans programı ve faaliyet raporlarının bütçeyle ilişkilerinin zayıf olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yerel Yönetim, Kamu harcaması, Performans

Destekleyen Kurum

Gaziantep Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri (BAP) Başkanlığı

Proje Numarası

İİBF.DT.21.01

Teşekkür

Bu doktora tezi, Gaziantep Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri (BAP) Başkanlığı tarafından İİBF.DT.21.01 numaralı “Yerel Yönetim Harcamalarında Performans Yönetimi” isimli Doktora Projesi olarak desteklenmiştir. Bu süreçte emeği geçen tüm BAP personeli ve Üniversite rektörlüğüne teşekkür ederim.

Kaynakça

• Acar, O. K. ve Akman, E. (2019). Türkiye’de kamu personel politikalarının süreç modeli çerçevesinde analizi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(27), s. 203-217.
• Akçakaya, M. (2017). Bürokrasi kuramları ve Türk kamu yönetiminde bürokratik sorunlar. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(3), s. 669-694.
• Arıcı, T. (2015). Liberalizasyon ve ekonomik büyüme: geçiş ekonomileri. (Yüksek lisans tezi). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp (Tez no: 393684)
• Benhabib, J. ve Spiegel M. (1991). Growth accounting with physical and human capital accumulation. Working Papers, C. V. Starr Center for Applied Economics, New York University, s. 91-166. Erişim adresi: https://EconPapers.repec.org/RePEc:cvs:starer:91-66.
• Chan, Y. C. L. (2004). Performance measurement and adoption of balanced scorecards: a survey of municipal governments in the USA and Canada. The International Journal of Public Sector Management, 17(3), s. 204- 221.
• Coşkun, B. ve Şekercioğlu, L. S. (2011). Belediyerlerde bireysel performans değerlendirme: İzmir ili ilçe belediyelerinin incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(2), s. 43-64.
• Çeliksoy, E. (2018). Türkiye’de kamu politikası oluşturma sürecinde yer alan reformların ağbağ analizi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (52), s. 197-212.
• Downs A. (1957). An economic theory of democracy. New York: Harper and Row.
• Dumitrescu, E. I. ve Hurlin, C. (2012). Testing for Granger non-causality in heterogeneous panels. Economic Modelling, 29(4), s. 1450-1460.
• Filiz, Z., Yılmaz, E. ve Yağızer, C. (2010). Belediyelerde hizmet kalitesinin Servqual analizi ile ölçümü: Eskişehir belediyelerinde bir uygulama. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(3), s. 59-76.
• Günal, V. A. (2013). Merkezi yönetim-belediye ilişkilerinde Antalya Büyükşehir Belediyesi örneği. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 5(1), s. 127-134.
• Günay K. E. (2017). Küreselleşmenin ekonomik büyümeye etkileri: Afrika ülkeleri örneği. (Doktora Tezi) Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp (Tez no: 479922).
• Gürakar, E. Ç. (2018). Kayırma Ekonomisi: AKP Döneminde Kamu İhaleleri. Istanbul: İletisim yayinlari.
• Karasu, M. A. (2012). Büyükşehir belediyelerinde stratejik planlama: karşılaştırmalı bir analiz. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 8(16), s. 159-180.
• Karasu, M. A. ve Demir, M. (2012). Stratejik Planlama, Performans Esaslı Bütçeleme ve Büyükşehir Belediyelerindeki Uygulamalar. Süleyman Demirel Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 17 (3), s. 339-349.
• Kerman, U., Altan, Y. ve Öztop, S. (2012). Büyükşehir belediyeleri ve il özel idarelerinde stratejik planlama: Ankara, İstanbul ve İzmir örneği. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 4 (1), s. 89-100.
• Kong, D. (2005). Performance-based budgeting: The US experience. Public Organization Review, 5(2), s. 91-107.
• Köseoğlu, M. (2010) Yerel yönetim birliklerinin sorunları ve çözüm önerileri. Türk İdare Dergisi, 468, s. 85-102.
• Krugman, P. (1994). The myth of Asia's miracle. Foreign affairs, s. 62-78.
• Lucas, R. E. Jr. (1990). Why doesn’t capital flow from rich to poor countries? The American Economic Review, 80(2), s. 82-96.
• Meydan, S., Büyükbodur A. Ç. ve Bulut S., (2016, Nisan) Yerel Yönetimlerde Klientalist Bakış Açısının Hak Temelli Sosyal Hizmet Yaklaşımı Çerçevesinde İncelenmesi. A. İ. Çoban (Ed.) 8. Ulusal Sosyal Hizmetler Kongresi, Türkiye’de Sosyal Politikanın Dönüşümü: Yerelleşme ve Sosyal Hizmetler, Ankara. Erişim adresi: https://www.academia.edu/31575701/YEREL_Y%C3%96NET%C4%B0MLERDE_KL%C4%B0ENTAL%C4%B0ST_BAKI%C5%9E_A%C3%87ISININ_HAK_TEMELL%C4%B0_SOSYAL_H%C4%B0ZMET_YAKLA%C5%9EIMI_%C3%87ER%C3%87EVES%C4%B0NDE_%C4%B0NCELENMES%C4%B0 (Erişim tarihi: 09.09.2022).
• Özel, M. (2021). Toplumsal ve siyasal bir ilişki tipi olarak kayırmacılık ve bazı yeni kavramsallaştırmalar. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 24(3), s. 64-97. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2044343
• Poister, T. H. ve Streib, G. (2005). Elements of strategic planning and management in municipal government: Status after two decades. Public Administration Review, 65(1), s. 45-56.
• Sağbaş, İ. ve Ciğerli, İ. (2019). Türkiye’de kamu harcamalarının (2000-2018) döneminde yapısal değişim ve gelişimi. İ. Sağbaş, (Ed.), Kamu Harcamalarının Ekonomik Analizi (s. 1-18) içinde. Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
• Sağbaş, İ., A. Çalışkan, G. G. Hazman ve M. Z. Erin (2011) Yerel Yönetimlerde Performans Ölçümü, Teori ve Türkiye Uygulaması. Ankara: Seçkin Yayınları.
• Sağlık, Ö. (2016, Mayıs). Bursa Büyükşehir Belediyesinin stratejik planları ile performans programlarında bilgi ve belge odaklı hizmetlerin yeri (2010-2014).
• B. Yılmaz, T. Çakmak, Ş. Eroğlu (Ed.), Belediyelerin Kütüphane ve Arşiv Hizmetleri Uluslararası Sempozyumu (s. 152-177) içinde. Erişim adresi: https://avesis.uludag.edu.tr/yayin/5c31fbbe-5f63-408a-ad52-45f18b769c87/bursa-buyuksehir-belediyesinin-stratejik-planlari-ile-performans-programlarinda-bilgi-ve-belge-odakli-hizmetlerin-yeri-2010-2014
• Solow, R. M. (1957). Technical change and the aggregate production function. The review of Economics and Statistics, 39(3), s.312-320.
• Songür, N. (2008). Belediyelerin stratejik planlama sürecindeki gereklilikleri yerine getirme durumları üzerine bir araştırma. Çağdaş Yerel Yönetimler, 17(4), s. 63-86. Soylu, H. (1997). Türkiye'de senyoraj gelirleri ve kamu açıkları. Sermaye Piyasası Kurulu. Yayın no:81. Ankara: Pelin Ofset. Ankara.
• Süt, E. (2018). Alternatif İnovasyon Göstergelerinin Büyüme Üzerinde Etkileri: Panel Veri Analizi. (Yüksek lisans tezi,) Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp (Tez no: 516473)
• Tiebout, C. M. (1956). A pure theory of local expenditures. Journal of Political Economy, 64(5), s. 416-424. Erişim adresi: https://www.jstor.org/stable/1826343
• Tülümce, S. Y. ve Yavuz, E. (2019) Kamu kesiminin büyüklüğü ve performansının analizi: Avrupa Birliği ülkeleri ve Türkiye uygulaması. Konya: Çizgi kitapevi yayınları.
• Young, A. (1995). The tyranny of numbers: confronting the statistical realities of the East Asian growth experience. The quarterly journal of economics, 110(3), s. 641-680.